Gần đây các tướng lĩnh hàng đầu quân đội Hoa Kỳ đã bày tỏ mối quan ngại rất lớn về việc Nga sẽ sử dụng cuộc tập trận quân sự vào tháng 9 tới làm cái cớ để đưa 100.000 quân đồn trú lâu dài dọc theo sườn phía đông Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Cuộc tập trận quân sự quy mô lớn để mô phỏng một cuộc xung đột lớn với phương Tây dự kiến sẽ diễn ra ở Belarus – đồng minh của Moscow, biển Baltic, và vùng chiến lược Kaliningrad, Nga. Điện Kremli ban đầu cho biết chỉ điều khoảng 13.000 quân tham gia cuộc diễn tập này, nhưng hiện tại các quan chức cấp cao NATO cho hay số lượng lính Nga có thể lên tới mức 100.000 quân.

Quân đội Nga vượt cầu phao ở khu vực  Sergeyevsky hôm 21/7 

Tư lệnh chỉ huy các hoạt động đặc biệt của Hoa Kỳ, Tướng 4 sao Raymond Thomas gần đây than phiền rằng “mối bân tâm lớn là họ sẽ không rời đi, và đó không phải là điều hoang tưởng“. Tư lệnh quân đội Hoa Kỳ tại Châu Âu Trung tướng Frederick B. Hodges cũng có cách nhìn tương tự: “Tôi rất quan tâm đến những gì được đưa đến và những gì sẽ rời đi”.

Các nước thành viên NATO ở Baltic đặc biệt lo lắng vì đây là cuộc tập trận quân sự quy mô lớn đầu tiên kể từ khi Moscow sáp nhập lãnh thổ Crimea của Ukraine vào Nga năm 2014. Vụ sáp nhập 3 năm trước đó đã gây choáng váng cho các nước Baltic và hiện tại họ lo ngại rằng việc phô diễn sức mạnh của Nga dọc theo biên giới lần này có thể là một bước mở đầu cho một cuộc xâm lăng toàn diện vào lãnh thổ của họ.

Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania, ông Raimundas Karoblis cho hay: “Chúng ta cần phải chuẩn bị cho những điều bất ngờ … họ có thể ra lệnh thực hiện một hướng khác so với kế hoạch ban đầu, và cũng có thể có một số thử nghiệm về việc [lực lượng] bảo vệ biên giới [của các nước Baltic] đang hoạt động ra sao”.

Đáng chú ý là đơn vị Nga tham gia vào cuộc tập trận này được đặt tên theo một đơn vị quân đội nổi tiếng của Liên Xô (cũ), lực lượng đã chiến đấu với quân đội của Hitler trong Thế chiến II và cuối cùng chiếm đóng được Berlin. Tờ New York Times hôm thứ Tư (2/8) lưu ý rằng: “Đây là lần đầu tiên một đơn vị đặc biệt như vậy được thành lập từ khi Liên bang Xô viết sụp đổ. Đơn vị này có quá nhiều sức mạnh tấn công được tập trung vào một chỉ huy duy nhất”.

Trung tướng Frederick B. Hodges cũng đánh giá về đơn vị mới của Nga như sau: “Chỉ có một lý do để họ thành lập một Đội quân Xe tăng Bảo vệ như vậy và đó chính là lực lượng tấn công chủ động”.

Trong thời gian này, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence đang có chuyến công du cấp cao tới các nước Baltic để trấn an các đồng minh NATO trước cuộc tập trận của Nga. Phát biểu hôm thứ Hai (31/7), ông Pence nói rằng: “Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Donald Trump, Hoa Kỳ cam kết thực thi Điều 5 của Hiệp ước NATO về bảo vệ lẫn nhau – một cuộc tấn công vào một trong số chúng ta là một cuộc tấn công tất cả chúng ta”.

Xuân Thành

Xem thêm: