Theo AP, hôm thứ Sáu 2/12, Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump đã cuộc nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, một động thái nhiều khả năng làm Trung Quốc tức giận.

Văn phòng của ông Trump cho biết: “Tổng thống tân cử Trump đã nói chuyện với Tổng thống Thái Anh Văn của Đài Loan, Thái gửi lời chúc mừng của mình. Trong cuộc nói chuyện, họ đã nhắc đến quan hệ an ninh, chính trị kinh tế gần gũi giữa Đài Loan Hoa Kỳ. Tổng thống tân cử Trump cũng chúc mừng Thái về việc thắng cử tổng thống Đài Loan trong năm nay”.

Cùng ngày 2/12, ông Trump viết trên twitter của mình: “Hôm nay, Tổng thống Đài Loan đã gọi điện cho tôi và chúc mừng tôi về chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống. Xin cảm ơn!“.

Đây được xem là việc làm chưa từng có tiền lệ đối với một tổng thống hoặc tổng thống tân cử Mỹ từ sau năm 1979, năm mà Tổng thống Jimmy Carter thông báo chấm dứt quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan và công nhận Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).

Tính chất của cuộc gọi này rất quan trọng, vì người ta chưa rõ ông Trump có thay đổi trọng tâm trong chính sách của Washington với vấn đề “một Trung Quốc” mà Bắc Kinh vô cùng nhạy cảm này, so với các đời tổng thống trước hay không. Bắc Kinh từng chỉ trích mạnh mẽ thậm chí biểu tình phản đối việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan theo một hiệp định vũ trang.

Hơn nữa, theo các nhà quan sát, lựa chọn của ông Trump cho các vị trí an ninh quốc phòng và cố vấn quân sự cũng là những người ủng hộ chính quyền Đài Loan. Hồi đầu năm nay, Thái Anh Văn đắc cử tổng thống vì được lòng cử tri hơn với cam kết tăng cường độc lập, tự trị, không phụ thuộc Bắc Kinh, so với Quốc Dân Đảng cầm quyền lâu năm nhưng có lập trường ngày càng thân Trung Quốc.

Từ sau năm 1979, Washington theo đuổi chính sách “một Trung Quốc”, theo đó họ chỉ nhìn nhận chính quyền Bắc Kinh là đại diện cho toàn Trung Quốc, nhưng vẫn duy trì quan hệ không chính thức với cựu đồng minh Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan), và có các hiệp định giúp quốc đảo này phòng vệ.

Bắc Kinh vốn quan sát rất kỹ và rất nhạy cảm đối với động thái của bất kỳ quốc gia nào về Đài Loan, được dự đoán sẽ tức giận sau cuộc nói chuyện này, tuy chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.

Trọng Đức

Xem thêm: