Hôm 26/09, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói rằng quan hệ giữa quốc gia này và đồng minh Hoa Kỳ đã tới “ngưỡng không thể vãn hồi”, đồng thời thông báo ý định sẽ công du Trung Quốc và Nga trong thời gian tới.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bắt chéo tay trong Thưởng đỉnh ASEAN tại Lào 6/9/2016
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bắt chéo tay trong Thưởng đỉnh ASEAN tại Lào 6/9/2016

Trước báo giới, ông Rodrigo Duterte phát biểu: “Tôi thật sự không muốn cắt đứt quan hệ với Hoa Kỳ nhưng tôi sẽ lập thêm liên minh mới với Trung Quốc và thủ tướng Nga Medvedev đang chờ chuyến thăm của tôi.

Tôi sẽ mở cửa Philippines để làm kinh doanh với họ, lập liên minh thương mại và mậu dịch”.

 Về quan hệ với đồng minh lâu năm Hoa Kỳ, ông Duterte chỉ đưa một thông báo khó hiểu mà không giải thích gì thêm: “Tôi sắp sửa vượt qua giới hạn trong quan hệ với Hoa Kỳ. Sắp đến ngưỡng không thể vãn hồi”.

Từ Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho Reuters biết rằng chính phủ Phillippines không hề liên lạc gì với Mỹ để làm rõ lời nhận xét của ông Duterte. Ông Toner lưu ý rằng quan hệ giữa hai nước vẫn tốt đẹp và không có dấu hiệu gì chỉ ra một sự thay đổi đáng kể nào từ phía Manila.

Chưa rõ những nhận xét của Tổng thống Duterte có ảnh hưởng gì tới quan hệ hai bên hay không nhưng các cuộc tập trận quân sự chung Mỹ-Philippines sẽ vẫn được tiến hành trong khoảng 15 ngày đầu tháng 10/2016. Đầu tuần này, đại sứ Hoa Kỳ tại Manila thông báo hai máy bay vận tải C130 và khoảng một trăm lính Mỹ sẽ được triển khai trong vòng hai tuần tại một căn cứ ở trung tâm Philippines, liên kết với Washington từ năm 1951 thông qua một thỏa thuận quốc phòng.

Tuần trước, ông Duterte cũng tuyên bố ông muốn tới công du Trung Quốc, quốc gia vẫn ở thế đối đầu với Philippines do căng thẳng trong hồ sơ biển Đông.

Hồi tháng 7/2016, Tòa Trọng Tài Thường Trực của Liên Hiệp Quốc đã đưa ra phán quyết có lợi cho Manila trong vụ kiện về những yêu sách của Trung Quốc trên biển Đông và cho rằng những đòi hỏi của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.

Trọng Đức

Xem thêm: