Gần đây, khinh khí cầu trinh sát tầm cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã bay vào không phận Mỹ và bị quân đội Mỹ bắn hạ. Trước những xảo biện của phía Trung Quốc, cựu cố vấn trưởng về chính sách Trung Quốc của Bộ Ngoại giao Mỹ là ông Dư Mậu Xuân (Miles Yu) đã có những chia sẻ và chất vấn.

id13157774 210211 Miles Yu in Annapolis Maryland. Tal Atzmon small 1200x687 600x400 1
Ông Dư Mậu Xuân. (Nguồn: Tal Atzmon/ Epoch Times)

Tại sao khí cầu dân dụng bị mất kiểm soát mà không báo cho Mỹ

Khinh khí cầu của ĐCSTQ đã đi vào không phận Mỹ gây ra cơn bão dư luận ở Mỹ. Bộ Ngoại giao ĐCSTQ cho biết ngày 2/2 rằng họ đang “tìm hiểu rõ tình hình”, “truyền thông không nên suy đoán và thổi phồng”; ngày 3/2 lại lập luận rằng đó là “khí cầu không người lái” dân sự được sử dụng cho nghiên cứu khoa học của Trung Quốc bay lạc vào Mỹ, “các phương tiện truyền thông không nên lợi dụng chủ đề này để tấn công và bôi nhọ Trung Quốc”.

Nhưng quân đội Mỹ khẳng định đó là khinh khí cầu gián điệp và quyết định bắn hạ vào ngày 4/4. “Sự hiện diện của khinh khí cầu giám sát này trong không phận Mỹ rõ ràng vi phạm chủ quyền của Mỹ và luật pháp quốc tế, đó là hành động vô trách nhiệm”, ông Blinken nói với nhà ngoại giao hàng đầu Vương Nghị của ĐCSTQ qua điện thoại.

Trong một cuộc phỏng vấn với Epoch Times ngày 5/2, cựu cố vấn Ngoại trưởng Mỹ về chính sách Trung Quốc là ông Dư Mậu Xuân cho biết:

“Trung Quốc bị Mỹ bắt quả tang, thói quen trí trá của họ không thể dùng để bào chữa được. Tình hình quốc gia như Trung Quốc thì vấn đề liên quan đến không phận của một nước lớn như vậy không thể do dân sự vận hành.”

“Có thể thấy ĐCSTQ không thể tường trình rõ ràng đó là tổ chức dân sự nào? Mục đích là gì? Trụ sở chính ở đâu? Ai điều hành? Mục đích hoạt động là gì?”

“Ban đầu quan chức cấp cao của ĐCSTQ nói rằng điều này là do Mỹ bịa đặt, không có vấn đề đó. Sau khi được Mỹ đưa ra bằng chứng thì họ đã thay đổi giọng điệu cho hay là khí cầu của một công ty tư nhân bị mất kiểm soát. Đây rõ ràng là xảo biện của nhà chức trách ĐCSTQ, Chính phủ Mỹ sẽ không chấp nhận cách xảo biện như vậy.”

Nhà nghiên cứu quốc phòng tại King’s College London, bà Marina Miron nói với Đài BBC rằng khí cầu có thể phức tạp hơn so với tuyên bố của Trung Quốc. Bà nói: “Khinh khí cầu này có thể được điều khiển từ xa bởi người điều hành từ mặt đất, nó có thể nâng lên hoặc hạ xuống đón các luồng khí khác nhau và đi theo các hướng khác nhau, nó cũng có thể dừng lại ở một điểm cố định để thu thập dữ liệu – vấn đề mà vệ tinh không làm được”.

ĐCSTQ vốn dĩ bản chất xảo trá

Sau khi quân đội Mỹ bắn hạ khinh khí cầu gián điệp ngày 4/2, Bộ Ngoại giao ĐCSTQ đã đưa ra tuyên bố: “Trung Quốc kịch liệt phản đối việc Mỹ sử dụng vũ lực để tấn công kinh khí cầu dân sự không người lái… Trung Quốc đã thông báo là khí cầu dân dụng nhưng Mỹ vẫn cố tình dùng vũ lực, như vậy là vi phạm nghiêm trọng thông lệ quốc tế”.

Về vấn đề này, ông Dư Mậu Xuân cho hay:

“Trên thực tế, không ai đầu óc tỉnh táo có thể tin được những lời đó, nếu có thể ĐCSTQ trước tiên nên xin lỗi, sau đó tường trình thực tế vụ việc cho Mỹ để sửa chữa những lời dối trá trước đây.”

“ĐCSTQ không có thể diện và cũng không có bản lĩnh, đó là một Chính phủ dối trá và không có uy tín, một Chính phủ như vậy thì tôi nghĩ không có tư cách trở thành nhà lãnh đạo thế giới.”

