Tờ Thời báo Phố Wall (WSJ) hôm 12/9 loan tin rằng các quan chức thương mại Mỹ đang mở thêm một cơ hội đàm phán khác cho các đối tác Trung Quốc trước khi chính thức đánh thuế nhập khẩu lên thêm 200 tỷ USD hàng hóa nhập từ chế độ Bắc Kinh.

Embed from Getty Images

Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc  (phải) tới Washington D.C đàm phán thương  mại hồi đầu tháng Sáu.

WSJ cho biết mới đây Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và các quan chức cao cấp khác của chính phủ Trump đã gửi thư tới Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và những quan chức khác của chế độ Bắc Kinh đề nghị tổ chức một cuộc họp thương mại song phương khác. WSJ dẫn theo nguồn tin từ “những người biết về vấn đề này” và theo các cá nhân giấu tên này, các quan chức Mỹ yêu cầu phía Trung Quốc cử phái đoàn cấp bộ trưởng để làm việc với những quan chức đồng cấp Mỹ.

Những cuộc họp thương mại như vậy gần đây đã được tổ chức ở cả Bắc Kinh và Washington D.C, do đó một cuộc họp khác giữa phái đoàn hai nước có thể sẽ được tổ chức ở một trong hai địa điểm này.

Cuối tháng Tám vừa qua, Trung Quốc đã cử phái đoàn thương mại cấp thứ trưởng tới hội đàm với những quan chức đồng cấp Mỹ tại Washington D.C trong hai ngày. Những cuộc họp cấp thấp này không đem đến nhiều kết quả và Nhà Trắng tuyên bố rằng hai bên “đã trao đổi quan điểm” về cách thức để đạt được các mục tiêu thương mại. Những cuộc hội đàm này được mở ra sau khi các cuộc đàm phán cấp bộ trưởng Trung – Mỹ trong nhiều tháng trước đó đã đổ vỡ.

Bộ trưởng Tài chính Mnuchin hồi đầu năm nay đã dẫn đầu phái đoàn Mỹ với nhiều quan chức thương mại cấp cao tới Bắc Kinh làm việc cùng những quan chức đồng cấp Trung Quốc. Nhưng sau đó, Mỹ vẫn áp đặt thuế nhập khẩu lên thép và nhôm của Trung Quốc. Loại thuế này đánh vào thép và nhôm nhập vào Mỹ từ tất cả các nước, nhưng một vài nước sau đó đã đàm phán với Mỹ và được miễn trừ.

Việc đánh thuế chưa dừng lại ở đó. Tổng thống Mỹ Donald Trump sau đó đã đe dọa áp thuế nhiều hơn với riêng Trung Quốc nếu nước này tiếp tục thực thi thương mại “bất công”. Ông Trump kêu gọi chế độ Bắc Kinh cải cách hành xử thương mại của họ và dừng đánh cắp sở hữu trí tuệ của Mỹ. Trung Quốc phản ứng bằng việc đe dọa sẽ trả đũa lên hàng Mỹ xuất sang Trung Quốc.

Tổng thống Trump xác nhận rằng vào tháng Sáu, các cuộc đàm phán thương mại Mỹ – Trung đã đổ vỡ. Ông Trump nhiều lên tiếng không hài lòng về khoản thâm hụt thương mại hàng trăm tỷ USD của Mỹ với Trung Quốc.

Mỹ sau đó thông báo đánh thuế lên 50 tỷ USD hàng Trung Quốc, với một khoản 34 tỷ USD có hiệu lực từ ngày 6/7 và khoản 16 tỷ USD vừa có hiệu lực hôm 23/8. Tất cả động thái này của Mỹ, Trung Quốc đều đáp trả đánh thuế tương đương.

Vào ngày 6/9 vừa qua, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã kết thúc thời gian nhận đóng góp của công chúng Mỹ về danh sách hàng hóa trong 200 tỷ USD hàng Trung Quốc dự kiến bị áp thuế từ 10% đến 25%.

Tuần trước, chính phủ Trump đã tuyên bố sẽ đánh thuế 200 tỷ USD hàng Trung Quốc nêu trên trong vài ngày tới và sẽ tiếp tục áp thuế lên thêm 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Nếu tất cả việc này được thực thi, Mỹ sẽ đánh thuế lên tổng cộng 517 tỷ USD hàng Trung Quốc, vượt 12 tỷ USD so với giá trị hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ năm 2017.

Mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc phải công bằng nhiều hơn nữa”, ông Trump nói vậy vào thời điểm đe dọa đánh thuế toàn bộ hàng Trung Quốc xuất sang Mỹ.

Phía Mỹ cũng giám sát chặt chẽ các động thái mà Trung Quốc thực hiện để lách thuế. Bộ Thương mại Mỹ hồi tháng Năm xác nhận rằng Trung Quốc đã sử dụng Việt Nam để tránh các biện pháp chống phá giá thép của Mỹ. Sau đó, Mỹ đã áp đặt tỷ lệ thuế nhập khẩu lên thép của Việt Nam xuất sang Mỹ bằng với mức đánh lên thép Trung Quốc. Qua vụ việc này, Tổng thống Trump đã đề nghị rằng Mỹ có lẽ cần phải triển khai một “cấu trúc khác” khi làm việc về thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung.

Tân Bình (T/h)

Xem thêm: