Trước mối quan ngại sâu sắc của các nhà khoa học, tổ chức xã hội, người dân về việc nhận chìm 1 triệu m3 bùn, cát thải xuống biển Tuy Phong (Bình Thuận) – cách khu bảo tồn Hòn Cau 8 km, Bộ TN&MT cùng các cơ quan liên quan thống nhất phương án Cảng tổng hợp Vĩnh Tân là nơi sẽ chứa toàn bộ số bùn, cát thải trên.

cang tong hop vinh tan la noi do 1 trieu m3 bun cat thai
Cảng tổng hợp Vĩnh Tân là nơi đổ toàn bộ khối lượng vật chất 1 triệu m3 của công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1. (Ảnh: cangvinhtan.vn)

Ngày 9/8, Bộ TN&MT, UBND tỉnh Bình Thuận cùng các cơ quan liên quan có văn bản thỏa thuận, thống nhất không nhận chìm 1 triệu m3 bùn, cát nạo vét của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 xuống vùng biển Tuy Phong (Bình Thuận).

Theo văn bản, Cảng tổng hợp Vĩnh Tân được chọn là nơi để đổ toàn bộ khối lượng gần 1 triệu m3 bùn, cát thải của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1.

Khu vực Cảng tổng hợp Vĩnh Tân là nơi san lấp cho khu neo trú tàu thuyền, phần diện tích này, Công ty Cổ phần cảng tổng hợp Vĩnh Tân đã từng thỏa thuận, đồng ý cho Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 đổ khối lượng bùn cát nạo vét.

Cùng với đó, Bộ TN&MT cũng kiến nghị Chính phủ giao các bộ, ngành liên quan nghiên cứu phương án tổng thể để giải quyết các vật, chất nạo vét phát sinh phát triển cảng và nạo vét duy tu, bảo dưỡng luồng hàng hải về lâu dài, bao gồm biện pháp nhận chìm ở biển, kèm theo các biện pháp bảo vệ môi trường chặt chẽ.

Cảng tổng hợp Vĩnh Tân có tổng diện tích hơn 141 ha mặt nước, trong đó khoảng 51 ha dùng để san lấp phục vụ xây dựng kho bãi, hạ tầng giao thông nội bộ cảng và dịch vụ cảng; khoảng 90 ha được sử dụng để làm khu mặt nước của cảng (gồm công trình thủy công, khu mặt nước trước bến, khu quay trở tàu, luồng tàu…).

Dự án do Công ty cổ phần Cảng tổng hợp Vĩnh Tân, đơn vị thành viên của Pacific Corporation làm chủ đầu tư. Thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm. Tổng mức đầu tư hơn 2.292 tỷ đồng. Quy mô dự án giai đoạn 1 gồm: 2 bến tổng hợp cho tàu đến 30.000 tấn và 1 bến cho tàu đến 3.000 tấn.

Trước đó, ngày 23/6/2017, Bộ TN&MT đã ký giấy phép số 1517 chấp thuận cho Công ty TNHH điện lực Vĩnh Tân 1 nhận chìm gần 1 triệu m3 bùn, cát thải ra ngoài vùng biển thuộc xã Vĩnh Tân (huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận).

Theo giấy phép, tổng diện tích được phép nhận chìm là 30 ha mặt nước biển, nơi nhận chìm có độ sâu không quá -36m, vị trí nhấn chìm cách khu bảo tồn Hòn Cau 8 km, đây là một trong 16 khu bảo tồn biển của cả nước, nơi có quần thể san hô nguyên thủy dài hơn 2 km với gần 234 loại san hô và các rạn ngầm là bãi đẻ của tôm hùm bông, tôm hùm đỏ và tôm hùm xanh. Đồng thời còn có sự hiện diện của trên 34 loài thủy sinh vật quý hiếm nằm trong danh mục có nguy cơ tuyệt chủng và là bãi đẻ của rùa biển, đồi mồi.

Việc nhấn chìm tại vị trí này đã vấp phải mối quan ngại sâu sắc của các nhà khoa học. 13 tổ chức xã hội cũng đã gửi kiến nghị tới Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng lãnh đạo các bộ ngành và các cá nhân liên quan với 5 nội dung. Các tổ chức xã hội cho rằng những thông tin về tác động của việc nhận chìm chất thải tới hệ sinh thái biển Bình Thuận, đặc biệt là khu bảo tồn biển Hòn Cau cũng như an sinh môi trường biển và sinh kế của ngư dân trong báo cáo của các cơ quan chức năng không tạo được sự đồng thuận cũng như tin tưởng của công luận và các nhà khoa học.

Đặc biệt, trong hồ sơ khoa học nhận chìm bùn thải xuống biển Tuy Phong (Bình Thuận) có ít nhất 3 trong số 14 thành viên có tên trong danh sách nhà khoa học tham gia dự án đã lên tiếng cho rằng mình bị mạo danh, lợi dụng tên tuổi. Sự coi thường dư luận của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của Bộ TN&MT trong việc cấp giấy phép cho một dự án giả dối.

Trước vấn đề này, ông Phan Ngọc Cẩm Thành – Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 cho biết tất cả hồ sơ từ báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đều do đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần tư vấn Xây dựng cảng biển Việt Nam làm.

Đến ngày 21/7, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, chính sách công nghiệp đã phải tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với ông Hà Quốc Quân với vai trò là Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư và Chuyển giao công nghệ (thuộc Bộ Công Thương), vai trò là Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng cảng biển Việt Nam vì việc làm trên.

Trần Tâm

Xem thêm: