Các nhà lập pháp Iraq hôm Chủ Nhật (5/1) đã thông qua một nghị quyết không ràng buộc kêu gọi trục xuất quân đội Mỹ khỏi quốc gia này. Động thái này được các nhà lập pháp theo Hồi giáo Shia thúc đẩy sau khi Mỹ không kích tiêu diệt Tướng cấp cao Iran Qassem Soleimani.

Embed from Getty Images

Theo Fox News, nghị quyết của quốc hội Iraq yêu cầu chính phủ chấm dứt thỏa thuận với Mỹ, trong đó Washington đã gửi quân đội tới Iraq hơn bốn năm trước để giúp Iraq trong cuộc chiến chống lại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo Tự xưng IS.

Phát biểu trước phiên bỏ phiếu hôm 5/1, Chủ tịch Quốc hội Iraq Mohammed al-Halboosi cho hay: “Chính phủ Iraq có trách nhiệm phải chấm dứt sự hiện diện của tất cả lực lượng nước ngoài trên đất Iraq và ngăn chặn các lực lượng này sử dụng đất liền, vùng nước và không phận của Iraq hoặc bất kỳ lý do nào khác.

Nghị quyết hôm 5/1 được quốc hội Iraq thông qua nhờ đa số các nhà lập pháp theo Hồi giáo Shia. Trong khi, các nhà lập pháp Hồi giáo Sunni và người Kurd tẩy chay phiên bỏ phiếu này.

Một nhà lập pháp Hồi giáo Sunni nói với Reuters rằng các thành viên của Sunni và người Kurd lo ngại rằng việc loại bỏ lực lượng do Mỹ lãnh đạo sẽ đẩy Iraq vào rủi ro bị đe dọa bởi các nhóm nổi dậy, gây tổn hại tới an ninh và gia tăng sức mạnh cho nhóm dân quân Shia do Iran hậu thuẫn.

Tuy nhiên, việc Quốc hội Iraq bỏ phiếu thông qua nghị quyết nêu trên không có nghĩa rằng quân đội Mỹ phải rút khỏi Iraq ngay lập tức. Đây là nghị quyết không ràng buộc và gần như chỉ mang tính chất biểu tượng.

Trước đó, Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi cũng đã kêu gọi quốc hội chấm dứt sự hiện diện của quân đội nước ngoài sớm nhất có thể.

Ông Adel Abdul Mahdi nói rằng mặc dù Iraq có thể đối mặt với “những khó khăn đối nội và đối ngoại”, nhưng hủy bỏ yêu cầu trợ giúp từ lực lượng quân đội liên minh do Mỹ lãnh đạo, có thể “duy trì điều tốt đẹp nhất cho Iraq trên cả bình diện lý thuyết và thực tế”.

Ông Abdul Mahdi nói thêm rằng ông đã lên kế hoạch gặp Tướng Soleimani vào ngày mà ông này bị giết.

Phía Mỹ đã lên tiếng bày tỏ thất vọng về việc quốc hội Iraq thông qua nghị quyết kêu gọi loại bỏ quân đội nước ngoài khỏi quốc gia Trung Đông này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus đưa ra tuyên bố cho hay: “Mặc dù chúng tôi đang chờ làm rõ thêm về bản chất pháp lý và tác động của nghị quyết ngày hôm nay, nhưng chúng tôi thúc giục các nhà lãnh đạo Iraq hãy xem xét tầm quan trọng của mối quan hệ kinh tế và an ninh hiện nay giữa hai nước và sự hiện diện thường trực của Liên minh Toàn cầu Chống IS.

5.000 quân đội Mỹ có mặt tại Iraq theo lời mời của nhánh hành pháp của nước này – văn phòng Thủ tướng Iraq – không phải Quốc hội. Thủ tướng Iraq sẽ là người quyết định liệu quân đội Mỹ có phải rút khỏi Iraq hay không.

>>Leo thang căng thẳng với Iran, Mỹ điều thêm 3.000 quân tới Trung Đông

Sau khi biết tin quốc hội Iraq thông qua nghị quyết đòi trục xuất lính Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng đe dọa sẽ áp đặt chế tài mạnh mẽ lên Baghdad.

Theo CNBC News, trao đổi với các phóng viên trên Không Lực Một, Tổng thống Trump nói: “Nếu họ [Iraq] thực sự yêu cầu chúng ta rời đi, nếu chúng ta không rút đi dựa trên một cơ sở rất thân thiện, chúng ta sẽ áp đặt chế tài lên họ theo cách mà họ chưa từng thấy trước đây. Các chế tài này sẽ khiến cho những trừng phạt Iran chỉ rất nhẹ nhàng.

Chúng ta có một căn cứ không quân cực kỳ đắt đỏ ở đó. Phải mất hàng tỷ USD để xây dựng căn cứ này. Rất lâu trước nhiệm kỳ của tôi, chúng ta không rời đi nếu họ không trả lại tiền [xây dựng căn cứ đó] cho chúng ta,” ông Trump nói.

Tổng thống Mỹ nói thêm rằng “nếu có bất kỳ sự thù địch nào, họ làm bất cứ điều gì chúng ta cho là không phù hợp, chúng ta sẽ đưa ra các biện pháp trừng phạt Iraq, các lệnh trừng phạt rất lớn đối với Iraq”.

Như Ngọc