Trong vòng 4 năm, từ 2014-2018, trung bình mỗi ngày xảy ra 9 vụ cháy, làm chết hoặc bị thương 1 người, gây thiệt hại về tài sản ước tính 4,4 tỷ đồng và 5,3 héc-ta rừng.

cháy rừng
Cháy rừng trong đêm. (Ảnh: MemoryMan/Shutterstock)

Những con số trên được nêu tại báo cáo kết quả giám sát về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy giai đoạn 2014 – 2018”. Chiều 9/8, báo cáo đươc đưa ra lấy ý kiến của đoàn giám sát Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Dẫn báo cáo của Chính phủ, đoàn giám sát cho biết trong giai đoạn từ tháng 7/2014 đến tháng 7/2018, cả nước đã xảy ra 13.149 vụ cháy, làm chết 346 người, bị thương 823 người; thiệt hại về tài sản ước tính 6.524,8 tỷ đồng và 6.462 héc-ta rừng.

Trung bình mỗi năm xảy ra 3.287 vụ cháy, làm chết 87 người, bị thương 206 người, gây thiệt hại về tài sản trị giá 1.631,2 tỷ đồng và 1.615,5 héc-ta rừng.

Trung bình mỗi ngày xảy ra 9 vụ cháy, làm chết hoặc bị thương 1 người, gây thiệt hại về tài sản ước tính 4,4 tỷ đồng và 5,3 héc-ta rừng.

Cháy do sự cố hệ thống, thiết bị điện chiếm cao nhất, lên tới 6.458 vụ (chiếm 57,27%), do sơ suất trong sử dụng lửa, xăng dầu và khí đốt là 3.291 vụ (chiếm 29,18%).

Về địa bàn, khu vực thành thị có số vụ cháy xảy ra nhiều nhất, chiếm 60,11%. Số vụ cháy tại khu vực nông thôn chiếm 39,89%; cháy tại khu vực nhà dân 5.636 vụ (chiếm 42,86 %) và tại cơ sở kinh tế tư nhân 4.861 vụ (chiếm 36,97%).

Báo cáo giám sát cũng nêu nhận định khái quát, hầu hết các khu tập trung đông dân cư như ở các đô thị, các khu công nghiệp, nhà ga, bến xe, bến phà… hạ tầng giao thông chưa đảm bảo, lối đi hẹp, dễ xảy ra tình trạng ùn ứ giao thông cục bộ, không có lối thoát nạn.

Điều đáng lo ngại là hiện nay cả nước vẫn còn 2.662 công trình có nguy hiểm về cháy, nổ đã đưa vào sử dụng nhưng chưa được thẩm duyệt thiết kế hoặc đã thẩm duyệt nhưng chưa được nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy (PCCC), trong đó chủ yếu là các công trình được đưa vào sử dụng trước khi Luật PCCC (năm 2001) có hiệu lực.

Tính đến tháng 7/2018, cả nước vẫn tồn tại 110 công trình chung cư, nhà cao tầng đã được chủ đầu tư đưa vào hoạt động nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC. Nguyên nhân chủ yếu, theo báo cáo của Chính phủ, là do chủ đầu tư tự ý điều chỉnh thiết kế, thi công sai so với thiết kế được duyệt, lựa chọn, lắp đặt các hệ thống, thiết bị PCCC không đồng bộ, kém chất lượng dẫn đến hệ thống không hoạt động theo chức năng nên chưa đủ điều kiện để được nghiệm thu về PCCC. Mặt khác, do sức ép về thời hạn xây dựng công trình nên chủ đầu tư bàn giao nhà cho người dân vào ở trong khi chưa hoàn thiện hệ thống kỹ thuật PCCC.

Tuy nhiên, việc xử lý đối với các công trình này còn gặp nhiều khó khăn do liên quan đến mặt bằng kết cấu xây dựng và kinh phí đầu tư khắc phục – báo cáo cho hay.

Hiện cả nước mới chỉ có 250/811 đô thị có quy hoạch về cấp nước chữa cháy, còn nhiều khu công nghiệp, khu dân cư chưa được quy hoạch về giao thông, cấp nước chữa cháy.

Về tài chính, báo cáo giám sát cho biết, từ 2014 – 2018, ngân sách đầu tư cho công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ khoảng 8.341 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí đầu tư trang bị phương tiện phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ khoảng 4.912 tỷ đồng; kinh phí xây dựng trụ sở, doanh trại 2.460 tỷ đồng; kinh phí đầu tư cho các hoạt động khác 969 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua giám sát cho thấy thực tế số lượng phương tiện được trang bị vẫn chưa bảo đảm yêu cầu chữa cháy, cứu nạn cứu hộ. Số xe chữa cháy đã sử dụng lâu, sử dụng trên 20 năm chiếm khoảng 29,6% tổng số xe; số lượng xe chất lượng kém, hư hỏng chiếm tới 23,5%.

Số lượng xe thang, xe chuyên dùng phục vụ chữa cháy, xe phục vụ công tác cứu nạn cứu hộ còn thiếu so với yêu cầu đặt ra. Hiện mới chỉ có 90/392 Đội chữa cháy được trang bị xe thang (đạt 22,9%), 61/392 Đội đã được trang bị xe cứu nạn cứu hộ (đạt 15,6%).

Hầu hết các cơ quan, đơn vị Đoàn đến làm việc đều cho rằng nguồn kinh phí đảm bảo cho công tác phòng cháy chữa cháy không đáp ứng đủ yêu cầu thực tế, báo cáo giám sát cho hay.

Về điều tra, xử lý vi phạm, báo cáo giám sát cho biết từ 2014 – 2018 đã khởi tố điều tra, truy tố, xét xử 66 vụ án, truy tố 43 bị can vi phạm pháp luật trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy.

Đoàn giám sát nhận định tình trạng vi phạm các quy định về điều kiện an toàn PCCC được phát hiện còn ít so với thực tế. Việc xử lý đối với các hành vi vi phạm còn thiếu kiên quyết, đa số là dừng lại ở việc hướng dẫn, kiến nghị. Nhiều vụ cháy không làm rõ được nguyên nhân do nhiều yếu tố khách quan.

Nguyễn Quân

Xem thêm: