Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Năm (28/2) đã cảnh báo rằng ông có thể rút lui khỏi thỏa thuận thương mại với Trung Quốc nếu nó không đủ tốt. Ông Trump đưa ra tuyên bố này trong buổi họp báo tại Hà Nội sau khi chủ động cắt ngắn hội đàm với ông Kim Jong-un và rời khỏi thượng đỉnh Mỹ – Triều mà không ký kết thỏa thuận.

Trump Tập
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: Getty Images)

Trao đổi với các phóng viên có mặt tại khách sạn Marriot Hà Nội, Tổng thống Trump cho hay: “Tôi luôn luôn chuẩn bị sẽ rời đi. Tôi không bao giờ sợ việc rút lui khỏi một thỏa thuận. Và tôi cũng sẽ làm điều đó với Trung Quốc nếu nó không thành công.”

Trong cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị G-20 tại Argentina vào tháng Mười Hai năm ngoái, ông Trump đã đồng ý không tăng thuế lên hàng hóa Trung Quốc trong vòng 90 ngày để hai bên tiến hành đàm phán thỏa thuận thương mại. Nếu đến ngày 1/3 mà hai nước không đạt được thỏa thuận, Mỹ sẽ tăng thuế lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa nhập từ Trung Quốc.

Tuy nhiên, cuối tuần trước, ông Trump đã thông báo rằng ông sẽ hoãn tăng thuế vì các cuộc đàm phán thương mại Mỹ – Trung đang có tiến triển tốt. Hôm 27/2, chính phủ Mỹ đã chính thức thông báo hoãn tăng thuế hàng hóa Trung Quốc vào ngày 1/3.

Cố vấn kinh tế Tòa Bạch Ốc Lary Kudlow hôm 28/2 nói trên CNBC rằng: “Tiến bộ trong [đàm phán] tuần trước là tuyệt vời… Chúng tôi đang hướng tới một thỏa thuận lịch sử, đáng chú ý.”

Trao đổi trên Fox Business Network, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Chính phủ Mỹ Kevin Hassett nói rằng Đại diện Thương mại Mỹ Lighthizer và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã phác thảo “các bản thảo của một thỏa thuận về đánh cắp sở hữu trí tuệ và thương mại… điều mà thực sự có ý nghĩa cho cả hai bên.”

“Nếu bạn xem các tài liệu mà chúng tôi đã có và những dòng mà mọi người đã phác thảo ra, bạn sẽ thấy có hy vọng,” ông Hasset nói và thêm rằng những chi tiết cuối cùng của văn kiện này sẽ cần phải được Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập phê duyệt trong cuộc gặp dự kiến diễn ra tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida sắp tới.

Ngoài những đánh giá lạc quan nêu trên, một số quan chức Mỹ cũng tỏ ra thận trọng về viễn cảnh đạt được thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.

Trong phiên điều trần tại Ủy ban Cách thức và Phương tiện Hạ viện Mỹ hôm 27/2, Đại diện Thương mại Mỹ Lighthizer cũng là nhà đàm phán trưởng của ông Trump, tỏ ra khá thận trọng khi nói rằng còn rất nhiều việc phải làm để đạt được thỏa thuận và bây giờ còn quá sớm để dự đoán về kết quả của các cuộc đàm phán.

Ông Lighthizer cũng nói rằng Mỹ sẽ cần duy trì đe dọa thuế quan đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc trong nhiều năm nữa, ngay cả khi hai nước ký thỏa thuận thương mại.

Đại diện Thương mại Mỹ đã từng nói rằng Washington sẽ tìm kiếm một thỏa thuận thương mại mà trong đó sẽ cấm Trung Quốc phá giá cạnh tranh đồng nội tệ của họ.

Cố vấn Kinh tế Kudlow cũng đã nói rằng Trung Quốc sẽ cần phải báo cáo về bất kỳ can thiệp nào vào thị trường tiền tệ.

“Những tài liệu này là rất rõ ràng: Ý tôi là, ngay cả những thứ như giao dịch tiền tệ… không có thao túng; họ phải báo cáo bất kỳ can thiệp nào vào thị trường này. Đó là một phần của thỏa thuận,” ông Kudlow nói.

Tân Bình