Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết động thái bắt giữ những người biểu tình gần đây tại Hồng Kông chứng tỏ ĐCSTQ đã không giữ lời hứa về thỏa thuận “một quốc gia, hai chế độ.” Ngoài ra, ông cho biết Hoa Kỳ sẽ điều tra vai trò của Trung Quốc trước mất mát của hàng chục ngàn sinh mạng và của cải ngay sau khi đại dịch chấm dứt.

mike-pompeo
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 29/4 đã lên tiếng chỉ trích ĐCSTQ trong việc đàn áp người biểu tình Hồng Kông, bày tỏ quan ngại về việc sử dụng các thiết bị viễn thông Huawei tại các cơ sở ngoại giao Mỹ. Ông cũng đề cập đến trách nhiệm của Trung Quốc trong dịch bệnh.

Ông Pompeo cho biết Washington đang quan ngại trước các báo cáo về làn sóng bắt giữ các nhà hoạt động dân chủ gần đây của chính quyền Hồng Kông. 

Đầu tháng này, cảnh sát đã vây bắt ít nhất 15 nhà hoạt động đối lập, bao gồm ông trùm truyền thông Jimmy Lai Chee-ying và luật sư danh tiếng Martin Lee Chu-ming.

Ngoại trưởng Mỹ nhận định các hành động gần đây tại Hồng Kông cho thấy ĐCSTQ đã không giữ lời hứa về thỏa thuận “Một quốc gia, hai chế độ”.

“Bất cứ nỗ lực nào để áp đặt luật an ninh quốc gia hà khắc lên Hồng Kông sẽ không phù hợp với lời hứa của Bắc Kinh và sẽ ảnh hưởng các lợi ích của Hoa Kỳ ở đó,” ông Pompeo nói.

Những bình luận này của Ngoại trưởng Mỹ theo sau bức thư hôm 28/4 của một nhóm lưỡng đảng các nhà lập pháp Hoa Kỳ thúc giục ông đưa các vụ bắt giữ gần đây vào bản đánh giá hàng năm của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về quyền tự trị của Hồng Kông.

Kết quả đánh giá sẽ rất có ý nghĩa đối với nền kinh tế đang trong tình trạng khủng hoảng của Hồng Kông. Việc xác định mức độ “tự trị” của khu vực hành chính đặc biệt sẽ là điều kiện tiên quyết để xác định có tiếp tục hay không các điều khoản đầu tư và thương mại ưu đãi của Hoa Kỳ với hòn đảo.

Hồng Kông: Chính quyền đẩy mạnh thanh trừng loại bỏ nghị viên phe dân chủ?

Ngoài vấn đề Hồng Kông, ông Pompeo cũng đề cập đến vấn đề an ninh khi sử dụng các thiết bị Huawei. Ông cho biết tất cả dữ liệu di động đi vào các cơ sở ngoại giao của Hoa Kỳ thông qua mạng 5G của Huawei sẽ bị chặn. Động thái này được thực hiện theo các quy định được nêu trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia 2019.

“Ngay khi chính quyền TT Trump thực hiện những hành động chưa từng có để bảo vệ đường biên giới của chúng ta, chúng ta cũng đang bảo vệ nước Mỹ trên các biên giới mạng,” ông nói.

“Các công ty công nghệ thông tin không đáng tin cậy sẽ không có quyền truy cập vào những hệ thống của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ… Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tất cả mọi thứ để đảm bảo các dữ liệu quan trọng trên mạng an toàn khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc,” ông Pompeo cho hay.

Cựu Giám đốc CIA đồng thời kêu gọi Bắc Kinh thực hiện các cam kết trong giai đoạn 1 của thỏa thuận thương mại được ký vào tháng 12, đồng thời đề xuất Trung Quốc hướng đến thỏa thuận giai đoạn 2 một cách “công bằng và có qua có lại.” Ông Pompeo cảnh báo việc xem xét cắt giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tiến hành.

Thủ tướng Anh lên án ĐCSTQ giấu dịch, xem xét hủy bỏ hợp tác với Huawei

Ngoại trưởng Mỹ cũng tiết lộ Washington đang lên kế hoạch điều tra về vai trò của Trung Quốc trước mất mát to lớn về sinh mạng và của cải của công dân Mỹ.

Thời gian qua, Mỹ và Trung Quốc tham gia vào cuộc chiến ngôn từ về nguồn gốc của virus corona. Trong khi các quan chức chính quyền Mỹ cho rằng virus có thể đã thoát ra từ phòng thí nghiệm tại Vũ Hán, các nhà ngoại giao Trung Quốc lại đưa ra giả thuyết quân đội Mỹ đã thả virus này trong thời gian Thế vận hội Quân sự tại Vũ Hán vào tháng 10 năm ngoái.

Ông Pompeo nhấn mạnh thông tin sai lệch tạo ra rủi ro, và một phần chức trách của Bộ Ngoại giao là bảo vệ người Mỹ khỏi các mối đe dọa, bao gồm việc nhận biết virus lây lan từ Vũ Hán như thế nào.

“Đảng Cộng sản Trung quốc nói họ muốn trở thành đối tác của chúng ta, họ muốn minh bạch,” ông nói.

“Nhưng Mỹ cần đối tác tin cậy, trong khi đó các nhà khoa học từ Hoa Kỳ và khắp thế giới vẫn chưa tiếp cận được Viện Virus học Vũ Hán và các phòng thí nghiệm khác nghiên cứu các mầm bệnh truyền nhiễm ở Trung Quốc,” ông Pompeo cho biết.

Trung Quốc đã lên tiếng phản đối những lời kêu gọi về sự minh bạch. Gần đây, nước này đã chỉ trích đề xuất của Úc về một cuộc điều tra quốc tế độc lập về đại dịch. Bắc Kinh đã miêu tả đây là “thủ đoạn chính trị”.

“Tôi đã thấy những bình luận của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đối với Úc, nước đã cả gan yêu cầu một cuộc điều tra,” Pompeo nói một cách mỉa mai. “Có ai trên thế giới này mà không muốn một cuộc điều tra để biết việc này đã xảy ra như thế nào cơ chứ?”

Ông cũng đề cập đến Tổ chức Y tế Thế giới, cơ quan mà chính quyền TT Trump cáo buộc có mối quan hệ quá nồng ấm với Bắc Kinh, “Chúng ta không nên giả vờ rằng bởi vì một tổ chức nào đó có chữ ‘y tế’ trong tên gọi thì nó thực sự có khả năng cung cấp những thông tin mà chúng ta cần.”

Gia Huy (theo SCMP)

Xem thêm: