Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu bác bỏ các yêu cầu gọi thêm nhân chứng và bằng chứng của phe Dân chủ trong phiên xử luận tội Tổng thống Donald Trump, chính thức đi vào làm việc hôm thứ Ba (21/1), một dấu hiệu cho thấy sự nhất quán của Đảng Cộng hòa và khả năng ông Trump sẽ sớm được tha bổng. 

adam schiff luan toi
Adam Schiff và các dân biểu Dân chủ đóng vai trò làm công tố viên trong phiên tòa luận tội Tổng thống Trump (Youtube)

Sáu phiên bỏ phiếu về sáu đề nghị ra trát gọi các nhân chứng trong chính quyền Trump của lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer đều bị Thượng viện bác bỏ với số phiếu 53-47, đúng bằng với tỷ lệ số lượng nghị sĩ ở 2 đảng, một điều cho thấy tính chất đảng phái nặng nề xuyên suốt từ khi vụ luận tội được khởi động ở Hạ viện. Trước đó, phe Dân chủ thông qua được 2 cáo trạng luận tội Trump là nhờ đa số ghế tại Hạ viện, không có dân biểu Cộng hòa nào ủng hộ hành động này.

Lãnh đạo phe Cộng hòa Mitch McConnell đã đề nghị gộp chung tất cả các đề xuất của phe Dân chủ vào làm một để biểu quyết một lần cho xong do các đề xuất này về bản chất đều giống nhau. Schumer từ chối và kiên quyết sẽ kéo dài việc bỏ phiếu này vào ngày mai.

“Sẽ có khá nhiều phiên bỏ phiếu. Chúng tôi sẵn sàng tiến hành một số phiên vào ngày mai. Không có lý do gì chúng tôi phải làm toàn bộ trong tối nay, cho dù điều đó bất tiện đối với Thượng viện và Chánh Thẩm phán tối cao Roberts, nhưng chúng tôi sẽ không lùi bước trong việc đưa ra bỏ phiếu toàn bộ các yêu cầu bổ sung này” Schumer nói.

 Phiên tòa luận tội Trump bắt đầu với tranh cãi về quy tắc xét xử

Đảng Dân chủ vừa chính thức gửi yêu cầu Thượng viện phế truất Tổng thống Trump với 2 cáo buộc: Lạm quyền và Cản trở Quốc hội trong và sau hành động “ép buộc Ukraine điều tra đối thủ chính trị Joe Biden” nhằm vụ lợi cá nhân. Các luật sư của Trump lập luận rằng 2 cáo trạng của Phe Dân chủ không có giá trị gì bởi nó không chỉ ra ông Trump đã vi phạm điều luật nào trong bộ luật hình sự. Đoàn công tố bao gồm các dân biểu Dân chủ tại tòa nói rằng có “bằng chứng áp đảo” cho thấy ông Trump đã phạm luật.

Hiến pháp Mỹ quy định tổng thống có thể bị phế truất nếu phạm các tội đại hình như phản quốc, hối lộ hoặc các trọng tội và khinh tội khác. Nay Đảng Dân chủ yêu cầu phiên tòa Thượng viện phải cho phép họ bổ sung nhân chứng, vật chứng và tài liệu trong khi Đảng Cộng hòa khẳng định rằng họ sẽ không trợ giúp cho một nỗ lực vội vàng và đầy thiếu sót của phe Dân chủ tại Hạ viện.

Chánh án Tòa án tối cao John Roberts làm chủ tọa phiên tòa được truyền hình trực tiếp cho mọi người dân Mỹ quan sát trong khi các lãnh đạo của 2 đảng tại Thượng viện tranh cãi quyết liệt về việc thiết lập quy định cho phiên xử.

Bốn vấn đề pháp lý của Đảng Dân chủ trong Phiên tòa luận tội TT Trump

Luật sư tòa Bạch Ốc Pat Cipollone, người đứng đầu nhóm bào chữa pháp lý cho ông Trump chỉ trích căn cứ của các cáo buộc chống lại tổng thống và cho rằng phe Dân chủ còn quá xa mới chạm tới tiêu chuẩn của Hiến pháp đối với một vụ luận tội.

“Kết luật duy nhất sẽ là tổng thống không làm bất cứ điều gì sai”, Cipollone nói trong khi đưa ra lập luận ủng hộ Lãnh đạo Cộng hòa Mitch McConnell.

Người đứng đầu đoàn công tố của phe Dân chủ Adam Schiff tóm tắt các cáo buộc chống lại ông Trump và nói rằng ông đã thực hiện “các hành vi vi hiến xứng đáng bị phế truất”.

Schiff nói rằng “mặc dù các bằng chứng chống lại ông Trump đã quá nhiều”, việc gọi thêm nhân chứng và thu thập thêm bằng chứng là cần thiết để cho thấy toàn bộ quy mô của các vi phạm của tổng thống và những người xung quanh ông.

Đảng Dân chủ nói họ ép buộc Thượng viện phải lặp đi lặp lại việc bỏ phiếu để gọi thêm nhân chứng bởi “đây là cơ hội duy nhất để có một phiên tòa công bằng”.

“Một điều ngày càng rõ ràng là Tòa Bạch Ốc không có câu trả lời cho câu hỏi tại sao các tài liệu và nhân chứng này không nên được mời tới”, Thượng nghị sĩ Phe Dân chủ Chris Murphy nói với phóng viên.

Trong khi đó ông McConnell và các luật sư của Trump chỉ ra rằng các cáo buộc của Đảng Dân chủ không hề rõ rành rành và cũng không có bằng chứng “áp đảo” như họ nói, nếu không họ đã không cần tới một loạt các tài liệu và lời khai nhân chứng bổ sung sau cuộc điều tra tại Hạ viện.

Hôm thứ Ba, ông McConnell trình bày kế hoạch cho các công tố Đảng Dân chủ và luật sư bào chữa của ông Trump 24 giờ trong vòng 3 ngày tới để đưa ra các tranh luận trước tòa và cho phép hồ sơ của Hạ viện về cuộc điều tra luận tội được coi như bằng chứng.

Theo nhận định của Reuters, kế hoạch của ông McConnell cho phép luật sư của Trump có thể đẩy nhanh tiến trình và yêu cầu Thượng viện bỏ phiếu hủy bỏ mọi cáo buộc luận tội, tuy đề xuất này nhiều khả năng sẽ không gom đủ số phiếu ủng hộ để được thông qua. Nhưng dù vậy, gần như chắc chắn phe Dân chủ không thể cách chức ông Trump do cần sự đồng ý của ít nhất 67 Thượng nghị sĩ.

Tuy nhiên tác động của một phiên tòa luận tội lên chiến dịch tái tranh cử của Trump là chưa rõ ràng.

Ông Trump đã dùng vụ luận tội của phe Dân chủ để mở rộng số lượng cử tri ủng hộ mình cũng như tăng đáng kể số tiền quyên góp trong chiến dịch tranh cử vào quý 3/2019.

Phiên tòa Thượng viện dự kiến sẽ diễn ra suốt 6 ngày 1 tuần, từ thứ Hai đến thứ Bảy và ít nhất là cho đến hết tháng Một, theo Reuters.

Đây là vụ luận tội tổng thống thứ 3 trong lịch sử Mỹ và chưa có tổng thống nào bị cách chức do tiến trình này.

Đức Trí