Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Hai (22/6) đã liệt thêm 4 hãng tin nhà nước Trung Quốc là các phái đoàn nước ngoài. Động thái này đồng nghĩa Washington sẽ xác nhận các hãng tin này là cơ quan tuyên truyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và họ phải chịu sự kiểm soát như đối với các đại sứ quán hoặc các phái đoàn ngoại giao.

Trụ sở Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc - CCTV.
Trụ sở Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc – CCTV. (Ảnh: TK Kurikawa/ShutterStock)

Mỹ thắt chặt kiểm soát các hãng tin Trung Quốc trong thời điểm ĐCSTQ tuyên bố khẳng định “kiểm soát trực tiếp hơn nữa” đối với các hãng tin nhà nước.

Bốn hãng tin nhà nước Trung Quốc bị liệt vào danh sách phái đoàn nước ngoài lần này gồm: Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV); Cơ quan Tin tức Trung Quốc – một trong những hãng tin lớn nhất của chế độ Bắc Kinh, trực thuộc Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của ĐCSTQ; Nhân dân Nhật báo – cơ quan ngôn luận chính thức của ĐCSTQ; và Hoàn cầu Thời báo, trực thuộc Nhân dân Nhật báo.

Trong tuyên bố phát đi hôm 22/6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cho hay: “Trong khi truyền thông phương Tây gắn liền với sự thật, thì truyền thông của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) lại gắn liền với ĐCSTQ”.

Với việc bị liệt vào danh sách này, các hãng tin Trung Quốc sẽ bị đối xử như các đại sứ quán hoặc các phái đoàn ngoại giao khác, và bắt buộc phải đăng ký nhân viên và các tài sản tại Mỹ với Bộ Ngoại giao Mỹ.

Trước đó, vào ngày 18/2, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã liệt 5 cơ quan truyền thông Trung Quốc vào danh sách tăng cường kiểm soát, gồm: Tân Hoa Xã, Mạng Truyền hình Toàn cầu Trung Quốc, Đài phát thanh Quốc tế Trung Quốc, China Daily Distribution Corporation và Hai Tian Development USA.

Phát ngôn viên Ortagus lưu ý rằng quyết định nêu trên của Bộ Ngoại giao Mỹ không ảnh hưởng tới nội dung mà các hãng truyền thông Trung Quốc xuất bản tại Mỹ.

[Động thái đó] chỉ nhằm xác nhận họ là ai”, bà Ortagus nói và cho biết thêm rằng động thái này “gia tăng tính minh bạch liên quan tới các hoạt động tại Mỹ của truyền thông của ĐCSTQ và nhà nước Trung Quốc”.

Quyết định tăng cường kiểm soát truyền thông Trung Quốc của Mỹ đến khi chính quyền Trump ngày càng có lập trường cứng rắn hơn với chế độ Bắc Kinh, đặc biệt liên quan tới việc Trung Quốc che giấu đại dịch virus corona và chủ trương thắt chặt kiểm soát Hồng Kông.

Trong suốt tháng qua, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã đưa tin rầm rộ về bất ổn xảy ra trên khắp nước Mỹ sau khi người đàn ông da màu George Floyd bị chết dưới tay cảnh sát bang Minnesota. Ngoại giới thấy rằng Trung Quốc đang nỗ lực tuyên truyền nhằm làm xói mòn uy tín của nước Mỹ nói riêng và tính ưu việt của hình thức quản trị quốc gia theo nguyên tắc dân chủ nói chung. Trong khi các cuộc biểu tình liên quan tới sắc tộc tại Mỹ đã được đưa tin đáng kể tại Trung Quốc đại lục, thì những chủ đề mà chế độ Bắc Kinh coi là nhạy cảm với họ như Thảm sát Thiên An Môn, các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ tại Hồng Kông, và hành vi đàn áp các nhóm tôn giáo và các nhóm sắc tộc thiểu số lại bị kiểm duyệt gắt gao.

Cũng trong phát biểu hôm 22/6, bà Ortagus nói rằng ĐCSTQ trong thập kỷ qua đã gia tăng kiểm soát truyền thông nhà nước. Vị phát ngôn viên này dẫn lời phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói trong chuyến thăm các hãng tin nhà nước năm 2016 rằng: “Truyền thông của Đảng phải… thể hiện ý chí của đảng, bảo vệ quyền lực của đảng, và phải hành động phù hợp cao với đảng”.

Trong khi đó, Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) dẫn lời ông David Stilwell – Phụ tá Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ đặc trách các sự vụ Đông Á và Thái Bình Dương nói trong một cuộc họp báo nhanh qua điện thoại hôm 22/6 rằng: “Đây là quản lý gia đình. Chúng ta chỉ là đang dọn dẹp một số mảnh kính và những thứ bị vỡ hỏng mà trước đây chúng ta đã không chú ý nhiều”.

Ông Stilwell nói thêm rằng ông không biết sẽ có bao nhiêu nhân viên của các hãng truyền thông Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng sau quyết định của Bộ Ngoại giao.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trước đó cho biết những hành động nhắm vào các hãng truyền thông Trung Quốc là một phần trong nỗ lực của chính quyền Trump để thiết lập “một sân chơi bình đẳng lẽ ra đã phải có từ lâu” trong các mối quan hệ với chế độ Bắc Kinh.

Chúng tôi hy vọng rằng hành động này sẽ thôi thúc Bắc Kinh áp dụng cách tiếp cận công bằng và có đi có lại hơn đối với các hãng tin Mỹ và các nước khác đang hoạt động tại Trung Quốc”, ông Pompeo nói.

VOA cho biết họ đã liên lạc với giới chức Trung Quốc để yêu cầu bình luận về động thái mới nhất của Mỹ, nhưng chưa nhận được phản hồi.

Xuân Thành

Xem thêm: