Sự “thay máu” trong tầng quyền lực tối cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc  (ĐCSTQ) là một trong những điểm đáng chú ý  tại Đại hội 19 lần này. Nước cờ gay cấn đến phút cuối giữa ông Tập Cận Bình và Giang Trạch Dân nằm ở danh sách Thường ủy Bộ Chính trị mới, phe ông Giang chỉ chiếm 1 ghế.

GettyImages 865790782
Ông Tập Cận Bình (trái) và ông Giang Trạch Dân tại Đại hội 19 ĐCSTQ (Ảnh: Lintao Zhang/Getty Images)

Bên cạnh đó, trong danh sách Ủy viên Bộ Chính trị được công bố, 15 người mới trong danh sách này cũng đều là người của ông Tập. So với Đại hội 18, thành viên chủ chốt thuộc phe ông Giang Trạch Dân phần lớn đã rút khỏi tầng quyền lực cao nhất trong ĐCSTQ.

Lần này, Đại hội lần thứ 19 của ĐCSTQ đã kết thúc “bình ổn”. Tuy nhiên theo The Epoch Times, Đại hội 19 lần này là một cuộc chiến rất kịch liệt. Vấn đề nhân sự cấp cao và Tư tưởng Tập Cận Bình được viết vào Điều lệ đảng, nước cờ giữa ông Tập Cận Bình và phe ông Giang vẫn đầy kịch tính đến phút chót. Trong thời  gian diễn ra Đại hội 19, chính quyền lần đầu tiên công khai điểm danh chỉ trích 6 “hổ lớn” có âm mưu ”soán đảng đoạt quyền” trong đó có Chu Vĩnh Khang, Bạc Hy Lai, Từ Tài Hậu, Quách Bá Hùng, v.v..

Phe ông Giang Trạch Dân chỉ có 1 người vào Ban Thường vụ và đứng cuối danh sách

Ngày 25/10, Ban Thường vụ Bộ Chính trị khóa 19 đã ra mắt, trong 7 Ủy viên Thường ủy, người của ông Tập Cận Bình đại đa số, trong khi thế lực ông Giang Trạch Dân đã thoái lui trên diện rộng, bên cạnh đó không xuất hiện “người kế nhiệm” nào.

Thứ tự 7 Ủy viên Thường ủy khóa mới gồm Tập Cận Bình, Lý Khắc Cường, Lật Chiến Thư, Uông Dương, Vương Hộ Ninh, Triệu Lạc Tế, Hàn Chính. Trong số này có ông Hàn Chính là người của phe ông Giang và đứng cuối danh sách.

Tại Đại hội 18, dù bị công kích rất lớn do sự kiện Vương Lập Quân chạy trốn vào lãnh sự quán Mỹ, nhưng phe ông Giang Trạch Dân vẫn chiếm 3 ghế trong Ban Thường vụ, gồm có Trương Đức Giang, Lưu Vân Sơn, Trương Cao Lệ lần lượt ở vị trí số 3, 5 và 7. Trong 5 năm qua, những người này nắm giữ những chức vụ quan trọng như Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc, bộ máy tuyên truyền của ĐCSTQ, do đó họ đã gây nên trở ngại lớn cho ông Tập Cận Bình, gây rối loạn cục thế chính trị Trung Quốc.

Điều khiến dư luận quan tâm là 3 nhân vật trong tầng hạt nhân quyền lực thuộc phe ông Giang đã đến tuổi nghỉ hưu, liệu họ có “hạ cánh” an toàn hay không, vận mệnh sau này của họ sẽ như thế nào?

Ngoài ra, trong thời gian diễn ra Đại hội 19 còn có một chi tiết nữa, đó là có sự góp mặt người mới trong Ban Thường vụ – ông Vương Hộ Ninh. Ông Vương Hộ Ninh bỗng nhiên vắng mặt trong hội nghị phân tổ thảo luận của đoàn đại biểu Hải Nam, trong thời gian này, các hoạt động của ông cũng không được truyền thông Trung Quốc đưa tin, vì thế cũng khiến dư luận quan tâm.

