Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung bước sang cục thế giằng co từ ngày 10/5, chính phủ Trung Quốc mặc dù từng cảnh báo sẽ tăng thuế để trả đũa Mỹ, nhưng đến ngày 13/5 mới lên tiếng, nói rằng bắt đầu từ ngày 1/6 sẽ nâng thuế quan đối với hàng hóa Mỹ vào Trung Quốc có tổng trị giá 60 tỉ USD, và tuyên bố Trung Quốc sẽ không khuất phục trước áp lực bên ngoài.

cảnh sảng
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng (Ảnh: Xinhua)

Trong cuộc họp báo ngày 13/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng được phóng viên hỏi về vấn đề “Vì sao Trung Quốc vẫn chưa công bố phương án cụ thể để phản kích Mỹ”, Cảnh Sảng cho biết, Bộ Thương mại Trung Quốc đã trả lời, phía Trung Quốc sẽ đáp trả hành động nâng thuế quan của phía Mỹ, “còn về nội dung cụ thể, xin hãy theo dõi thêm để nắm thông tin”.

Về việc bước tiếp theo, liệu Mỹ có nâng thuế quan đối với toàn bộ hàng hóa Trung Quốc hay không, Cảnh Sảng lại nói một cách hàm hồ, “Tăng thuế quan không giải quyết được bất cứ vấn đề gì. Phía Trung Quốc chưa từng khuất phục trước bất cứ áp lực bên ngoài nào.”

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố bắt đầu từ ngày 10/5, sẽ nâng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ có tổng trị giá 200 tỉ USD, mức tăng từ 10% lên 25%. Không chỉ có vậy, ông Trump còn cho biết, hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ có tổng trị giá 325 tỉ USD cũng sẽ sớm bị áp mức thuế mang tính trừng phạt là 25%. Lý do của ông Trump là, Trung Quốc đã làm trái với cam kết quan trọng trong đàm phán trước đó giữa hai nước về vấn đề bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, cưỡng chế chuyển giao công nghệ, v.v.

Điều đáng lưu ý là, sau khi ông Trump đề xuất tăng thuế quan, so với sự quan tâm đặc biệt của truyền thông bên ngoài Trung Quốc, thì truyền thông trong nước Trung Quốc lại khá “im hơi lặng tiếng”. Vốn là “loa phát thanh” của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, các kênh truyền thông của chính quyền Trung Quốc như Tân Hoa Xã và trang mạng của Tân Hoa Xã, Hoàn cầu Thời báo đều không đưa tin liên quan đến ông Trump; Bộ Thương mại Trung Quốc cũng không lên tiếng.

Ngày 12/5 (theo giờ Mỹ), Tổng thống Trump nói trên Twitter rằng, “Cách mà chúng ta đối đãi với Trung Quốc là chính xác. Xin hãy nhớ, là họ đã phá vỡ đàm phán với chúng ta (Mỹ), và cố gắng tiến hành cuộc đàm phán mới. Chúng ta sẽ có được hàng chục tỉ USD thuế quan từ Trung Quốc. Những sản phẩm người tiêu dùng cần, có thể tiến hành sản xuất tại Mỹ (trong điều kiện lý tưởng), cũng có thể thể mua từ quốc gia không có thuế quan. Số tiền mà Trung Quốc có thể sẽ không mua nông sản của Mỹ, chỉ chiếm một phần nhỏ trong tất cả thuế quan (trưng thu từ hàng hóa Trung Quốc).”

Về vấn đề này, Trung Quốc từng cảnh báo sẽ tăng thuế để trả đũa, nhưng vẫn chưa có hành động tăng thuế.

Ngày 13/5, Reuters đưa tin từ Bắc Kinh cho biết, Bắc Kinh thề sẽ đáp trả vòng thuế quan mới nhất của Mỹ, nhưng lại chậm trễ không tuyên bố chi tiết các biện pháp đáp trả như thế nào. “Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói tại cuộc họp báo rằng, về các chi tiết liên quan, xin hãy tiếp tục theo dõi.”

Trước đó, ngày 6/5, tại một cuộc họp báo, Cảnh Sảng đã phát biểu những lời mơ hồ mà người khác không thể hiểu, khiến dư luận được một phen đàm tiếu. Phóng viên hỏi, “Ông bảo chúng tôi đi hỏi cơ quan liên quan, chúng tôi đã gửi Fax để hỏi về đàm phán thương mại liệu vẫn tiếp tục tiến hành như đã định, nhưng đều không nhận được trả lời. Xin hỏi, chúng tôi rốt cuộc nên hỏi cơ quan liên quan nào?”, Cảnh Sảng đáp, “Cơ quan liên quan chính là cơ quan liên quan, không liên quan thì không thể gọi là cơ quan liên quan”.

Có người cho rằng, biểu hiện khi đó của Cảnh Sảng, rất giống như kiểu lấy lòng nhưng thực tế là bôi nhọ mà ĐCSTQ đang lên án, tức là biểu hiện là ủng hộ chính quyền nhưng thực tế là khiến ĐCSTQ mất mặt.

Trong lúc cuộc chiến thương mại với Mỹ đang nóng lên và Bắc Kinh bị bêu xấu, Quốc vụ viện Trung Quốc vội vàng đăng tuyên bố trên trang web chính thức của mình hôm 13/5, nói rằng bắt đầu từ ngày 1/6 sẽ nâng mức thuế quan lần lượt là 10%, 20%, 25% đối với hàng hóa Mỹ nhập vào Trung Quốc có tổng trị giá 60 tỉ USD, danh sách thuế quan 5% trước đó, vẫn sẽ giữ nguyên. Tuy nhiên, thông báo của Quốc vụ viện lại không hề nêu mức thuế cụ thể cho từng nhóm mặt hàng.

Trí Đạt

Xem thêm: