Đàm phán thương mại Mỹ – Trung có khả năng đạt được thỏa thuận, nhưng giới quan sát cho rằng chiến tranh thương mại Mỹ – Trung không dễ dàng kết thúc. Truyền thông Mỹ cho biết, nguyên nhân là 2 nước Mỹ – Trung có 2 vấn đề lớn vẫn cần đợi giải quyết. Một mặt là không xác định Mỹ liệu có muốn nhượng bộ trong vấn đề giải trừ thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc hay không, một mặt khác tình hình chấp hành cam kết Trung Quốc có thể sẽ là điều quan trọng để hai bên đạt được thỏa thuận.

cảng; hàng hóa
Một cảng hàng hóa tại Thanh Đảo, Trung Quốc (Ảnh minh họa từ Shutterstock)

Theo Bloomberg News đưa tin hôm 4/3, đàm phán thương mại Mỹ – Trung bước sang giai đoạn cuối cùng, tại hội nghị thượng đỉnh được cho là sẽ tổ chức vào cuối tháng 3 giữa ông Trump và ông Tập Cận Bình, có khả năng hai bên sẽ ký kết cam kết, tuy nhiên điều này không có nghĩa là chiến tranh thương mại Mỹ – Trung sẽ kết thúc.

Hôm 27/2, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer nói trước Quốc hội rằng, vẫn còn nhiều việc phải làm về phương diện đạt được một thỏa thuận, thỏa thuận này sẽ đảm bảo chính quyền Trung Quốc thực hiện cam kết của mình. Vài hôm sau, Tổng thống Trump cảnh báo, ông vẫn có khả năng từ bỏ việc đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, giống như những gì đã xảy ra tại hội nghị Trump – Kim lần 2 tổ chức tại Việt Nam.

Phía Trung Quốc mong muốn giải quyết thuế quan áp đặt lên hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỷ Đô la Mỹ hồi năm 2018, một số cố vấn của chính phủ Mỹ chủ trương rằng chỉ sau khi Bắc Kinh thực hiện những cam kết thì mới có thể xóa bỏ thuế quan, và điều này sẽ mất nhiều tháng thậm chí nhiều năm.

Phía Mỹ còn đề xuất, trong tương lai nếu phía Mỹ lựa chọn biện pháp trừng phạt bằng thuế quan khi Trung Quốc vi phạm hiệp định, thì phía Trung Quốc không thể thực hiện biện pháp đáp trả hoặc khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới.

Hãng tin Reuters đưa tin, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã nói hôm 4/3 rằng, ông hy vọng trong vài tuần tới, hai nước Mỹ – Trung có thể đạt được một thỏa thuận, để thương mại trở nên công bằng hơn, đồng thời hủy bỏ thuế quan trả đũa của Trung Quốc đối với nông sản chính của Mỹ như đậu tương ở bang Iowa.

Hôm 3/3, tờ New York Times đưa tin, những chi tiết quan trọng trong cam kết giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa được quyết định, hai bên vẫn đang trong quá trình thảo luận, nhưng đến hiện tại (3/3), hai bên đã nhất trí về một thỏa thuận, chủ yếu là yêu cầu phía Trung Quốc mua nhiều nông sản và sản phẩm năng lượng từ Mỹ, đồng thời hạ thấp một số rào cản đang cản trở các công ty Mỹ hoạt động tại Trung Quốc.

Bản tin cho biết, hôm 1/3, Tổng thống Mỹ đã chia sẻ trên Twiter rằng, do đàm phán thương mại Mỹ – Trung có tiến triển tốt nên ông sẽ kéo dài thêm thời hạn tạm dừng tăng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, ông cũng yêu cầu Trung Quốc lập tức hủy bỏ tăng thuế quan đối với nông sản Mỹ. Tuy nhiên, phía Trung Quốc không đưa ra trả lời trực tiếp về vấn đề này, sau đó chỉ tuyên bố biểu thị sự “hoan nghênh” về việc Mỹ lùi thời hạn tăng thuế quan.

Sau khi ông Trump kết thúc sớm hội nghị thượng đỉnh Trump – Kim, ngày 3/3, Cố vấn Nhà Trắng John Bolton trả lời phỏng vấn của CNN và nói rằng, “nếu không cách nào ký một thỏa thuận tốt, vậy thì không ký kết chính là lựa chọn đúng”.

Ông John Bolton từ trước nay vẫn luôn giữ thái độ cứng rắn với Trung Quốc. Tháng 8 năm ngoái ông từng cho biết, chiến tranh thương mại nhất định cần đánh đến khi Trung Quốc thỏa hiệp mới dừng.

Những lời trên của ông John Bolton khiến giới quan sát liên tưởng đến việc lập trường trong đàm phán thương mại Mỹ – Trung liệu có liên quan tới ông hay không. Phe bảo thủ của Nhà Trắng lo ngại Trung Quốc tiếp tục cam kết suông để lừa chính phủ Mỹ.

Phân tích cho rằng, nhượng bộ mà Trung Quốc đồng ý so với yêu cầu của phía Mỹ còn cách nhau rất xa, Trung quốc không có quá nhiều khả năng chấp hành nghiêm túc cải cách mang tính kết cấu, và chính quyền Trump cuối cùng vẫn sẽ tăng thuế quan.

Trí Đạt

Xem thêm: