Nghị quyết 437 (*) của Quốc hội yêu cầu báo cáo vào kỳ họp cuối năm 2018, nhưng đến nay Chính phủ vẫn chưa tổng hợp kết quả kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra khuyết điểm, vi phạm trong dự án BOT giao thông.

BOT quốc lộ 91, BOT đặt sai vị trí, BOT
Từ 2017, nhiều doanh nghiệp và Hiệp hội Vận tải ôtô An Giang đã kiến nghị đến Văn phòng Quốc hội, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ, về việc vị trí đặt trạm T2 thuộc dự án BOT Quốc lộ 91 khiến nhiều xe chỉ đi qua trạm từ 100-200 m để rẽ sang Quốc lộ 80 nhưng vẫn phải đóng tiền toàn tuyến. (Ảnh: baoangiang.com.vn)

Tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 15/8, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nêu rõ, mặc dù, Chính phủ đã tổng kết việc triển khai thực hiện các mô hình đầu tư theo hình thức PPP, trong đó có hình thức hợp đồng BOT, nhưng đến nay vẫn chưa tổng hợp kết quả kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra khuyết điểm, vi phạm và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.

Đây là nhiệm vụ và giải pháp số 1 được đưa ra tại Nghị quyết 437 để khắc phục những tồn tại của dự án giao thông theo hình thức hợp đồng BOT. Thời hạn yêu cầu Chính phủ báo cáo là vào kỳ họp cuối năm 2018 của Quốc hội.

Ngoài ra, theo cơ quan thẩm tra, báo cáo của Chính phủ chưa làm rõ tình hình thực hiện các kết luận của các đoàn kiểm tra, thanh tra, kiểm toán nhà nước; chưa làm rõ tình hình thực hiện của các dự án do địa phương quản lý; chưa ban hành quy định về tiêu chí để đánh giá năng lực tài chính của nhà đầu tư, mức vốn chủ sở hữu.

Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu rà soát tổng thể về vị trí đặt trạm, chính sách miễn giảm giá tại tất cả các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ và quản lý doanh thu, nhưng hiện một số trạm vẫn chưa được giải quyết các vấn đề bất cập (trạm BOT Bắc Thăng Long – Nội Bài, trạm BOT Bỉm Sơn – Thanh Hóa, trạm BOT Cai Lậy, trạm BOT Thái Nguyên – Chợ Mới).

Ngoài ra, hiện tại đã phát sinh thêm một số trạm thu phí tồn tại bất cập nhưng chưa được đề cập tại báo cáo của Chính phủ, như Trạm T2 Quốc Lộ 91 thuộc dự án BOT Quốc Lộ 91 Cần Thơ – An Giang; trạm BOT Hòa Lạc – Hòa Bình thuộc Dự án đầu tư xây dựng dự án đường Hòa Lạc – Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai – Hòa Bình theo hình thức BOT…

Việc triển khai thu phí tự động không dừng tại tất cả các tuyến quốc lộ được đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT trên cả nước đã chậm 1 năm so với yêu cầu của Nghị quyết.

Cũng trong việc này, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo bổ sung, làm rõ đối với việc ban hành khung tiêu chuẩn chung làm cơ sở, thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng để tránh tình trạng độc quyền trong thu phí dịch vụ, đồng thời bảo đảm sự kết nối liên thông giữa các trạm, giám sát doanh thu các trạm và bảo đảm tính cạnh tranh, công khai, minh bạch trong hoạt động thu phí theo đúng yêu cầu của Nghị quyết 437.

Về chất lượng dự án BOT, Ủy ban thẩm tra nhận xét vẫn còn tình trạng phản đối của người dân tại một số trạm thu phí. Ngoài ra, chất lượng của một số công trình giao thông BOT còn thấp, có công trình xuống cấp nhanh nhưng chậm bảo trì, sửa chữa; thất thoát doanh thu tại các trạm thu phí, doanh thu chưa được công khai…

Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo giải trình, làm rõ đối với những nội dung trên.

(*) Nghị quyết 437 về một số nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục hoàn thiện và đẩy mạnh việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT)

Nguyễn Quân

Xem thêm: