Sau nhiều năm không tìm được sự đồng thuận, mới đây, Sở Văn hóa-Thể thao&Du lịch TP. Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên Huế đã có buổi khảo sát trực tiếp để đưa ra hướng trùng tu khu di tích Hải Vân Quan – sau khi được công nhận là Khu di tích cấp Quốc gia.

hai van quan phuot vn
Hải Vân Quan. (Ảnh: fansi/phuot.vn)

Hải Vân Quan – Khu di tích cấp Quốc gia sẽ được tu sửa lại trong thời gian tới với sự tham gia phối hợp của ngành văn hóa thể thao (VH-TT) TP. Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên – Huế.

Nằm trên đỉnh đèo Hải Vân, thuộc địa phận thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên – Huế) và phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu, Đà Nẵng), trong nhiều năm, di tích đặc biệt này bị bỏ hoang, không được quản lý do hai địa phương không thống nhất được phương án phối hợp tu sửa.

Ngày 14/4/2017, Bộ VH-TT&DL đã ban hành quyết định xếp hạng Hải Vân Quan là di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Theo đó, Bộ yêu cầu hai địa phương – nơi có di tích thực hiện việc quản lý Nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo biên bản và bản đồ khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ.

Theo đó, việc tu sửa lại khu di tích cấp Quốc gia trong thời gian tới được hai bên thống nhất với một số đề xuất như: Cắm mốc khoanh vùng bảo vệ di tích theo hồ sơ khoa học; Dựng biển giới thiệu về Khu di tích (tiếng Việt, tiếng Anh) và bản đồ khoanh vùng bảo vệ di tích; phân cấp quản lý di tích; Tháo dỡ hàng rào tạm bợ, bảng cấm bán hàng rong, tháo dỡ tấm biển chỉ dẫn đường cứu hộ bằng bê tông đã hết tác dụng;…

Cùng với đó, hai Sở VH-TT&DL cũng sẽ tổ chức di dời, loại bỏ những hạng mục công trình không liên quan đến các yếu tố gốc của di tích như: vọng gác phía trên cổng Hải Vân Quan, các lô cốt xây trên đất di tích hay các nền móng công trình xây dựng dân sinh đã bị phá dỡ,…

Dự kiến, trong tháng 5 tới, hai địa phương sẽ phối hợp cắm mốc, khoanh vùng bảo vệ di tích, xác định vùng bảo vệ; sau đó sẽ tiến hành dọn vệ sinh, tu bổ những lối đi đã bị xuống cấp trầm trọng, lấp lại các hố, dọn dẹp các hiện vật, bảng biển,…

Hải Vân Quan nằm trên đỉnh đèo Hải Vân, được xây dựng từ đời nhà Trần và được trùng tu vào thời Nguyễn (năm 1826 – đời vua Minh Mạng thứ 7).

Cửa trông về phủ Thừa Thiên đề ba chữ “Hải Vân Quan”, cửa trông xuống Quảng Nam đề “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”. Một bên góc bảng còn ghi thêm “Minh Mệnh thất niên cát nhật tạo” – tức làm vào ngày tốt năm Minh Mệnh thứ 7 (1826).

Công trình được xây dựng ở độ cao 490 m so với mực nước biển, là cụm bố phòng quân sự với nhiều công trình gồm hệ thống thành lũy, nhà kho, trụ sự, pháo đài thần công. Dưới thời Nguyễn (1802-1945), Hải Vân Quan là cửa ải quan trọng, là cửa ngõ vào kinh đô Huế từ phía Nam.

Trần Tâm

Xem thêm: