Bộ LĐ-TB&XH cho rằng đây là một trong những giải pháp nhằm bảo đảm cân đối quỹ hưu trí và tử tuất trong dài hạn. Bởi nếu tiếp tục giữ nguyên các quy định hiện nay về mức đóng – mức hưởng, thời gian đóng – thời gian hưởng thì sẽ mất cân đối quỹ.

tuổi nghỉ hưu, Bộ LĐ-TB&XH
Đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu nam lên 62, nữ lên 60 tuổi. (Ảnh: molisa.gov.vn)

Bộ LĐ-TB&XH đang lấy ý kiến các bộ ngành về dự thảo sửa đổi Bộ Luật Lao động, trong đó có phương án đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động theo lộ trình tính từ năm 2021.

Theo đó, Bộ LĐ-TB&XH đưa ra 2 phương án:

Phương án 1: giữ nguyên tuổi nghỉ hưu như hiện hành, theo đó, nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.

Phương án 2: tăng tuổi nghỉ hưu kể từ ngày 1/1/2021 và theo lộ trình mỗi năm tăng thêm 6 tháng cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.

Lý giải về vấn đề tăng tuổi nghỉ hưu, Bộ cho rằng đây là một trong những giải pháp nhằm bảo đảm cân đối quỹ hưu trí và tử tuất trong dài hạn. Bởi nếu tiếp tục giữ nguyên các quy định hiện nay về mức đóng – mức hưởng, thời gian đóng – thời gian hưởng thì sẽ mất cân đối quỹ.

Bộ dẫn chứng từ tính toán của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), năm 2023 trở đi, quỹ hưu trí và tử tuất sẽ rơi vào trạng thái thu trong năm không đủ bù chi, bắt đầu trích từ phần quỹ kết dư để chi trả; từ năm 2034, phần quỹ kết dư được chi trả hết dẫn đến nhà nước phải bố trí ngân sách để bù đắp.

Cụ thể, một nam giới có 30 năm đóng BHXH, về hưu ở tuổi 60 sẽ được hưởng lương hưu bằng 75% lương trung bình đã đóng BHXH. Trong 30 năm tham gia BHXH, mỗi tháng đóng 22% tiền lương thì người lao động đóng vào quỹ 79 tháng lương trung bình. Số tiền này chỉ đủ chi trả trong 105 tháng lương hưu (hoặc 9 năm); nếu tính cả lãi suất đầu tư quỹ thì có thể trả đủ cho 12 năm lương hưu.

Trong khi đó, tuổi nghỉ hưu trung bình của lao động nam ở nước ta là 54,2; nữ là 52,6.  Tuổi thọ trung bình của lao động nam 70,8 tuổi (16,6 năm hưởng lương hưu), nữ 76,1 tuổi (23,5 năm hưởng lương hưu).

Do đó, để bảo đảm bền vững tài chính của quỹ, nếu không tăng tuổi nghỉ hưu, có 2 giải pháp là nâng mức đóng của người lao động và doanh nghiệp hoặc giảm mức hưởng lương hưu. Theo Bộ LĐ-TB&XH, việc nâng mức đóng là rất khó vì sẽ tăng gánh nặng tài chính của người lao động và làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Giảm mức hưởng cũng dẫn đến khó bảo đảm cuộc sống của người hưởng lương hưu.

Bộ LĐ&TB-XH cho rằng phương án đề xuất nâng tuổi nghỉ hưu nhằm cân bằng giữa thời gian đóng, mức đóng và thời gian hưởng, mức hưởng.

Cơ quan soạn thảo cho biết thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến đối với dự án Bộ Luật Lao động là kỳ họp tháng 5/2019 và thông qua dự án luật vào kỳ họp tháng 10/2019.

Văn Duy

Xem thêm: