Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern hôm thứ Năm (21/3) cho biết New Zealand sẽ cấm súng trường bắn nhanh và bán tự động loại quân sự bằng các luật kiểm soát súng nghiêm ngặt mới sau vụ thảm sát hôm 15/3 khiến 50 người thiệt mạng.

Embed from Getty Images

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern phát biểu trong một buổi họp báo ở Wellington, New Zealand hôm 21/3/2019. (Ảnh: : Mark Coote/Bloomberg via Getty Images)

Sau vụ xả súng tại hai nhà thờ Hồi giáo ở Christchurch hôm 15/3, Thủ tướng Ardern đã xếp vụ tấn công đó là khủng bố và nói rằng các luật kiểm soát súng của New Zealand sẽ thay đổi.

Phát biểu trong buổi họp báo tại thủ đô Wellington hôm 21/3, bà Ardern cho hay: “Vào ngày 15/3 lịch sử của chúng ta đã thay đổi mãi mãi. Bây giờ, luật của chúng ta cũng sẽ thay đổi. Chúng tôi thông báo hành động hôm nay nhân danh tất cả người dân New Zealand để củng cố các luật súng của chúng ta và làm cho đất nước ta là nơi an toàn hơn.”

“Tất cả các vũ khí bán tự động được sử dụng trong vụ tấn công khủng bố hôm thứ Sáu 15/3 sẽ bị cấm,” bà Ardern tuyên bố.

Bà Ardern nói rằng bà dự kiến các luật mới này sẽ có hiệu lực từ ngày 11/4 và chính phủ sẽ triển khai một kế hoạch mua lại các vũ khí có trong danh sách cấm.

Theo bà Ardern, chương trình mua lại các loại vũ khí cấm từ người dân có chi phí khoảng 130 triệu USD.

Các luật súng mới sẽ cấm tất cả các vũ khí bán tự động loại quân sự và súng trường bắn nhanh, cùng với các bộ phận được sử dụng để chuyển đổi vũ khí thông thường thành súng bán tự động và tất cả các hộp đạn cỡ lớn.

Theo các luật súng hiện hành tại New Zealand, một người có giấy phép súng loại A có thể sở hữu súng bán tự động giới hạn nhả đạn 7 lần trong một lần bóp cò. Đoạn video được phát trực tuyến của tay súng tấn công nhà thờ Hồi giáo hôm 15/3 cho thấy vũ khí bán tự động được chuyển đổi với một hộp đạn lớn.

Úc, nước láng giềng của New Zealand, đã cấm vũ khí bán tự động và triển khai chiến dịch mua lại súng của người dân sau vụ thảm sát Port Arthur năm 1996 khiến 35 người thiệt mạng.

Thủ tướng Ardern nói rằng tương tự như Úc, các luật súng mới của New Zealand sẽ cho phép miễn trừ thực thi nghiêm ngặt đối với nông dân cần dùng súng để quản lý gia súc và trang trại.

“Tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng đa số người sở hữu súng hợp pháp tại New Zealand sẽ hiểu rằng những động thái này là vì lợi ích quốc gia,” bà Ardern nói.

Được biết, New Zealand là quốc gia với dân số chưa đến 5 triệu người nhưng ước tính có khoảng 1,2 đến 1,5 triệu vũ khí, trong đó có khoảng 13.500 vũ khí bán tự động loại quân sự.

Phần lớn nông dân tại quốc gia Nam Thái Bình Dương này đều sở hữu súng. Họ sử dụng súng để bắn vật nuôi, bảo vệ nhà kho, trang trại. Súng cũng được sử dụng phổ biến trong săn bắn và thể thao. Các câu lạc bộ bắn súng và trường bắn có rải rác khắp cả nước.

Từ thực trạng sở hữu súng phổ biến đó tạo ra các nhóm vận động hành lang để ngăn chặn các nỗ lực trước đây của chính phủ về việc ban hành luật kiểm soát súng nghiêm ngặt hơn sau các vụ xả súng trong nước hay ở nước ngoài.

Theo Reuters, Liên hiệp Nông dân New Zealand, tổ chức đại diện cho hàng nghìn nông dân, đã nói rằng họ ủng hộ các luật kiểm soát súng mới được ban hành sau vụ thảm sát 15/3.

“Điều này sẽ không nhận được sự đồng tình trong một số thành viên của chúng tôi nhưng… chúng tôi tin rằng đây là giải pháp khả thi duy nhất,” phát ngôn viên Miles Anderson của An ninh Nông thôn Liên hiệp Nông dân nói trong một tuyên bố mới đây.

Đảng Quốc gia đối lập chính, tổ chức chính trị nhận được sự ủng hộ của khu vực nông thôn, cũng đã lên tiếng nói rằng họ ủng hộ các luật kiểm soát súng mới mà chính phủ mới ban hành.

Luật súng mới loại trừ hai loại vũ khí chung thường được sử dụng cho săn bắn, kiểm soát gia súc, quản lý nhà kho trong các trang trại và bắn vịt.

Thủ tướng Ardern nói rằng bước cải cách luật tiếp theo trong tương lai sẽ bao gồm đăng ký và cấp phép vũ khí.

Như Ngọc