Sau nhiều ngày im tiếng về bê bối xung quanh chính sách thu thập dữ liệu người dùng của Facebook, ông Mark Zuckerberg hôm thứ Tư 21/3 (giờ Mỹ) đã phát đi tuyên bố trên Facebook thông báo cách giải quyết các quan ngại của người dùng về việc tiếp cận dữ liệu của bên thứ ba.

Embed from Getty Images

Tại sao Mark phải lên tiếng?

Ông chủ Facebook đã bị áp lực rất lớn từ các nhà lập pháp, các nhà quản lý và Phố Wall và buộc phải lên tiếng phản hồi về vụ việc này.

Trong tuyên bố của mình, Mark Zuckerberg cho hay: “Chúng tôi có trách nhiệm phải bảo vệ dữ liệu của quý vị, và nếu chúng tôi không thể làm điều đó, thì chúng tôi không xứng đáng để phục vụ quý vị. Tôi đã và đang làm việc để hiểu chính xác điều gì đã xảy ra và làm sao để đảm bảo điều này không lặp lại. Tin tốt là những hành động quan trọng nhất để ngăn chặn điều đang xảy ra hôm nay có thể lặp lại, thì chúng tôi đã thực hiện từ nhiều năm trước rồi. Nhưng chúng tôi cũng mắc sai sót, cần làm nhiều hơn thế nữa và chúng tôi cần phải tiến lên và làm điều đó”.

Facebook đã thông báo các biện pháp cụ thể:

  1. Facebook sẽ điều tra tất cả các ứng dụng (app) mà đã tiếp cận “một lượng lớn thông tin” trước khi các quy định về bảo vệ người dùng thay đổi trong năm 2014.
  2. Facebook sẽ tiến hành “kiểm tra kỹ lưỡng” về “bất kỳ app nào có hoạt động đáng ngờ”, và cấm các nhà phát triển hoạt động trên Facebook nếu họ không đồng ý bị kiểm tra.
  3. Facebook sẽ cấm bất kỳ nhà phát triển nào sử dụng trái phép “thông tin nhận dạng cá nhân” (tên, địa chỉ, ngày sinh… ).
  4. Facebook sẽ giới thiệu một loạt các hạn chế mới đối với các app của bên thứ ba.
  5. Facebook sẽ làm cho người dùng dễ dàng hơn trong việc hủy bỏ dữ liệu cá nhân của mình trong app của bên thứ ba.
  6. Facebook sẽ thông báo cho người dùng nếu Facebook biết một app nào đó đã và đang lạm dụng dữ liệu người dùng.
  7. Facebook sẽ tắt các app tiếp cận người dùng nếu họ lâu ngày không truy cập vào app. “Nếu bất kỳ người dùng nào không sử dụng app trong vòng 3 tháng gần nhất, chúng tôi sẽ tắt tiếp cận của app đó tới thông tin người dùng”.
  8. Facebook sẽ giới hạn số lượng dữ liệu cung cấp cho bên thứ ba khi họ sử dụng chức năng ‘Facebook Login’ để người dùng tài khoản Facebook đăng nhập vào nền tảng của bên thứ ba này.

Quy định bảo mật dữ liệu người dùng của Facebook trước 2014 rất lỏng lẻo và ông Obama đã lợi dụng kẽ hở này?

Trong tuyên bố của mình, Mark Zuckerberg thừa nhận rằng việc bảo vệ dữ liệu người dùng của Facebook là quá yếu trước năm 2014. Ông chủ Facebook nói rằng, thời điểm đó, các app được phép truy cập vào dữ liệu trên bạn bè của người dùng.

Tờ Breitbart cho biết bà Carol Davidsen – cựu nhân viên của ông Obama, chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động dữ liệu trong chiến dịch tranh cử năm 2012 – cho biết Facebook đã được cảnh báo về dữ liệu lớn mà chiến dịch của ông Obama tiếp cận, nhưng mạng xã hội lớn nhất thế giới này đã đưa ra ngoại lệ đặc biệt cho hoạt động của cựu tổng thống Dân chủ.

Bà Davidsen nói rằng khi đó chiến dịch của ông Obama đã sử dụng công nghệ để truy cập dữ liệu của “toàn bộ biểu đồ xã hội” (social graph) – một tính năng liệt kê các nhóm người dùng trên Facebook, được cho là có thể tiếp cận thông tin của bạn bè của mọi người dùng Facebook tại Mỹ.

Một bài báo trên New York Times sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2012 cũng đã thông tin rằng app thu thập dữ liệu của chiến dịnh Obama “đã kích hoạt các biện pháp bảo vệ nội bộ” tại Facebook nhằm phát hiện các hoạt động đáng ngờ.

Ông Zuckerberg đã cam kết sẽ điều tra tất cả các app tiếp cận số lượng dữ liệu lớn, được vận hành theo các quy định bảo mật dữ liệu người dùng yếu trước năm 2014, và có biểu hiện “hoạt động đáng ngờ”. Câu hỏi đặt ra hiện nay là app mà chiến dịch tranh cử của ông Obama dùng năm 2012 rơi vào cả ba trường hợp trên, vậy liệu Facebook có tiến hành điều tra hay yêu cầu xóa bỏ dữ liệu người dùng mà họ đã thu thập được hay không?

Theo bà Davidsen, hiện tại app của chiến dịch Obama 2012 vẫn còn tồn tại trên nền tảng Facebook. Ông Mark Zuckerberg và đại diện của Facebook chưa có bình luận gì về các cáo buộc nêu trên của bà Davidsen.

Cambridge Analytica nói đã xóa dữ liệu, báo giới nói chưa

Công ty phân tích dữ liệu của Anh Quốc Cambridge Analytica cho biết họ lấy dữ liệu người dùng từ ông Aleksandr Kogan. Học giả này khẳng định rằng ông đã thu thập thông tin người dùng bằng các cách thức hợp pháp.

Cambridge Analytica cũng cho biết họ đã tuân thủ yêu cầu của Facebook về việc xóa các dữ liệu này, và họ đã không sử dụng dữ liệu của Facebook trong chiến dịch bầu cử tổng thống Mỹ 2016.

Tuy nhiên, trong tuyên bố hôm thứ Tư, ông Mark Zuckerberg nói rằng qua thông tin từ “Guardian, New York Times và Channel 4, Facebook cho rằng Cambridge Analytica có thể chưa xóa dữ liệu như họ đã xác nhận”. Dù vậy, ông Mark cũng thừa nhận phía Cambridge Analytica bác bỏ cáo buộc của truyền thông và Facebook chưa xác minh về điều này một cách độc lập.

Được biết, Cambridge Analytica đã đồng ý cho phép Facebook thực hiện kiểm tra độc lập để xác minh những tuyên bố của họ. Facebook nói rằng họ cũng sẽ “làm việc với các nhà quản lý khi họ tiến hành điều tra về điều gì đã xảy ra”.

Cùng với Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Facebook Sheryl Sandberg cũng lên tiếng cho hay: “Quý vị xứng đáng để được bảo vệ thông tin và chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để đảm bảo quý vị cảm thấy an toàn trên Facebook. Sự tin tưởng của quý vị là điều cốt lõi của dịch vụ chúng tôi. Chúng tôi biết điều đó và chúng tôi sẽ làm việc để đạt được điều đó”.

Sau phát biểu của ông chủ Facebook Mark Zuckerberg và Giám đốc điều hành Sheryl Sandberg, cổ phiếu của Facebook đã tăng nhẹ sau vài phiên lao dốc. Tuy nhiên, ngoại giới lưu ý rằng mức tăng này là chưa có gì chắc chắn. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Ed Markey nhắc nhở Zuckerberg rằng: “Bạn cần tới Quốc hội và tham gia điều trần”.

Mark Zuckerberg dự kiến sẽ xuất hiện trên CNN vào tối thứ Tư 21/3 (giờ Mỹ).

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: