Trong ngày đầu khai mạc Đại hội 19, ông Tập Cận Bình đã có bài báo cáo, phần lớn giới quan sát đều cho rằng ông Tập mượn cơ hội này để củng cố quyền lực. Nhưng một điểm đáng chú ý khác nữa là nhóm nguyên lão của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cùng nhau xuất hiện chứng nhận cho quyền lực của ông Tập, còn người của phe ông Giang Trạch Dân bị tấn công trong chiến dịch chống tham nhũng lại có vẻ lúng túng nhất.

GettyImages 862691800
Ông Tập Cận Bình (giữa) đang bắt tay ông Hồ Cẩm Đào (trái) và ông Giang Trạch Dân ngồi bên phải (Ảnh: Lintao Zhang/Getty Images)

Chủ biên danh dự của tờ tạp chí Mùa xuân Bắc Kinh, ông Hồ Bình cho rằng, những chính trị gia về hưu xuất hiện là để thể hiện sự “đoàn kết nhất trí” trong nội bộ cấp cao của ĐCSTQ, mọi người đều biết, mâu thuẫn trong nội bộ ĐCSTQ hiện nay gay gắt và đấu tranh kịch liệt như thế nào, hiện nay tất cả các nguyên lão đều xuất hiện, chính là để chứng nhận cho lãnh đạo Tập Cận Bình.

“Tuy nhiên ở một phương diện khác, điều này đối với rất nhiều nguyên lão mà nói, đặc biệt là ông Giang Trạch Dân, là tương đối lúng túng, bởi vì chống tham nhũng mấy năm gần đây đã triệt hạ rất nhiều tâm phúc, đại tướng của ông ấy.

Ông Hồ Bình cho biết, nhất là trước Đại hội 19, tư lệnh Cảnh sát vũ trang Vương Ninh có bài đăng trên báo, đặc biệt nhắc đến ông Tập Cận Bình “đã cứu đảng, cứu quân đội”, điều này chẳng khác nào chỉ mũi chửi ông Giang Trạch Dân đã làm hại đảng và quân đội đến mức nào, ý là trước khi ông Tập lên năm quyền, đảng và quân đội đều nằm trong trạng thái sắp bị sụp đổ. Mà trách nhiệm này không ai khác ngoài ông Giang phải gánh vác.

Theo ông Hồ Bình, lời nói này công nhiên được nói ra từ miệng của người đứng đầu Cảnh sát vũ trang, là cơ quan nòng súng đối nội, công tác cảnh vệ kiểm soát nguyên lão. Vương Ninh nói ra những lời như thế, để biểu đạt “thành tâm cống hiến sức lực” cho ông Tập Cận Bình, đối với những nguyên lão cũng có ảnh hưởng khiến họ sợ hãi, cũng cho thấy nòng súng đối nội được ông Tập nắm chắc trong tay.

“Trong tình huống này, những nguyên lão đó dù rất khó xử, nhưng cũng không biết làm gì hơn, chỉ đành chấp nhận được tiếp đãi long trọng bề ngoài, trên thực tế là sự phê bình rất nặng đối với công việc ban đầu của họ.

Ông Hồ Bình nói, bao gồm cả sự lộ diện của ông Tăng Khánh Hồng, trước đó có rất nhiều cách nói, cho rằng ông Tăng Khánh Hồng đã đóng vai như thế nào trong quá trình chống lại ông Tập Cận Bình. Đương nhiên, những điều như thế chúng ta rất khó có được thông tin thật chính xác, nhưng họ chắc chắn là không được tự tại.

“Điều gọi là chống tham nhũng, chống đi chống lại, chỉ là người của ông Giang Trạch Dân, do đó chắc chắn họ không được tự tại, nhưng không thể không xuất hiện, thực tế là không biết làm thế nào; mục đích chính là phát ra một tính hiệu đối với những đại biểu khác tham dự Đại hội, khiến họ càng không dám làm bừa, không dám phát biểu ý kiến tại Đại hội.”

Ông Hồ Bình còn cho biết, dù là thảo luận báo cáo, sửa đổi điều lệ đảng, phía sau là thông qua tuyển cử, cuối cùng chắc chắn đều là “đại hội đoàn kết”, “đại hội thắng lợi”, tuy nhiên, phía sau “đoàn kết thắng lợi” lại ẩn chứa mâu thuẫn rất sâu.

Về vấn đề này, tờ Apple Daily (Hồng Kông) cũng dẫn lời phân tích của bình luận viên thời sự, chuyên gia về vấn đề Trung Quốc Lưu Nhuệ Thiệu nói, theo thông lệ và yêu cầu của nội bộ ĐCSTQ, những nguyên lão như ông Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào trừ khi không thể động đậy được, nếu không còn bò được thì cũng phải bò đến tham dự Đại hội này, mục đích là để cho thấy đại hội đảng là đại hội “đoàn kết thắng lợi”. Thực tế, Đại hội 19 đã trở thành vũ đài của cá nhân ông Tập Cận Bình, trong nội bộ ĐCSTQ hiện nay không còn có bất cứ thế lực nào đối kháng với ông Tập nữa, chỉ có thể làm nền cho ông ấy mà thôi.

Theo ông Hồ Bình, Hội nghị này đối với ông Tập Cận Bình mà nói, chính là để làm mạnh sự chuyên chính của Cộng sản, nhưng trong thể chế một đảng chuyên chính, mục tiêu mà ông Tập Cận Bình đề ra rất khó để thực hiện được, ví dụ như chống tham nhũng, dù có mạnh tay chống tham nhũng thế nào đi nữa, thì quan chức tham nhũng vẫn còn ẩn náu, trong khi trạng thái chống tham nhũng mạnh tay không thể duy trì mãi được, chỉ hơi buông lỏng, thì tham nhũng, hủ bại lại tiếp tục xuất hiện.

Bài báo cáo dài trong ngày đầu tiên của ông Tập có nhắc đến “Tư tưởng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới”. Học giả Trung Quốc cho rằng, ông Tập Cận Bình chỉ là nhắc lại những lời cũ của ĐCSTQ, không có lý luận mới nào được sáng tạo.

Trả lời phỏng vấn của Đài BBC, học giả lịch sử Chương Lập Phàm nhận định, nội dung lần báo cáo này đã chú ý đến mọi mặt, nhưng về cơ bản không khác nhau nhiều so với những văn kiện trước đây của ĐCSTQ, chỉ là rườm rà thêm khẩu hiệu, mục tiêu to lớn hơn, toàn văn dài hơn, trọng điểm không có gì nổi trội. “Thời đại mới” mà ông Tập đưa ra là vì để nhấn mạnh thời đại của ông ấy, vì để sau này ông ấy có thể tiếp tục nắm quyền và nắm quyền lâu hơn.

Ông Chương Lập Phàm còn nói, ví dụ như nội dung “y pháp trị quốc”, hiện nay chúng ta nhìn thấy là tình hình ngược lại, “có căn cứ nào để người ta tin rằng ông ấy có thể kiến thiết chế độ pháp trị?”.

Trí Đạt

Xem thêm: