Chính quyền Trump hôm thứ Năm (14/2) đã phát đi thông báo cho biết Tổng thống Donald Trump sẽ ký thông qua thỏa thuận biên giới mà lưỡng đảng đạt được hôm 12/2 để tránh phải đóng cửa chính phủ, nhưng đồng thời ông cũng tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để đảm bảo ngân sách cho hàng rào vật chật dọc theo biên giới Mỹ – Mexico.

Donald-Trump
Tại Vườn Hồng, Tòa Bạch Ốc hôm 25/1/2019, Tổng thống Donald Trump thông báo mở lại chính phủ cho tới ngày 15/2, sau 35 ngày chính phủ đóng cửa một phần. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

Trong tuyên bố phát đi hôm 14/2, Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders nói: “Tổng thống Trump sẽ ký dự luật ngân sách chính phủ và như ông đã từng tuyên bố trước đây, ông cũng sẽ thực hiện hành động hành pháp khác – trong đó có [tình trạng] khẩn cấp quốc gia – để đảm bảo chúng ta chấm dứt cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia và nhân đạo tại biên giới.”

“Tổng thống một lần nữa sẽ thực hiện lời hứa của ông về xây bức tường này, bảo vệ biên giới và bảo vệ đất nước vĩ đại của chúng ta,” bà Sanders nói thêm.

Thông báo nêu trên của chính quyền Trump đến vào thời điểm sau khi Lãnh đạo đa số Thượng viện Mitch McConnell phát biểu trước Thượng viện rằng ông vừa trao đổi với ông Trump và tổng thống đã chuẩn bị để ký thông qua dự luật ngân sách. Ông McConnel cũng khẳng định ông sẽ ủng hộ quyết định của tổng thống.

“Cùng lúc, ông [Trump] cũng sẽ ban hành tuyên bố khẩn cấp quốc gia. Tôi khẳng định tôi sẽ ủng hộ tuyên bố khẩn cấp quốc gia này,” ông McConnell nói vào chiều 14/2 (giờ Mỹ).

Quyết định của chính quyền Trump được cho là để tránh việc chính phủ Mỹ phải đóng cửa lần nữa gây ảnh hưởng đến tài chính cá nhân của khoảng 800.000 viên chức liên bang. Tuy nhiên, tuyên bố khẩn cấp quốc gia của ông Trump có thể sẽ tạo ra tình huống phức tạp hơn khi gặp phải những vụ kiện pháp lý.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc liệu Tòa Bạch Ốc đã chuẩn bị đối mặt với các thách thức pháp lý, bà Sanders nói: “Chúng tôi đã chuẩn bị, nhưng không nên có các thách thức pháp lý. Tổng thống đang làm việc của ông. Quốc hội nên làm việc của họ.”

Theo Epoch Times, thỏa thuận biên giới mà ông Trump sẽ ký thông qua bao gồm gần 1,4 tỷ USD chi cho xây hàng rào vật chất tại biên giới miền nam, ít hơn nhiều so với yêu cầu 5,7 tỷ USD của ông Trump. Các nhà đàm phán lưỡng đảng của cả Hạ viện và Thượng viện đã đạt được thỏa thuận biên giới này vào ngày 12/2 để đảm bảo luật ngân sách được thông qua trước thời hạn 15/2. Biện pháp ngân sách này sẽ chi tiền cho chính phủ hoạt động tới ngày 30/9 – thời điểm hết năm tài khóa 2019.

Trong lần chính phủ Mỹ đóng cửa kỷ lục 35 ngày từ 22/12, Tổng thống Trump đã nhượng bộ đảng Dân chủ khi chấp nhận ký luật ngân sách mở cửa chính phủ ngắn hạn 21 ngày để hai bên tiếp tục đàm phán về ngân sách xây tường biên giới Mỹ – Mexico.

Trong hơn hai tuần đàm phán vừa qua, đảng Dân chủ nhất quyết chỉ chấp nhận chi khoảng 1/4 số tiền mà ông Trump yêu cầu cho tường biên giới và điều này làm tổng thống của đảng Cộng hòa “rất thất vọng”.

Với số tiền gần 1,4 tỷ USD dự kiến được duyệt, chính quyền Trump chỉ có thể xây được 55 dặm tường biên giới miền nam. Theo Epoch Times, hiện tại dọc theo biên giới Mỹ – Mexico với chiều dài khoảng 2.000 dặm đã tồn tại khoảng 654 dặm hàng rào, trong đó có nhiều đoạn đã cũ nát hoặc chỉ là hàng rào đơn giản mà người vượt biên trái phép dễ dàng đi qua.

Xuân Thành