Chính phủ Trung Quốc mới đây đã ra lệnh cho tất cả các công ty của Bắc Triều Tiên đang hoạt động tại đại lục phải đóng cửa trong vòng vài tháng tới.

Cây cầu hữu nghị nối Bắc Triều Tiên với tỉnh Đan Đông (Trung Quốc) đóng vai trò chính trong giao thương Trung – Triều.

Theo nhiều báo cáo của các cơ quan thông tấn quốc tế, Bộ Thương mại Trung Quốc hôm thứ Năm (28/9) đã thông báo rằng các công ty và doanh nghiệp liên doanh của Bắc Hàn tại Trung Quốc sẽ phải dừng hoạt động trong vòng 120 ngày nữa theo nghị quyết trừng phạt mới nhất của Liên Hiệp Quốc (LHQ).

Trung Quốc từ nhiều thập kỷ qua vẫn là quốc gia đem lại lợi ích lớn nhất cho Bắc Triều Tiên, giúp cho chế độ nhà họ Kim tránh né các chế tài quốc tế. Tuy nhiên, từ khi Tổng thống Donald Trump tiếp quản Tòa Bạch Ốc vào tháng 1/2017, Hoa Kỳ đã tăng cường áp lực lên Trung Quốc để kiềm chế người hàng xóm có vũ khí hạt nhân của mình.

Chính phủ Trump đã từng nhiều lần đe dọa sẽ cắt đứt giao thương với các quốc gia làm ăn với Bắc Hàn vi phạm các nghị quyết của LHQ. Tuần trước, ông Trump đã ký lệnh hành pháp cho phép Hoa Kỳ liệt vào danh sách đen bất kỳ công ty, doanh nghiệp hoặc cá nhân nào bị phát hiện hỗ trợ bất hợp pháp chế độ Kim Jong-un. Tổng thống Mỹ đưa ra lưu ý với thế giới, nói rõ với các nước rằng họ có thể lựa chọn làm ăn với Hoa Kỳ hoặc Bắc Hàn, chứ không được giao thương với cả hai.

Bắc Kinh trước nay một mặt vẫn có xu hướng phản đối các kêu gọi của cộng đồng quốc tế về việc họ phải hành động nhiều hơn nữa, chính quyền Trung Quốc lập luận rằng họ không phải chịu tránh nhiệm với tình huống hiện tại ở bán đảo Triều Tiên. Mặc khác, Trung Quốc đã và đang thực hiện các bước nhất định để kiềm chế tham vọng hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bắc Triều Tiên.

Những tiến bộ trong công nghệ tên lửa và hạt nhân của Bắc Hàn gần đây khiến không chỉ Hoa Kỳ và đồng minh lo lắng, mà Trung Quốc cũng đặc biệt phải lưu tâm. Chỉ tính riêng trong năm 2017, chế độ Kim Jong-un đã thực hiện tới hơn 20 vụ thử tên lửa, trong đó có nhiều hệ thống mới, đặc biệt là tên lửa xuyên lục địa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân vươn tới lục địa Hoa Kỳ. Miền Bắc cũng đã thử thành công bom nhiệt hạch với sức công phá lên tới hàng trăm ngàn tấn TNT.

Trung Quốc đã đình chỉ nhập than của Bắc Hàn từ tháng 2/2017, dù vậy theo một số báo cáo, trong tháng 8 vừa qua một lượng lớn than từ Bình Nhưỡng vẫn vào được các cảng của Trung Quốc. Gần đây, có nhiều thông tin cho rằng chế độ Bắc Kinh cũng đã chỉ thị các thực thể tài chính của mình dừng giao dịch với các doanh nghiệp Bắc Hàn; đóng của biên giới; hạn chế tiếp nhận lao động Bắc Hàn; và giảm sản lượng dầu mỏ xuất sang chế độ Kim Jong-un.

Tuy nhiên, từ trước nay khi đánh giá các nỗ lực của Trung Quốc trong việc ngăn chặn Bắc Hàn, ngoại giới đều thấy rằng việc nước này thực hiện các lệnh trừng phạt thường không nhất quán. Chưa rõ những biện pháp mới nhất mà Bắc Kinh vừa công bố sẽ được thực thi rốt ráo đến đâu. Ngoài ra, cũng chưa thể đánh giá rõ ràng về động lực cho những chuyển dịch bất ngờ của Trung Quốc như vậy, nhưng bước đầu một số chuyên gia quốc tế cho rằng đang có những rạn nứt đáng kể trong mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng.

Bắc Hàn từ chối gặp mặt các đặc phái viên của Trung Quốc, và giữa Chủ tịch Kim Jong-un và Chủ tịch Tập Cận Bình tồn tại một chướng ngại lớn ngăn cản hai bên tiếp xúc trực tiếp kể từ khi hai nhà lãnh đạo này tiếp quản quyền lực tối cao ở mỗi nước. Hơn nữa, những hành động khiêu khích lặp lại liên tiếp của Bắc Hàn vừa qua thực sự làm mất ổn định khu vực Đông Bắc Á, điều này khiến Bình Nhưỡng đang trở thành “món nợ” hơn là “tài sản chiến lược” của chính quyền Bắc Kinh.

Xuân Thành (Theo DailyCaller)

Xem thêm: