Tùy viên quân sự Venezuela tại Mỹ Đại tá Jose Luis Silva hôm thứ Bảy (26/1) đã đào thoát, không quay về nước theo yêu cầu của Tổng thống Maduro. Đặc sứ quân sự này tuyên bố ủng hộ tổng thống lâm thời Juan Guiado và kêu gọi quân đội Venezuela làm điều tương tự.

Embed from Getty Images

Ông Juan Guaido nhận thêm sự ủng hộ của Tùy viên quân sự Venezuela tại Mỹ, các cường quốc EU trong hôm thứ Bảy (26/1).

Reuters dẫn thông điệp qua video của Đại tá Jose Luis Silva nói: “Hôm nay tôi nói với nhân dân Venezuela và đặc biệt với những người anh em trong quân đội quốc gia, hãy công nhận Tổng thống Juan Guaido là tổng thống hợp pháp duy nhất.” Ông Jose Luis Silva phát biểu trong một căn phòng trang trí cờ Venezuela mà ông nói là tại Đại sứ quán Venezuela ở Washington D.C.

Trao đổi với Reuters qua điện thoại, Đại tá Silva nói rằng ông không còn công nhận ông Maduro nữa và kêu gọi tổ chức bầu cử tự do và công bằng.

Ngay sau tuyên bố của tùy viên quân sự Venezuela tại Mỹ, ông Juan Guaido qua Twitter đã lên tiếng hoan nghênh động thái này và khuyến kích những người khác hãy theo gương ông Silva.

Theo Reuters, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Garrett Marquis đã gọi vụ đào thoát của ông Silva là tấm gương về nguyên tắc “vai trò của quân đội là bảo vệ trật tự hiến pháp, không phải để duy trì độc tài và đán áp chính nhân dân của mình. Khuyến khích những người khác hãy thực hiện hành động tương tự.”

Trong thứ Bảy (27/1), Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc cũng đã tổ chức phiên họp đặc biệt thảo luận về tình hình Venezuela theo yêu cầu của Mỹ.

Phát biểu tại cuộc họp Hội đồng Bảo an này, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã nói rằng “trải nghiệm xã hội chủ nghĩa” của ông Maduro đã làm cho nền kinh tế Venezuela sụp đổ và đẩy người dân vào đường cùng nghèo khổ, phải bới rác để ăn.

“Bây giờ là thời điểm để cho mọi quốc gia khác phải lựa chọn đứng về một bên… Hoặc là các bạn đứng về lực lượng tự do, hoặc các bạn ở trong liên minh với ông Maduro và tình trạng hỗn loạn của ông ấy. Chúng tôi kêu gọi tất cả các thành viên Hội đồng Bảo an hãy ủng hộ chuyển tiếp dân chủ tại Venezuela và vai trò của Tổng thống lâm thời Guaido.”

Ông Pompeo cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế hãy chặn kết nối các hệ thống tài chính của họ với chế độ Maduro. Washington đã từng nói rằng họ sẵn sàng tăng cường các biện pháp kinh tế để buộc ông Maduro phải rời bỏ quyền lực, nhưng ông Pompeo không nêu chi tiết các kế hoạch như vậy tại phiên họp Hội đồng Bảo an.

Một nhà ngoại giao giấu tên nói với Reuters rằng dù Mỹ đã tổ chức được phiên họp Hội đồng Bảo an thảo luận về Venezuela, nhưng chắc chắn bất kỳ tuyên bố nào của Hội đồng về cuộc khủng hoảng này sẽ bị Nga và Trung Quốc – những nước có lợi ích tại Venezuela và ủng hộ chính quyền Maduro – dùng quyền phủ quyết để bác bỏ.

Cũng trong ngày thứ Bảy (26/1), các cường quốc của Liên minh Châu Âu gồm Anh, Pháp, Đức và Tây Ban Nha đã đồng loạt lên tiếng cảnh báo họ sẽ công nhận ông Guaido nếu ông Maduro không kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử tổng thống tự do và công bằng trong vòng 8 ngày tới.

Ông Juan Guaido đã lập tức hoan nghênh sự ủng hộ của các nước Châu Âu và yêu cầu các quốc gia này gửi viện trợ nhân đạo để giúp cứu trợ khủng hoảng kinh tế. Viện trợ nhân đạo từ Mỹ và EU luôn bị chính quyền Maduro phản đối và gọi đó là cái cớ để các cường quốc phương Tây can thiệp vào Venezuela.

Hôm thứ Bảy (26/1), ông Maduro đã bất ngờ xuống thang trong mâu thuẫn ngoại giao với Mỹ khi tuyên bố rằng thay vì hai nước rút toàn bộ nhân viên ngoại giao về nước, Venezuela và Mỹ nên duy trì “Văn phòng Lợi ích” tại mỗi nước và văn phòng này chỉ thực hiện các công việc ngoại giao.

Chính quyền Maduro tuyên bố muốn đàm phán với Mỹ để duy trì phái đoàn ngoại giao tối thiểu tại mỗi nước và nếu cuộc đàm phán thất bại, họ sẽ đóng cửa hoàn toàn cơ quan ngoại giao tại Mỹ.

Reuters cho biết họ đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Mỹ để yêu cầu trả lời về tuyên bố mới nhất của ông Maduro, nhưng không nhận được phản hồi.

Tân Bình