Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã hoan nghênh cuộc tấn công quân sự đêm thứ Sáu 13/4 (giờ Mỹ) vào Syria đã “thực thi hoàn hảo” và thêm rằng “Sứ mệnh Đã hoàn thành”. Đức từ chối gia nhập liên quân tấn công Damascus, nhưng sau đó bày tỏ ủng hộ hành động không kích, trong khi Nga và Trung Quốc cực lực phản đối Mỹ và đồng minh.

Embed from Getty Images

Tàu tuần dương tên lửa điều hướng USS Monterey (CG 61) bắn tên lửa tấn công đất liền Tomahawk vào Syria.

BBC cho biết liên quân Mỹ, Anh và Pháp đêm thứ Sáu (13/4) đã tấn công vào 3 cơ sở hạ tầng của chính phủ Syria, nhắm vào những mục tiêu mà họ cho rằng đó là các cơ sở vũ khí hóa học của chế độ Assad.

Tổng cộng liên quân đã bắn khoảng hơn 100 tên lửa các loại vào Syria, đáp trả lại cuộc tấn công hóa học chết người vào thị trấn Douma hồi cuối tuần trước.

Trong các tweet đăng sáng thứ Bảy 14/4 (giờ Mỹ), Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gửi lời cảm ơn Pháp và Anh vì “sự thông minh và mạnh mẽ của quân đội tuyệt vời của họ”.

Một cuộc tấn công được thực hiện hoàn hảo đêm qua. Cảm ơn Pháp và Anh Quốc vì sự thông minh và mạnh mẽ của quân đội tuyệt vời của họ. Không thể có kết quả tốt hơn thế. Sứ mệnh Đã hoàn thành!”, ông Trump tweet.

Trong cuộc họp báo nhanh tại Lầu Năm Góc hôm thứ Bảy (14/4), Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay các cuộc tấn công đã “làm cho chương trình vũ khí hóa học của Syria quay trở lại nhiều năm trước”.

BBC nhận định màn tấn công đêm thứ Sáu (13/4) là cuộc tấn công đáng kể nhất của phương Tây chống lại chính quyền Assad trong suốt 7 năm nội chiến vừa qua.

Những địa điểm nào đã bị tấn công?

Tại cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc hôm thứ Bảy (14/4), Trung tướng Kenneth McKenzie đã liệt kê ba mục tiêu mà liên quân đã tấn công vào với cách thức “chính xác, áp lực mạnh mẽ và hiệu quả”:

  • Trung tâm nghiên cứu và phát triển vũ khí hóa học Barzah gần thủ đô Damasucs bị bắn 76 tên lửa, trong đó có 57 quả tên lửa hành trình Tomahawk và địa điểm này “đã bị phá hủy”.
  • Cơ sở kho chứa vũ khí hóa học Him Shinshar gần thành phố Homs bị bắn 22 tên lửa, trong đó có 9 quả Tomahawk, 8 quả Storm Shadows của Anh và 5 quả tên lửa hành trình hải quân và 2 tên lửa hành trình Scalp của Pháp.
  • Cơ sở hầm chứa vũ khí hóa học Him Shinshar bị bắn 7 quả tên lửa Scalp của Pháp và đã “bắn phá thành công”.

Tướng McKenzie nói rằng “các dấu hiệu ban đầu cho thấy là chúng tôi đã hoàn thành các mục tiêu quân sự mà không có sự can thiệp nào từ Syria”.

Đại diện Lầu Năm Góc cho biết “không có máy bay hoặc tên lửa nào của hệ thống phòng thủ Syria tham chiến thành công” và tất cả máy bay của liên quân đều trở về an toàn.

Tướng McKenzie nói thêm rằng Syria đã bắn ra khoảng 40 tên lửa, phần lớn sau khi liên minh đã bắn phá xong các mục tiêu. Hệ thống phòng thủ của Nga không được kích hoạt.

Báo cáo nêu trên của Lầu Năm Góc không trùng khớp với các thông tin mà Bộ Quốc phòng Nga đưa ra. Phía Nga cho biết lực lượng của họ đã theo dấu các hành động của Mỹ và Anh, nhưng không bám sát được Pháp.

Bộ Quốc phòng Nga nói rằng liên quân đã phóng 103 tên lửa vào Syria và 71 quả trong số đó đã bị hệ thống phòng thủ Syria bắn hạ.

Phía Nga xác nhận rằng “các cơ sỡ vũ khí hóa học bị cáo buộc” gần Damascus và Homs đã “bị phá hủy một phần”.

Bộ Quốc phòng Nga cho hay có một số địa điểm khác đã bị liên quân nhắm bắn nhưng không thành công, trong đó có Cảng hàng không Quốc tế Damacus, các phi trường quân sự al-Dumayr and Blai và căn cứ không quân Shayrat.

Phía Nga nói thêm rằng “các thông tin sơ bộ” cho thấy không có thương vong cho cả quân đội Syria và thường dân.

Lầu Năm Góc cũng nói rằng họ không có thông tin về bất kỳ thương vong nào của thường dân.

Theo BBC, Mỹ đã thông tin cho Nga qua đường dây nóng “giảm xung đột” trước khi tiến hành tấn công Syria nhằm mục đích tránh các cuộc đụng độ bất ngờ trong khu vực chiến sự.

Vai trò của Anh và Pháp trong cuộc chiến?

Theo Bộ Quốc phòng Anh, 4 phi cơ RAF Tornado đã thực hiện nhiệm vụ không kích tại một cơ sở gần Homs, bắn đi 8 quả tên lửa hành trình Storm Shadow.

Thủ tướng Anh Theresa May đã nói rằng “không có lựa chọn hành động thay thế việc sử dụng vũ lực”, nhưng cũng cho biết thêm rằng cuộc tấn công vừa qua không nhằm mục đích “thay đổi chế độ” tại Syria.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng xác nhận nước Pháp có tham gia vào hoạt động không kích Syria.

Hàng chục đàn ông, phụ nữ và trẻ em đã bị thảm sát bằng vũ khí hóa học”, ông Macron nói về cuộc tấn công tại Douma cuối tuần trước như là lý do khiến Pháp tham chiến cùng Anh và Mỹ.

Syria và thế giới phản ứng thế nào?

Phản ứng về cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh, ông Assad nói rằng: “Hành động xâm lược này sẽ chỉ làm cho Syria và nhân dân chúng tôi quyết tâm hơn trong việc tiếp tục chiến đấu và quét sạch khủng bố trên mọi tấc đất của tổ quốc”.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã họp khẩn cấp theo yêu cầu của Nga. Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia đã đọc trước Hội đồng Bảo an phát biểu của Tổng thống Putin cho rằng hành động của Mỹ và đồng minh đã làm cho “tình hình thảm họa tại Syria tồi tệ hơn”.

Ông Putin cáo buộc liên minh có hành động “quá coi thường” quốc tế, không đợi kết quả từ cuộc điều tra của cơ quan giám sát vũ khí hóa học của Liên Hiệp Quốc đang làm việc về cuộc tấn công nghi dùng vũ khí hóa học hôm 7/4. Các điều tra viên của Tổ chức Cấm phổ biến Vũ khí Hóa học dự kiến sẽ tới các khu vực nghi tấn công hóa học vào cuối tuần này.

Trong khi đó, Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikky Haley cho rằng cuộc tấn công là “hợp lý, hợp pháp và tương xứng”.

Bà Haley nói rằng Mỹ và đồng minh đã chờ biện pháp ngoại giao “hết cơ hội này tới cơ hội khác”, nhưng Nga vẫn tiếp tục phủ quyết các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.

Chúng tôi không thể đứng yên và để Nga phá bỏ mọi tiêu chuẩn quốc tế và cho phép sử dụng vũ khí hóa học mà không bị đáp trả”, bà Haley nhấn mạnh.

Đại sứ Mỹ cũng khẳng định rằng bà đã trao đổi với Tổng thống Trump và ông đã nói nước Mỹ đã “khóa súng và lên nòng” nếu Syria lại sử dụng vũ khí hóa học.

“Khi tổng thống của chúng tôi vạch ra lằn ranh đỏ, ông ấy sẽ thực thi lằn ranh đỏ đó”, bà Haley cảnh báo.

Đại sứ Syria tại Liên Hiệp Quốc Bashar Jaafari tiếp tục lặp lại luận điệu cho rằng cuộc tấn công tại Douma cuối tuần trước là “màn giả tạo” của phe đối lập để đổ lỗi cho chính phủ Syria.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cho biết ông muốn nhắc nhở tất cả các thành viên rằng “có nghĩa vụ phải hành động phù hợp với Hiến chương của Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế nói chung“. Ông Guterres nói thêm rằng “không có giải pháp quân sự” đối với cuộc khủng hoảng Syria.

Trong cuộc họp khẩn nêu trên, Hội đồng Bảo an cũng đã từ chối đề xuất của Nga nhằm đưa ra nghị quyết lên án Mỹ và đồng minh đã tấn công Syria.

Thủ tướng Đức Angela Merkel, người đã từ chối tham gia vào liên quân tấn công Syria, đã nói rằng bà ủng hộ cuộc tấn công và coi đó là “cần thiết và phù hợp”.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết các đồng minh NATO hoàn toàn ủng hộ hành động quân sự của Mỹ, Anh và Pháp.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng bày tỏ “hoàn toàn ủng hộ” cuộc không kích của liên minh vào Syria.

Trong khi đó, Trung Quốc nói rằng họ phản đối việc sử dụng vũ lực và nhấn mạnh rằng chỉ có thể giải quyết cuộc khủng hoảng Syria bằng giải pháp chính trị.

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: