Hôm thứ Ba (19/3) Tòa án Tối cao Hoa Kỳ phán quyết rằng chính phủ liên bang có quyền giam giữ người nhập cư chờ trục xuất bất cứ khi nào – thậm chí trong vài năm – sau khi họ hoàn thành án tù hình sự. Đây được xem là một chiến thắng cho Tổng thống Mỹ Donald Trump khi ông theo đuổi chính sách nhập cư cứng rắn.

neil gorsuch
Tổng thống Trump bắt tay Thẩm phán Tối cao Neil Gorsuch, người được ông đề cử vào Tòa án Tối cao.

Các thẩm phán ra phán quyết với tỷ lệ 5-4 với toàn bộ các thẩm phán bảo thủ ủng hộ ông Trump cho thấy sự quan trọng của thế đa số tại tòa án tối cao đối với các quyết sách của tổng thống. Theo kết quả phiên tòa, chính quyền liên bang có thể giam giữ những người nhập cư đang trong danh sách chờ trục xuất (thường là vì phạm tội) bất cứ khi nào, trong thời gian vô hạn chứ không chỉ ngay sau khi họ kết thúc án tù.

Trong 2 năm cầm quyền, ông Trump đề cử thành công 2 thẩm phán bảo thủ vào tòa án tối cao là Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh.

Tổng thống Trump ủng hộ áp đặt giới hạn lên người nhập cư phi pháp từ khi nhậm chức vào tháng Giêng 2017.

Bộ Tư pháp cho hay họ hài lòng với phán quyết của tòa.

Theo Reuters, phán quyết được đưa ra bởi thẩm phán Samuel Alito để ngỏ một khả năng mà một số người nhập cư có thể khiếu nại khi bị bắt giam. Những người này có thể lập luận rằng việc sử dụng Đạo luật Cải tổ Nhập cư phi pháp và Trách Nhiệm người Nhập cư 1996 để bắt giam họ sau khi họ hoàn thành án tù một thời gian dài là vi phạm quyền của họ về quy trình tố tụng trong Hiến Pháp.

Hầu hết các nguyên đơn trong trường hợp này là người nhập cư hợp pháp.

kavanaugh-with-trump
Tổng thống Trump bắt tay Brett Kavanaugh, người được ông đề cử vào Tòa án Tối cao

Đạo luật trên quy định chính phủ Mỹ có thể bắt giữ những người nhập cư bị kết tội “sau khi người này được thả” từ nơi giam giữ tội phạm. Các luật sư dân sự nói rằng ngôn ngữ của điều luật cho thấy nó chỉ áp dụng ngay sau khi người nhập cư được thả ra. Chính quyền Trump tuyên bố họ có quyền bắt giam những người nhập cư như vậy bất cứ khi nào.

Thẩm phán tối cao Stephen Breyer, một người cấp tiến phản đối điều này nói phán quyết đã tạo ra những câu hỏi nghiêm túc về trình tự tố tụng hình sự.

“Điều này đặt ra rủi ro nghiêm trọng về việc tước đoạt khỏi những người mà chính phủ đã giam cầm một trong những tự do cổ xưa và quan trọng nhất được hiến pháp của chúng ta bảo vệ”, ông Breyer viết. Nhưng những người khác cho rằng công việc của hệ thống tư pháp là “áp dụng luật pháp chứ không phải làm luật”.

Thẩm phán Alito viết, nhiệm vụ của tòa án tối cao không phải là áp đặt giới hạn thời gian khi nào một người nhập cư có thể bị bắt sau khi mãn hạn tù. Ông lưu ý, tòa tối cao cũng từng nói rằng “những nhiệm vụ quan trọng của một quan chức thà được thực hiện muộn màng còn hơn là không bao giờ thực hiện.” Ông nói lập luận của những người phản đối là người nhập cư phải bị bắt giữ trong vòng 24 giờ sau khi mãn hạn tù là “đặc biệt khó nuốt”.

Phán quyết này đánh dấu một chiến thắng nữa trong cuộc chiến pháp lý của Tổng thống Trump. Hồi tháng 6/2018, tòa án tối cao cũng phán ông Trump được quyền thi hành lệnh cấm du hành đối với công dân của một số quốc gia có đa số là Hồi giáo, nhiều tháng sau khi sắc lệnh này bị chặn ở các tòa án cấp dưới.

Theo luật nhập cư liên bang, người nhập cư bị kết án một số tội trạng cụ thể sẽ bị bắt giam trong quá trình chờ trục xuất (có thể kéo dài hàng năm). Họ có thể bị giam giữ vô thời hạn và không được điều trần tại ngoại sau khi mãn hạn tù.

Trọng Đức

Xem thêm: