Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Tư (19/12) đã thông báo sẽ bắt đầu rút quân Mỹ khỏi Syria. Ông Trump tuyên bố Mỹ đã thành công trong nhiệm vụ đánh bại Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và không cần thiết phải duy trì lính Mỹ tại Syria.

Embed from Getty Images

Lực lượng dân quân SDF do Mỹ hậu thuẫn đã chiếm lại Hajin – thành trì lớn cuối cùng của IS tại Syria.

Với quyết định này của Tổng thống Trump, quân đội Mỹ sẽ sớm rút toàn bộ khoảng 2.000 lính Mỹ tại Syria, kết thúc chiến dịch lấy lại lãnh thổ do IS chiếm đóng trên đất nước này.

Hôm 19/12, Tổng thống Trump đăng tweet: “Chúng ta đã đánh bại IS tại Syria, lý do duy nhất của tôi để duy trì [lính Mỹ] ở đó”.

Sau tuyên bố của ông Trump, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders đã phát đi tuyên bố cho biết: “Chúng tôi đã bắt đầu đưa binh lính Mỹ trở về nhà khi chúng tôi chuyển tiếp sang giai đoạn tiếp theo của chiến dịch này”.

Tòa Bạch Ốc từ chối thông tin với báo giới về thời gian biểu cho việc rút lính Mỹ khỏi Syria và không xác nhận rõ ràng việc Tổng thống Trump đã ra lệnh rút quân hoàn toàn. Tuy nhiên, Reuters cho biết một số quan chức Mỹ giấu tên đã xác nhận với hãng tin này về quyết định rút lính Mỹ hoàn toàn khỏi Syria của ông Trump.

Một quan chức Mỹ nói với Reuters rằng Washington dự định rút binh lính khỏi Syria trong vòng từ 60 đến 100 ngày và cho biết thêm rằng Bộ Ngoại giao Mỹ đang sơ tán tất cả nhân viên của họ tại Syria trong vòng 24 giờ.

IS chỉ còn kiểm soát 1% lãnh thổ

IS vào năm 2014 đã tuyên bố thành lập Nhà nước Hồi giáo tự xưng, lấy thủ đô là thành phố Raqqa của Syria. IS muốn sử dụng lãnh thổ Syria và Iraq để làm cơ sở thực hiện các cuộc tấn công vào Châu Âu.

Theo ước tính của Mỹ, nhóm khủng bố Hồi giáo này chiếm đóng khoảng 100.000 km2 lãnh thổ tại Syria và Iraq với khoảng 8 triệu dân nằm dưới sự kiểm soát của họ.

Một quan chức Mỹ tuần trước đã nói với Reuters hiện tại IS chỉ còn kiểm soát khoảng 1% lãnh thổ và không còn chiến binh tại Iraq.

Cũng theo Reuters, thành trì lớn cuối cùng của IS tại Syria là Hajin cũng đã nằm dưới quyền kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) – một liên minh của dân quân người Kurd và Arab được Mỹ hậu thuẫn.

Sau khi để mất Hajin, IS chỉ còn kiểm soát một phần nhỏ lãnh thổ dọc theo bờ đông của sông Euphrates. Khu vực này phần lớn nằm trong tay lực lượng SDF.

Chiến dịch chống IS chưa kết thúc

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis và các quan chức Bộ Ngoại giao từ lâu đã dấy lên lo lắng về việc rút lính Mỹ khỏi Syria trước khi đạt được một thỏa thuận hòa bình giữa lực lượng SDF và quân chính phủ Assad do Nga hậu thuẫn.

Trong khi đó, ngoại giới nhận định rằng IS hoàn toàn có thể quay lại sử dụng chiến thuật du kích khi chúng không còn chiếm đóng lãnh thổ. Mỹ cũng không loại trừ khả năng lãnh đạo tối cao của IS Abu Bakr al-Baghdadi vẫn còn sống.

Một số nhà phê bình cho rằng việc Mỹ rút quân khỏi Syria khiến Washington còn ít lựa chọn trong việc ngăn chặn sự hồi sinh của IS và cũng làm mất đòn bẩy quân sự của Mỹ trong khu vực và xói mòn nỗ lực ngoại giao của họ nhằm kết thúc cuộc nội chiến Syria đã kéo dài 8 năm.

Những người chỉ trích ông Trump cho rằng việc rút quân này của Mỹ sẽ tạo điều kiện cho Nga và Iran gia tăng ảnh hưởng tại Syria, cả hai nước này hậu thuẫn mạnh mẽ cho chế độ Assad – lực lượng mà Mỹ đã hai lần cáo buộc dùng vũ khí hóa học tấn công dân thường.

Một số quan chức Mỹ từng cảnh báo rằng việc lấy lại quyền kiểm soát lãnh thổ do IS chiếm đóng không đồng nghĩa với việc đánh bại nhóm khủng bố này.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Dana White từng phát đi tuyên bố nói: “Liên minh đã giải phóng lãnh thổ do IS chiếm đóng, nhưng chiến dịch chống lại IS chưa kết thúc”.

Xuân Thành

Xem thêm: