Theo CNN, Nhà Trắng hôm 5/9 đã hủy cuộc gặp song phương giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại Lào, nơi hai nhà lãnh đạo có mặt để tham dự thượng đỉnh ASEAN.

GettyImages-598842852

Hành động này đưa ra sau khi ông Obama bị lãnh đạo mới nhậm chức của Philippines xúc phạm bằng những từ ngữ khó nghe khi biết tổng thống Mỹ muốn đề cập đến chiến dịch chống ma túy tại Philippines.

Trước đó nhân viên Nhà Trắng đã nhấn mạnh rằng trong cuộc gặp hai bên, ông Obama sẽ chất vấn trực tiếp ông Duterte về cách ông này xử lý tội phạm ma túy, trong đó có việc giết chóc vô tội vạ những người bị tình nghi buôn bán và sử dụng ma túy mà không thông qua xét xử.

Tuy nhiên tổng thống Philippines không hài lòng trước việc chính sách đã giúp ông thắng cử tại Philippines, bị đụng chạm bởi bất kỳ ai, kể cả tổng thống Mỹ:

Ông ta nghĩ mình là ai chứ? Tôi không phải con rối của Hoa Kỳ. Tôi là tổng thống của một quốc gia có chủ quyền và tôi không phải trả lời trước bất kỳ ai ngoài người dân Philippines”, ông Duterte nói trong một phát biểu hôm thứ Hai. “Đồ khốn, tôi sẽ chửi rủa ông”.

Cuộc gặp với ông Duterte sẽ được thay bằng việc gặp mặt Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye.

Ông Duterte tiếp tục đổ tội cho Mỹ đã gây ra tình trạng bất ổn tại miền nam Philippines.

Thực tế là, chúng tôi đã kế thừa vấn đề này từ Mỹ. Bởi vì họ xâm lược đất nước này và nô dịch hóa người dân chúng tôi. Ai mà chẳng có hồ sơ giết người ngoài pháp luật tồi tệ, tại sao lại phê phán việc đấu tranh chống tội phạm?”.

Đáp lại phản ứng dữ dội của lãnh đạo Philippines, ông Obama gọi Duterte là một “anh chàng đầy màu sắc” (colorful guy). Giải thích về sự thay đổi kế hoạch, ông nói rằng ông muốn mỗi cuộc gặp song phương phải đạt được cái gì đó.

“Và nếu chúng tôi thực hiện cuộc gặp này, thì đây sẽ là vấn đề được đưa ra”, ông đề cập tới hồ sơ giết tội phạm gây tranh cãi từ sau khi ông Duterte lên nắm quyền từ tháng 7 năm nay.

Theo CNN, sau khi Philippines có tân Tổng thống, hơn 1.900 người đã bị giết trong đó có ít nhất 700 người bị hạ sát thông qua các tiểu đội cảnh sát được quyền giết tội phạm mà không phải chịu trách nhiệm gì. Thường dân cũng có thể giết những kẻ buôn ma túy nếu họ chạy trốn hoặc chống trả lại.

Các tổ chức Nhân quyền như Human Rights Watch đã kêu gọi Liên Hiệp Quốc lên án “việc gia tăng đáng báo động các vụ giết chóc nghi phạm buôn bán, sử dụng ma túy” tại Philippines.

Tổng thống Obama tới Lào lần đầu tiên vào hôm 5/9 với nhiệm vụ được cho là để trấn an các quốc gia ở Đông Nam Á về quyết tâm theo đuổi chính sách tái cân bằng của Washington về khu vực này.

Trọng Đức