Gần đây, trong video phát trực tiếp trên trang Youtube, nhà bình luận Trần Phá Không cũng tiết lộ nguyên nhân ông Vương Hộ Ninh vắng mặt. Ông dẫn nguồn tin từ nội bộ đảng nói, đại hội lần này xảy ra rất nhiều chia rẽ và xung đột, các phe phái tranh giành kịch liệt, không thể nhất trí ý kiến với nhau được. Là người chấp bút phác thảo bản báo cáo và sửa đổi Điều lệ đảng tại Đại hội 19, ông Vương Hộ Ninh đã gấp rút nhận lệnh, cần phải sửa đổi rất nhiều thứ, bao gồm cả báo cáo, lời bế mạc, v.v.. Vì thế mà ông đã vắng mặt liên tiếp 4 ngày.

Ông Trần Phá Không còn cho biết, lần này ông Vương Hộ Ninh vào Ban Thường vụ là kết quả của sự thỏa hiệp giữa các phe phái. Ông cho rằng, Ban Thường vụ “thay máu” và ông Vương Kỳ Sơn về hưu là kết quả cuộc đấu đá kịch liệt giữa các phe phái.

Thành viên phe ông Giang Trạch Dân trong Bộ Chính trị đã giảm rất nhiều

Ngày 25/10, sau khi kết thúc Hội nghị toàn thể lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương đảng khóa 19, chính quyền ĐCSTQ cũng công bố danh sách 25 Ủy viên Bộ Chính trị khóa mới, phe ông Tập Cận Bình chiếm 15 ghế, quan chức thuộc phe ông Giang Trạch Dân cũng rút lui khỏi tầng lãnh đạo cao nhất trên diện rộng.

So sánh với danh sách Bộ Chính trị khóa 18 và khóa 19, ở khóa 18, những Ủy viên Bộ Chính trị được cho là người của ông Giang Trạch Dân có Lưu Vân Sơn, Lưu Kỳ Bảo, Tôn Xuân lan, Tôn Chính Tài, Lý Kiến Quốc, Lý Nguyên Triều, Trương Xuân Hiền, Trương Cao Lệ, Trương Đức Giang, Phạm Trường Long, Mạnh Kiến Trụ, Quách Kim Long, Hàn Chính. Đến khóa 19 chỉ còn sót lại Tôn Xuân Lan, Lý Hồng Trung, Dương Khiết Trì, Quách Thanh Côn, Hàn Chính.

Điều khiến dư luận quan tâm đó là ông Tôn Chính Tài, người kế nhiệm của phe ông Giang Trạch Dân lại bị bắt trước khi diễn ra Đại hội 19, việc này được cho là đã điểm trúng “tử huyệt” của phe ông Giang, phá vỡ “hy vọng tương lai” của phe ông Giang.

Cùng với đó, Ủy viên Bộ Chính trị (khóa 18) Lưu Kỳ Bảo, Lý Nguyên Triều, Trương Xuân Hiền đều chưa đến 68 tuổi nhưng đều phải nghỉ hưu trước tuổi.

Trương Xuân Hiền, Lưu Kỳ Bảo được cho là thành viên của phe ông Giang Trạch Dân. Từ khi ông Tập Cận Bình nắm quyền, Trương Xuân Hiền luôn lợi dụng việc mình làm chủ Tân Cương để đối kháng lại với ông Tập Cận Bình, trong đó có liên quan đến sự kiện như hoạt động khủng bố bạo lực và trang tin watching.cn công kích ông Tập Cận Bình. Lưu Kỳ Bảo là tâm phúc của Chu Vĩnh Khang. Lưu Kỳ Bảo làm theo yêu cầu của Chu Vĩnh Khang, khi Lưu Kỳ Bảo làm Bí thư tỉnh Tứ Xuyên đã được Lưu Vân Sơn giới thiệu và đảm bảo nên được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền.

Bối cảnh chính trị của ông Lý Nguyên Triều ngày càng phức tạp, các tin tức không hay về ông Lý Nguyên Triều được tung ra liên tiếp sau khi ông Lệnh Kế Hoạch “xảy ra chuyện”. Ngoài ra, mấy năm gần đây, không ít quan chức tỉnh Giang Tô bị “ngã ngựa” cũng từng có mối liên hệ với ông Lý Nguyên Triều trong thời gian ông công tác tại Giang Tô.

Thay đổi lớn trong danh sách Ủy viên Trung ương

Trong thời gian diễn ra Đại hội 19, đoàn chủ tịch đã mở 4 lần hội nghị, nhiều hơn 1 lần so với Đại hội 18, nội dung đều có liên quan tới công tác chuẩn bị cho danh sách mới Ủy viên Trung ương, Ủy viên Trung ương dự khuyết và Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương, trong đó 3 hội nghị sau đều do ông Tập Cận Bình đích thân chủ trì.

Truyền thông Hồng Kông tiết lộ, có lẽ do sự chia rẽ quá lớn trong danh sách Ủy viên Trung ương, các phe phái đấu đá tranh giành quyền lực không dừng lại, nên trước lúc đại hội kết thúc và cần biểu quyết vào ngày 24/10, vẫn cần mở hội nghị đoàn chủ tịch để tiếp tục “bàn bạc kỹ lưỡng”.

Ngày 24/10, danh sách cuối cùng có tên 204 Ủy viên Trung ương khóa 19 được công bố, trong đó có 78 người thuộc khóa trước (Khóa 18). Do đó, có 128 người mới trong Ủy ban Trung ương, chiếm đến  60% tổng số 204, đây là sự thay đổi lớn.

Trong số Ủy viên Trung ương khóa 19, quân đội chiếm khoảng 20%, đại đa số là những gương mặt mới, điều này cho thấy tướng lĩnh cấp cao đã có sự “thay máu”. Đương nhiệm Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Phạm Trường Long không có tên trong Ủy ban Trung ương. Theo nhiều nguồn tin, ông Phạm Trường Long là thân tín cốt cán được ông Từ Tài Hậu đề bạt cất nhắc.

Bên cạnh đó, trong 4 phó thủ tướng thì có 3 người về hưu, điều này ám chỉ tại Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc và Hội nghị Hiệp thương Chính trị nhân dân diễn ra vào năm sau (2018), Quốc vụ viện cũng sẽ có thay đổi lớn.

Trong 5 năm kể từ sau Đại hội 18, ông Tập Cận Bình đã triển khai chiến dịch “đả hổ” chống tham nhũng chưa từng có tiền lệ, đã bắt giữ và xử lý hơn 200 “đại lão hổ” trong đó có Chu Vĩnh Khang, Quách Bá Hùng, Từ Tài Hậu, Lệnh Kế Hoạch, Tô Vinh, v.v..

Theo thông tin được quan chức Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương công bố hôm 19/10 cho thấy, từ Đại hội 18 đến nay có 43 Ủy viên Trung ương, Ủy viên Trung ương dự khuyết, 9 Ủy viên Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khóa 18 bị lập án điều tra, trong đó có 10 người vẫn chưa công khai tình hình điều tra.

Hồi tháng 9, có tin đồn Ủy viên Quân ủy khóa 18 Phòng Phong Huy và Trương Dương bị điều tra. Tuy nhiên đến hiện nay, chính quyền Trung Quốc vẫn chưa xác nhận thông tin này.

Bình luận viên thời sự Lý Lâm Nhất cho rằng, nếu nói danh sách Ủy viên Trung ương khóa 19 là “sản vật” của cuộc chiến đầy kịch tính giữa ông Tập và ông Giang, và nó không hoàn toàn đạt được như ý muốn của ông Tập, vậy thì tương lai, ông Tập vẫn sẽ tiến hành thanh trừng triệt để phe ông Giang bằng danh nghĩa chống tham nhũng.

Tiến sĩ Chính trị học Lý Thiên Tiếu thuộc Đại học Columbia cho biết, nước cờ giữa ông Tập và Giang tại Đại hội 19 vô cùng gay cấn. Lần này, người của phe ông Tập ngồi vào rất nhiều vị trí quan trọng, từ một ưu thế yếu ớt tại Đại hội 18, phe ông Tập đã biến đổi và chiếm ưu thế tuyệt đối.

Trí Đạt

Xem thêm: