Mới đây, Đại học Công nghệ Bắc Kinh (Beijing Institute of Technology) đã tuyển chọn 31 học sinh trung học phổ thông “thông minh nhất” dưới 18 tuổi để đào tạo, chính quyền Trung Quốc muốn để họ trở thành “nhà khoa học” trẻ nhất thế giới nghiên cứu về vũ khí sát thủ dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Thông tin này đã khiến quốc tế có nhiều tranh luận và lo lắng.

Embed from Getty Images

 

Ảnh minh họa từ Getty Images

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) đưa tin, trang web của Đại học Công nghệ Bắc kinh cho thấy, trong số 5000 học sinh dự tuyển vào trường, nhà trường đã lựa chọn ra 27 học sinh nam, 4 học sinh nữ để tham gia “Lớp Thực nghiệm hệ thống vũ khí thông minh”, sau khi hoàn thành học tập trong 4 năm, sẽ tiếp tục học lên tiến sĩ, 31 học sinh này đều ở độ tuổi từ 18 trở xuống.

Dựa vào kế hoạch này, cứ 1 học viên sẽ có 2 nhà khoa học vũ khí kèm cặp, trong đó một người trong lĩnh vực nghiên cứu học thuật, một người đến từ ngành quốc phòng. Sau khi kết thúc học kỳ đầu, học viên sẽ lựa chọn một lĩnh vực chuyên ngành, ví dụ như kỹ thuật cơ khí, điện tử học hoặc thiết kế vũ khí, v.v. Sau đó, họ sẽ được phân đến các phòng nghiên cứu liên quan của Bộ Quốc phòng, tại đây họ sẽ phát triển kỹ năng thông qua thực tiễn.

Một giáo sư của Đại học Công nghệ Bắc Kinh tham gia tuyển chọn người cho biết, “Những học sinh này đều cực kỳ thông minh, nhưng chỉ riêng thông minh thì chưa đủ. Chúng tôi đang giúp các em tìm ra những phẩm chất riêng của mình, ví dụ như suy nghĩ sáng tạo, tính chiến đấu tích cực, vững vàng có nghị lực, không khuất phục, v.v. Bởi vì phát triển vũ khí mới cần phải có nhiệt tình, hơn nữa phải là ‘người yêu nước'”.

Một nam sinh tên Tề Nhất Thân (Qi Yishen) đến từ tỉnh Sơn Đông nói, sở sĩ cậu chọn Đại học Công nghệ Bắc Kinh là và từ lâu đã rất yêu thích súng và các loại vũ khí, do đó “em lựa chọn Đại học Công nghệ Bắc Kinh, và từ chối học Đại học Thanh Hoa”. Bản tin SCMP cho biết, Đại học Công nghệ Bắc Kinh là một trong những trung tâm nghiên cứu vũ khí của Trung Quốc, kế hoạch đào tạo nhân tài mới này cho thấy, trường đại học này rất chú trọng đến việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo để ứng dụng vào quân sự.

Tuy nhiên, Eleonore Pauwels – nhà nghiên cứu công nghệ internet mới nổi thuộc Trung tâm nghiên cứu chính sách của Đại học Liên Hiệp Quốc (tại New York) lại chia sẻ với vẻ lo lắng, mặc dù công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể cung cấp cho Trung Quốc kho vũ khí an ninh mới, nhưng người dân Trung Quốc Đại lục sinh tồn dưới thể chế đảng Cộng sản Trung Quốc, rất khó có thể trốn được bị chính quyền dùng công nghệ cao giám sát hoặc làm tổn thương.

Stuart Russell – Giám đốc Trung tâm hệ thống thông minh Berkeley thuộc Đại học California cũng cảnh báo, “[Nhân loại] vĩnh viễn không nên cho phép máy móc giết người, loại vũ khí này sẽ rất nhanh biến thành vũ khí mang tính hủy diệt quy mô lớn, bởi vì nó sẽ làm tăng khả năng xảy ra chiến tranh”.  Kế hoạch này là “ý tưởng cực kỳ xấu”.

Ông kiến nghị, tất cả các sinh viên muốn nghiên cứu về công nghệ này, trước khi bắt đầu các bài học trên lớp nên xem bộ phim “Robot sát thủ” (Slaughterbots).

Bộ phim mà ông Stuart Russell nói đến miêu tả về một nhân tố đem đến sự bất ổn cho nhân loại, trong phim, những người máy với giá thành thấp đã nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo để thảm sát nhân loại.

Thực tế, việc con người nghiên cứu phát triển “robot sát thủ” từ lâu đã gây nhiêu tranh luận trên thế giới.

Tháng Bảy năm nay, Trung tâm nghiên cứu Cuộc sống tương lai (Future of Life Institute) đã đưa ra một bản “Tuyên ngôn Vũ khí tự trị chí mạng” (Lethal Autonomous Weapons Pledge) để giảm thấp những rủi ro do công nghệ mang đến cho con người, các học giả, chuyên gia công ty công nghệ nghiên cứu về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đều kêu gọi, để tránh đem đến cho nhân loại tai nạn mang tính hủy diệt, nhân loại nên từ bỏ nghiên cứu “vũ khí tự trị”.

Những tổ chức ký vào bản tuyên ngôn này bao gồm, Googel DeepMind nghiên cứu phát triển AlphaGo, Liên hội Trí tuệ nhân tạo châu Âu (EurAI), Học viện Đại học Luân Đôn và Đại học Lisboa (Bồ Đào Nha); các cá nhân bao gồm: 3 nhà sáng lập công ty con về trí tuệ nhân tạo DeepMind, Max Tegmark – nhà vật lý học nổi tiếng và là một trong những nhà sáng lập Trung tâm nghiên cứu Cuộc sống tương lai, Elon Musk – nhà sáng lập công ty thám hiểm vũ trị Space X. Ngoài ra còn có nhiều nhà khoa học máy tính, giáo sư trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tham dự.

Huệ Anh

Xem thêm: