Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu 15/2 (giờ Mỹ) đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo tại biên giới tây nam và đảm bảo ngân sách xây bức tường biên giới. Ông Trump nói rằng tuyên bố tình trạng khẩn cấp này kết hợp với dự luật ngân sách đã được Quốc hội Mỹ thông qua hôm 14/2, sẽ cung cấp cho chính quyền Trump 8 tỷ USD xây tường biên giới.

Embed from Getty Images

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vào ngày 15/2/2019 tại Vườn Hồng, Tòa Bạch Ốc.

Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách chính phủ Mỹ Mick Mulvaney nói với các phóng viên trong cuộc họp báo hôm 15/2 rằng với việc tình trạng khẩn cấp quốc gia đã được tuyên bố, chính quyền Trump sẽ chuyển 600 triệu USD từ Bộ Tài chính và 6,1 tỷ USD từ ngân sách quốc phòng cho xây tường biên giới.

Tổng thống Trump đã chỉ ra rằng ma túy, băng đảng tội phạm và người nhập cư bất hợp pháp đang đổ dồn vào nước Mỹ, bắt buộc phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.

“Chúng ta sẽ đương đầu với cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia tại biên giới miền nam và chúng ta sẽ giải quyết nó bằng cách này hay cách khác. Chúng ta phải giải quyết nó. Một lượng lớn ma túy đang đổ dồn vào đất nước chúng ta, nhiều trong số này đến từ biên giới miền nam,” ông Trump nói với báo giới tại Vườn Hồng, Tòa Bạch Ốc.

Trước đó, Quốc hội Mỹ hôm 14/2 đã thông qua dự luật ngân sách 333 tỷ USD, trong đó bao gồm 1,375 tỷ USD phân bổ cho xây dựng bức tường biên giới. Số tiền này chỉ bằng khoảng 1/4 yêu cầu của ông Trump vào năm ngoái. Ba tuần trước, khi đồng ý mở lại chính phủ sau 35 ngày đóng cửa tạm thời, ông Trump đã hứa sẽ sử dụng quyền lực hành pháp hiến định của mình để đảm bảo ngân sách xây tường biên giới như ông yêu cầu nếu các nhà lập pháp không đáp ứng.

Theo Epoch Times, trong 6,1 tỷ USD lấy từ ngân sách Bộ Quốc phòng có 2,5 tỷ USD được phân bổ lại từ ngân khố cho cuộc chiến chống ma túy và 3,6 tỷ USD lấy từ ngân sách xây dựng quân đội.

Tổng thống Trump đã nhấn mạnh rằng tuyên bố an ninh quốc gia là thực tế thông thường và chính phủ Mỹ qua nhiều thời kỳ đã thực hiện 31 tuyên bố như vậy. Tổng thống nói rằng chính quyền của ông cũng sẽ sử dụng một tuyên bố tình trạng khẩn cấp của Tổng thống Barack Obama để đấu tranh với các tập đoàn tội phạm ma túy. Tuy nhiên, ông Trump cũng đã dự báo tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia của ông sẽ gặp các thách thức pháp lý. Dù vậy, Tổng thống đảng Cộng hòa vẫn lạc quan rằng cuối cùng Tối cao Pháp viện sẽ bảo vệ tuyên bố của ông.

“Tôi sẽ ký lệnh cuối cùng này ngay khi tôi bước vào Phòng Bầu dục và chúng ta sẽ có tình trạng khẩn cấp quốc gia, và chúng tôi sau đó sẽ bị kiện, và họ sẽ kiện chúng tôi ở tòa án liên bang số 9 mà đáng ra nó không nên hiện diện ở đó, và sau đó chúng tôi có thể sẽ nhận một phán quyết tồi tệ, và sau đó chúng tôi sẽ nhận phán quyết tồi tệ khác, và sau đó chúng tôi sẽ kết thúc điều này tại Tối cao Pháp viện, và hy vọng chúng tôi sẽ nhận một phán quyết công bằng, chúng tôi sẽ chiến thắng tại Tối cao Pháp viện,” ông Trump nói.

Theo Epoch Times, tính đến ngày 15/2, các tổng thống Mỹ đã 31 lần tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về một loạt các vấn đề như buôn lậu ma túy, khủng bố và tội phạm mạng trực tuyến. Trong đó, trước tuyên bố hôm 15/2, Tổng thống Trump đã thực hiện 3 tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.

Ông Trump ban hành tình trạng khẩn cấp quốc gia đầu tiên vào tháng 12/2017, nhắm vào tội phạm lạm dụng nhân quyền. Tuyên bố khẩn cấp thứ hai được ông Trump thông báo vào tháng 9/2018, cho phép thực hiện các chế tài chống lại các cá nhân và thực thể can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Ông Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia thứ ba vào tháng 11/2018 để đương đầu với việc lạm dụng nhân quyền và tham nhũng tại Nicaragua.

Xuân Thành