Vấn đề “khinh khí cầu quân sự” như thế nào từng được truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin. Ngày 11/12 năm ngoái, báo Giải Phóng Quân của ĐCSTQ đã đăng một bài báo có tiêu đề “Khinh khí cầu quân sự: Trôi nổi trong vết nứt của chiến trường”, đề cập rằng khinh khí cầu tầm cao có thể mang theo pin mặt trời và các thiết bị trinh sát, giám sát và liên lạc liên quan, khí cầu này có khả năng trú ngụ độ cao hàng chục ngàn mét trong thời gian dài và hoạt động như một vệ tinh có quỹ đạo cực thấp.

Điều này có nghĩa là ngay cả cái gọi là khinh khí cầu dân sự cho nghiên cứu khoa học cũng có thể có chức năng trinh sát nếu được trang bị theo các thiết bị liên quan.

Ngày 28/2 năm ngoái, trang Observer.com đã xuất bản bài phản hồi về việc phát hiện khí cầu quân sự của ĐCSTQ trên vùng trời Đài Loan, thừa nhận rằng “khí cầu quân sự của ĐCSTQ có vấn đề”. Tại Triển lãm Hàng không Chu Hải năm 2021, Ngành Hàng không Trung Quốc đã trưng bày nhiều loại khinh khí cầu có dây buộc tầm cao được trang bị thiết bị radar theo dõi.

ĐCSTQ tự bắn vào chân mình

Vì sự cố khinh khí cầu, Mỹ đã thông báo hoãn chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Blinken dự kiến ​​bắt đầu từ 5/2. Ban đầu, đây là một phần của sự đồng thuận mà nguyên thủ quốc gia Mỹ và Trung Quốc đạt được tại Bali vào tháng 11 năm ngoái, hai bên hy vọng sẽ tăng cường liên lạc và giảm bớt căng thẳng giữa hai nước thông qua các chuyến thăm cấp cao lẫn nhau.

Nhưng sau sự cố khinh khí cầu, Mỹ phải tạm hoãn chuyến thăm cấp cao, nhưng đáp lại Bộ Ngoại giao ĐCSTQ khiến cộng đồng quốc tế bất ngờ khi nói rằng “không bên nào thông báo bất kỳ chuyến thăm nào”. Chinanews đưa tin ngày 17/1, người phát ngôn Uông Văn Bân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết khi trả lời câu hỏi của giới truyền thông ngày hôm đó, “Trung Quốc hoan nghênh chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken tới Trung Quốc, hai bên đang duy trì liên lạc về các thỏa thuận cụ thể có liên quan”.

id13923603 98c1d7a4efc2452b58bc12856ecbb1bb 450x192 1
Người phát ngôn Uông Văn Bân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, “Trung Quốc hoan nghênh chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken tới Trung Quốc, hai bên đang duy trì liên lạc về các thỏa thuận cụ thể có liên quan”. (Ảnh chụp màn hình)

Trong cuộc điện đàm với quan chức ngoại giao Vương Nghị của ĐCSTQ lần này, ông Blinken nói: “Mỹ nỗ lực kết nối ngoại giao với Trung Quốc, tôi vẫn dự định đến thăm Bắc Kinh khi có điều kiện… Nhưng hiện tại bước đầu tiên là Trung Quốc phải di chuyển thiết bị trinh sát ra khỏi không phận của chúng tôi. Đó là vấn đề chúng tôi đang tập trung quan tâm”.

Tân Hoa Xã của ĐCSTQ dẫn phản hồi của quan chức ngoại giao hàng đầu Vương Nghị: “Trung Quốc là nước có trách nhiệm và luôn tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp quốc tế. Chúng tôi không chấp nhận bất kỳ suy đoán và thổi phồng vô căn cứ nào”.

Về vấn đề này, ông Dư Mậu Xuân nhận định:

“Mỹ chỉ làm rõ một số sự thật cơ bản về quan hệ Trung-Mỹ và xác định lại một số quy tắc đối phó với chúng phù hợp với lợi ích của Mỹ… Những quy tắc này được Mỹ và tất cả các nước trên thế giới tuân theo, Trung Quốc không nên đòi được đối xử đặc biệt.”

“Mỹ cũng sẽ chỉ trích nếu Trung Quốc có vấn đề về nhân quyền. Vậy thì trường hợp tiến hành các hoạt động gián điệp thương mại, phúc lợi công cộng và quân sự chống lại Mỹ, thì tất nhiên Mỹ không thể làm ngơ.”

Trước đó có cơ quan truyền thông đã đưa tin, tại hai kỳ họp của ĐCSTQ vào tháng 3, lãnh đạo của ĐCSTQ sẽ được thay thế bởi “quân nhà Tập”, không còn lại người lớp cũ. Về vấn đề này, ông Dư Mậu Xuân cho rằng: “Về cơ bản cách tiếp cận của đội mới cũng giống như cách tiếp cận của đội cũ, không có gì thay đổi. ĐCSTQ quá tự tin nên thường tự bắn vào chân mình, ĐCSTQ nên học lại bài học này”.