Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong cuộc họp báo tại Tokyo, Nhật Bản hôm thứ Hai (27/5) đã nói rằng Mỹ chưa sẵn sàng thực hiện thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.

Embed from Getty Images

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu trong buổi họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo tại Cung điện Akasaka, Tokyo, Nhật Bản, hôm 27/5/2019. (Ảnh: Kiyoshi Ota/Bloomberg via Getty Images)

“Tôi nghĩ họ [Trung Quốc] có lẽ ước gì họ đã ký thỏa thuận mà họ đã đặt lên bàn trước khi họ cố gắng đàm phàn lại nó,” ông Trump nói trong một cuộc họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo hôm thứ Hai (27/5).

“Họ muốn thực hiện thỏa thuận. Chúng tôi chưa sẵn sàng thực hiện thỏa thuận,” ông Trump khẳng định.

Ông Trump cũng nói thêm rằng Washington đang nhận được hàng chục tỷ USD tiền thuế đánh lên hàng hóa Trung Quốc và đe dọa rằng thuế quan “có thể tăng lên rất, rất đáng kể, rất dễ dàng.”

Đầu tháng Năm, ông Trump đã tăng thuế lên 25% từ 10% đối với 200 tỷ USD hàng hóa nhập từ Trung Quốc sau khi cáo buộc chế độ Bắc Kinh đảo ngược những cam kết quan trọng mà hai bên đã thống nhất được sau nhiều tháng đàm phán thương mại song phương.

Trong khi đó, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ cũng đã bắt đầu tiến trình ban hành gói áp thuế 25% lên 300 tỷ USD hàng hóa khác nhập từ Trung Quốc.

Chế độ Trung Quốc được cho là đã lật ngược lại cam kết thay đổi luật quốc gia để giải quyết những quan ngại cốt lõi của Mỹ, trong đó có các vấn đề về đánh cắp sở hữu trí tuệ, cưỡng ép chuyển giao công nghệ và thao túng tiền tệ.

Yêu cầu của chính quyền Trump về việc Trung Quốc phải thực hiện cải cách cấu trúc là điểm chính yếu mà Washington bám chắc trong các cuộc đàm phán thương mại. Đây cũng là điều dẫn tới việc Mỹ tiến hành thương chiến với Trung Quốc từ tháng 3/2018.

Cũng trong tuyên bố tại Nhật Bản, Tổng thống Trump cho biết kết quả từ việc đánh thuế đã khiến nhiều doanh nghiệp rời khỏi Trung Quốc và chuyển sang các nước không bị áp thuế, trong đó có các nước Châu Á và Mỹ. Tuy nhiên, ông Trump cũng bày tỏ lạc quan rằng hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cuối cũng vẫn có thể đạt được thỏa thuận.

“Tôi nghĩ thời điểm nào đó trong tương lai, Trung Quốc và Mỹ cuối cùng sẽ đạt được thỏa thuận thương mại lớn,” ông Trump nói.

Trước đó, vào ngày 22/5, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cũng đã bày tỏ hy vọng về việc đạt được thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh. Phát biểu tại một phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Hạ viện, ông Mnuchin nói rằng Trung Quốc đã thực hiện “một bước lùi lớn.”

“Đôi khi bạn phải lùi lại trước khi tiến lên. Vì vậy, tôi vẫn hy vọng chúng ta có thể trở lại bàn đàm phán,” ông Mnuchin nói hôm 22/5.

Từ khi các cuộc đàm phán thương mại Mỹ – Trung xấu đi, chính quyền Trump đã liệt Tập đoàn Công nghệ Viễn thông Huawei Trung Quốc vào danh sách đen, với lý do doanh nghiệp này tạo ra mối đe dọa an ninh quốc gia Mỹ. Huawei bị cấm kinh doanh với các doanh nghiệp Mỹ.

Nhiều năm qua, các chuyên gia, các quan chức và các nhà lập pháp Mỹ đã gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng thiết bị của Huawei có thể bị sử dụng làm công cụ gián điệp của chế độ Bắc Kinh vì tập đoàn công nghệ này có mối quan hệ chặt chẽ với quân đội Trung Quốc.

Sau khi Bộ Thương mại Mỹ liệt Huawei vào danh sách đen, một loạt công ty Mỹ đã đình chỉ kinh doanh với gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc này, trong đó có Google, Microsoft, Qualcomm và Intel. Các công ty nước ngoài cũng theo sau Mỹ thực hiện động thái tương tự, trong đó có nhà sản xuất chip ARM của Anh, hãng sản xuất chip của Đức Infineon Technologies và nhà cung cấp phụ tùng Toshiba của Nhật Bản.

Chính quyền Trump được cho là đang cân nhắc áp đặt hạn chế lên thêm 5 công ty công nghệ khác của Trung Quốc, cũng với lý do các doanh nghiệp này tạo ra mối đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.

Xuân Thành