Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào thứ Năm 22/3 (giờ Mỹ) đã thông báo áp thuế nhập khẩu 60 tỷ USD lên hàng hóa Trung Quốc và giới hạn đầu tư nhằm gây áp lực buộc Bắc Kinh phải dừng hành xử thương mại mà Washington coi là một hình thức xâm lược kinh tế.

Trump 3
Ông Trump ký bản ghi nhớ áp thuế hàng hóa nhập từ Trung Quốc. (Ảnh: Andrew Harrer/Gettyimage

Xuất hiện tại Nhà Trắng cùng Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và các quan chức khác, Tổng thống Trump đã thông báo các chính sách thương mại mới với Trung Quốc.

BBC cho hay Tổng thống Trump cũng đã ký một bản ghi nhớ liên quan tới các chế tài, nói thêm rằng Mỹ và Trung Quốc đang đàm phán và ông đang yêu cầu các điều khoản thương mại “đối ứng” cho các công ty Mỹ.

Ông Trump cho biết mức thuế mới có thể được áp đặt lên tới 60 tỷ USD vào hàng hóa Trung Quốc, cao hơn so với con số khoảng 50 tỷ USD mà các quan chức Nhà Trắng đưa ra trong buổi họp báo ngắn sau đó.

Theo cố vấn Nhà Trắng Everett Eisenstadt, Tổng thống Mỹ cũng yêu cầu Bộ Tài chính xây dựng các hạn chế về đầu tư của Trung Quốc vào các công ty của Mỹ. Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer cũng sẽ kích hoạt hành động chống Trung Quốc tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vì cho rằng Bắc Kinh vi phạm luật thương mại quốc tế.

Trao đổi với phóng viên trong buổi họp báo nhanh, cố vấn Nhà Trắng Eisenstadt nói rằng: “Mục đích cuối cùng của những chế tài này là để Trung Quốc phải khắc phục các hoạt động thương mại không công bằng của họ”.

Sau khi ông Trump thông báo áp thuế Trung Quốc, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ sẽ có 15 ngày để chốt danh sách cuối cùng các sản phẩm của Trung Quốc bị áp thuế.

Nhà Trắng nói rằng họ đã có danh sách sơ bộ hơn 1000 sản phẩm của Trung Quốc có thể bị áp thuế nhập khẩu vào Mỹ 25%. Các doanh nghiệp sẽ có cơ hội để đưa ra ý kiến trước khi bản danh sách cuối cùng có hiệu lực. Có thông tin cho rằng danh sách này sẽ dựa trên các tuyên bố của các quan chức Trung Quốc về các lĩnh vực công nghệ mà họ tìm cách chiếm ưu thế.

Các quan chức chính quyền Trump cho biết họ cũng đã xúc tiến “tiếp cận rộng rãi” với các đồng minh và đối tác thương mại của Hoa Kỳ và mong muốn quốc tế hỗ trợ Mỹ cho chương trình chống Trung Quốc.

Bộ Tài chính sẽ có 60 ngày để trình lên Tổng thống Trump các đề xuất về giới hạn đầu tư. Theo các quan chức Mỹ, đầu tư của Trung Quốc vào các công ty công nghệ của Hoa Kỳ “không nhằm mục đích kiếm lợi nhuận công bằng” mà thay vào đó dựa trên các mục tiêu chiến lược và quân sự của chính phủ Trung Quốc.

Trao đổi về việc ông Trump thông báo áp thuế lên Bắc Kinh, một quan chức cao cấp của chính phủ Mỹ cho hay: “Tổng thống đang đứng về phía các doanh nghiệp Mỹ ở đây. Ông có sự hậu thuẫn của họ”.

Chính phủ Trump nói rằng mục đích của việc hạn chế thương mại với Trung Quốc không nhằm tạo ra một cuộc chiến tranh thương mại, nhưng là để ép buộc Trung Quốc phải cải cách các chính sách không công bằng của họ. Phía Mỹ cũng nhấn mạnh rằng những nỗ lực trước đây để làm cho Trung Quốc thay đổi cách hành xử của họ đã thất bại.

Các cuộc đối thoại với Trung Quốc đã thất bại dưới thời các chính quyền Bush và Obama. Trong trường hợp này, đối thoại không phải rẻ. Nó là quá đắt”, một quan chức chính quyền Trump nói.

Về phía Trung Quốc, hôm thứ Năm (22/3), Bộ Thương mại nước này đã phát đi thông báo nói rằng họ đã sẵn sàng để trả đũa việc Mỹ áp thuế mới.

Bắc Kinh cũng cho biết họ sẽ “chiến đấu tới cùng” trong bất kỳ cuộc chiến tranh thương mại nào với Washington.

Tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc cho hay: “Trung Quốc sẽ không ngồi yên và để cho các quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm và chắc chắn sẽ thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình”.

Cơ quan điều hành thương mại của chính quyền Bắc Kinh cũng dẫn chứng một phán quyết của WTO cho thấy Washington đã không tuân thủ đầy đủ quy định năm 2014 chống lại thuế chống trợ cấp đối với các hàng hóa Trung Quốc, trong đó có tấm pin năng lượng mặt trời và tháp tua-bin điện gió.

Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh rằng phán quyến nêu trên của WTO “chứng minh rằng phía Hoa Kỳ đã vi phạm các quy tắc của WTO” và “nhiều lần lạm dụng các biện pháp khắc phục thương mại“.

Trong khi đó, chính WTO cũng đã đưa ra cảnh báo về thực tiễn hành xử thương mại của Trung Quốc. Vào tháng Một, WTO nói rằng Trung Quốc phải hạ thuế đối với gà nướng nhập từ Mỹ.

Sau thông báo của Tổng thống Trump, thị trường chứng khoán Mỹ đã có phản ứng với sắc đỏ lan rộng trong phiên giao dịch thứ Năm (22/3).

Chỉ số Dow Jones đóng phiên ở mức 23.957,89 điểm, giảm nhẹ 724,42 điểm (2,9%). Trong khi, chỉ số S&P 500 cũng giảm 68,24 điểm (2,5%) và chỉ số công nghệ Nasdaq mất 178,61 điểm (2,4%).

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: