Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham hôm thứ Năm (24/10) đã giới thiệu ra Thượng viện một nghị quyết không ràng buộc kêu gọi đảng Dân chủ tại Hạ viện tổ chức bỏ phiếu chính thức về việc bắt đầu một cuộc điều tra luận tội trước khi tiến hành các bước tiếp theo điều tra Tổng thống Donald Trump.

Embed from Getty Images

35 thượng nghị sĩ Cộng hòa đã ký đồng tài trợ cho nghị quyết nêu trên và cho tới tối 24/10 (giờ Mỹ), số nghị sĩ đồng tài trợ cho nghị quyết đã lên con số 46, bao gồm cả lãnh đạo đa số Thượng viện, Mitch McConnell.

Một nghị quyết tại Thượng viện sẽ được thông qua nếu nhận được ít nhất 60 phiếu ủng hộ. Đảng Cộng hòa có 54 ghế Thượng viện và cần phải có thêm ít nhất 6 thượng nghị sĩ Dân chủ tán thành thì nghị quyết do ông Graham giới thiệu mới được thông qua.

Nghị quyết tuyên bố: “Hạ viện đang từ bỏ giá trị tiền lệ và truyền thống hơn một thế kỷ trong các thủ tục luận tội và bác bỏ sự công bằng cơ bản của Tổng thống Trump và tiến trình phù hợp đối với mọi người dân Mỹ.

Một trong những nền tảng của Hiến pháp Mỹ là tiến trình phù hợp: quyền được đối chất với người cáo buộc bạn, gọi nhân chứng thay mặt bạn, và thách thức các cáo buộc chống lại bạn.

Đảng Cộng hòa tại Thượng viện đã công bố nghị quyết nêu trên một ngày sau khi hơn 20 Dân biểu Cộng hòa đã xông vào phiên điều trần kín của Ủy ban Tình báo Hạ viện để yêu cầu các buổi điều trần kín phải được công khai cho các nhà lập pháp và công chúng.

Nghị quyết chỉ ra rằng trong ba tiến trình luận tội trước đây, Hạ viện đều tổ chức bỏ phiếu chính thức để bắt đầu một cuộc điều tra luận tội. Trong trường hợp của ông Trump, tiến trình này bị thay thế bằng một cuộc họp báo của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.

Việc Chủ tịch Hạ viện hành động đơn độc có thể ra lệnh cho các ủy ban bắt đầu tiến trình luận tội mà không có bất kỳ cuộc thảo luận hoặc bỏ phiếu nào tại Hạ viện là chưa từng có tiền lệ và phi dân chủ,” nghị quyết tuyên bố.

Các tiến trình luận tội trước đây đã cho phép các tổng thống được cử luật sư có mặt tại các phiên điều trần và khai chứng. Trong mỗi trường hợp đó, các luật sư của các tổng thống được phép giới thiệu và phản bác bằng chứng và được gọi các nhân chứng kiểm tra chéo.

Các nghị sĩ đồng tài trợ nghị quyết nói rằng: “Ngược lại, ‘cuộc điều tra’ luận tội hiện nay của Hạ viện không cung cấp bất kỳ quyền và bảo vệ cơ bản nào đối với Tổng thống Trump. Những cáo buộc chính chống lại Tổng thống Trump dựa trên những xác nhận và lời khai từ các nhân chứng mà ông [Trump] không thể đối chất, là một phần của một tiến trình trong đó ông [Trump] không thể mời các nhân chứng bảo vệ ông hoặc có hiểu biết cơ bản về các cáo buộc đưa ra chống lại ông.

Hạ viện đang điều tra các cáo buộc liên quan tới cuộc gọi điện thoại của Tổng thống Donald Trump với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy. Trong cuộc điện đàm hôm 25/7, ông Trump đã yêu cầu ông Zelenskiy xem xét hai vấn đề. Yêu cầu thứ nhất liên quan tới một máy chủ có quan hệ với công ty an ninh mạng Crowdstrike. Công ty này phân tích máy chủ của Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ được cho là đã bị tin tặc chính phủ Nga tấn công. Yêu cầu thứ hai liên quan tới các cáo buộc về hành vi tham nhũng của cựu phó tổng thống Mỹ Joe Biden và con trai thứ của ông ta, Hunter Biden.

Cho tới nay, đảng Dân chủ đã thực hiện tất cả các cuộc điều trần liên quan tới ông Trump trong các phòng họp kín. Công chúng đến nay chỉ được tiếp cận các thông tin này một cách giới hạn qua rò rỉ từ truyền thông hoặc một số tài liệu ít ỏi do các ủy ban công bố có chủ đích.

Đảng Dân chủ bảo vệ tiến trình điều tra luận tội này với lập luận rằng các nhà lập pháp trong các tiến trình luận tội trước đây làm việc dựa trên các tài liệu được thu thập thông qua một cuộc điều tra của một biện lý đặc biệt. Trong khi đó, các nhà lập pháp đảm nhận vụ việc hiện tại mà không để một biện lý đặc biệt thực hiện một cuộc điều tra. Kết quả là, tiến trình hiện tại phải yêu cầu bí mật để các nhân chứng không điều chỉnh lời khai chứng của họ.

Tuy nhiên, việc thông tin khai chứng liên tục bị rò rỉ qua truyền thông đã khiến cho lập luận cần bảo mật điều trần của phe Dân chủ không còn nhiều giá trị. Đảng Cộng hòa nói rằng họ không được tiếp cận các bản ghi lời khai chứng. Trong khi đó, các thông tin rò rỉ dường như bao gồm hầu như toàn bộ các phần của lời khai chứng gây tổn hại cho ông Trump.

Thiểu số dân biểu Cộng hòa trong ba ủy ban đang thực hiện cuộc điều tra luận tội không có các quyền giống như những quyền mà Hạ viện đã trao cho thiểu số dân biểu Dân chủ trong cuộc điều tra luận tội Tổng thống Bill Clinton, trong đó có quyền được ban hành trát đòi điều trần. Nghị quyết mà ông Graham giới thiệu kêu gọi đảng Dân chủ phải tuân thủ tiền lệ và trao cho đảng Cộng hòa các quyền tương tự như đảng Dân chủ đã có trong cuộc điều tra cựu Tổng thống Bill Clinton.

Chúng tôi không nói Hạ viện không thể luận tội tổng thống [Trump]. Điều chúng tôi đang nói với Hạ viện là, có cách làm đúng và có cách làm sai. Đây là một phần luật pháp, hai phần chính trị,” ông Graham nói với báo giới.

Chính quyền Trump đã từ chối hợp tác với cuộc điều tra luận tội của Hạ viện nếu đảng Dân chủ không tổ chức một cuộc bỏ phiếu chính thức để bắt đầu cuộc điều tra này. Tổng thống Trump đã khẳng định ông không làm gì sai trong cuộc điện đàm với ông Zelenskiy. Tổng thống Ukraine đã nói rằng ông không bị gây áp lực trong cuộc điện đàm với ông Trump hôm 25/7.

Tổng thống Trump hôm 23/10 đã chỉ trích cuộc điều tra luận tội với những lời lẽ tương tự như nghị quyết nêu trên của Thượng viện.

Đảng dân chủ Ăn Hại cho phép đảng Cộng hòa không đại diện, không tiến trình phù hợp, và không minh bạch. Ai nghĩ điều này là công bằng?” ông Trump viết trên Twitter.

Tổng thống Trump và nhiều thành viên đảng Cộng hòa khác đã từng nhiều lần kêu gọi đảng Dân chủ tại Hạ viện phải bỏ phiếu chính thức về cuộc điều tra luận tội. Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã nói rằng luật pháp không yêu cầu phải tổ chức cuộc bỏ phiếu như vậy.

Xuân Thành (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: