Ngày 19/2, Trung Quốc tuyên bố sẽ bắt đầu cấm nhập khẩu than từ Triều Tiên. Tuyên bố này làm cho Mỹ và các quốc gia khác cảm thấy lạc quan và nhận định rằng Trung Quốc có khả năng tăng cường hợp tác với việc chế tài Triều Tiên của Liên Hợp Quốc (LHQ). Tuy nhiên, theo một báo cáo sắp công bố của tổ chức này thì Trung Quốc đã liên tục hỗ trợ Triều Tiên tránh các chế tài do LHQ đặt ra.

Căn cứ vào một bản báo cáo không công khai của LHQ, Trung Quốc đang hỗ trợ Triều Tiên tránh khỏi các chế tài. (Ảnh: Wikipedia)
Căn cứ vào một bản báo cáo không công khai của LHQ, Trung Quốc đang hỗ trợ Triều Tiên tránh khỏi các chế tài. (Ảnh: Wikipedia)

Gần đây, tạp chí “Chính Sách Ngoại Giao” (Foreign Policy) của Mỹ đã nhận được một bản báo cáo chưa công khai của LHQ khẳng định Trung Quốc đã bí mật giúp đỡ Triều Tiên bán các sản phẩm ra nước ngoài thu tài chính để phát triển vũ khí hạt nhân. Tờ RFI cũng cho biết, Trung Quốc không muốn bản báo cáo này được công bố. Nội dung báo cáo viết: Việc Triều Tiên coi thường các chế tài của LHQ, tiếp tục bán các sản phẩm bị cấm ra nước ngoài càng lúc càng xuất hiện nhiều với quy mô, phạm vi và độ phức tạp lớn hơn.

Trung Quốc vẫn bí mật hậu thuẫn Bắc Triều Tiên

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump sau khi lên nắm quyền là ngăn chặn Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân cũng như có đủ năng lực sản xuất tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Ông Trump từng phát biều yêu cầu Trung Quốc dùng “lực ảnh hưởng” của nước này để ngăn chặn các hành động của Triều Tiên.

Trên bề mặt, Trung Quốc cho thấy đang giới hạn các hoạt động kinh tế với Triều Tiên, ủng hộ các chế tài của LHQ, nhưng trên thực tế lại bí mật giúp đỡ nước này tránh được các chế tài đó. Đây có thể được xem là một trở ngại và là sự đối đầu trực tiếp với ông Donald Trump.

Bản báo cáo do 8 chuyên gia của LHQ đến từ Mỹ, Trung Quốc và Nga thực hiện được lên kế hoạch công bố vào tuần này. Trong báo cáo nhấn mạnh việc Triều Tiên tránh được các chế tài “thể hiện các chế tài của LHQ đã mất đi sự ảnh hưởng”, và dù Trung Quốc ủng hộ chế tài, nhưng vẫn là cứu cánh lớn nhất về kinh tế đối với Triều Tiên. Trung Quốc không chỉ mua rất nhiều than, vàng và khoáng sản mà còn là đầu mối mậu dịch cho Triều Tiên với các nước khác trên thế giới.

Trung Quốc công nhiên vi phạm mọi điều khoản chế tài LHQ

Một quan chức LHQ cho biết, tính đến tháng 12/2016, Trung Quốc đã nhập khẩu ít nhất 2 triệu tấn than từ Triều Tiên, từ lâu đã vi phạm giới hạn 1 triệu tấn do LHQ đặt ra. Ngoài ra, nước này cũng không thực thi quy định về báo cáo nhập khẩu than từ Triều Tiên.

Theo bản báo cáo của LHQ, các ngân hàng và công ty của Triều Tiên đã thông qua mạng lưới doanh nghiệp cỡ lớn và trung bình của Trung Quốc để tham gia thị trường tài chính quốc tế tại Trung Quốc và thậm chí ở New York.

Mặc dù không có bằng chứng trực tiếp thể hiện điều này, tuy nhiên chuyên gia LHQ, ông William Newcomb cho biết, thật khó có thể tin chính quyền Trung Quốc lại không hay biết gì về các giao dịch đó. Ông nói với tờ Foreign Policy rằng: “Các điều khoản chế tài do LHQ đặt ra thì đều có thể thấy bị vi phạm ở Trung Quốc”.

Đoàn đại biểu của Trung Quốc tại LHQ vẫn chưa có phản hồi gì về bản báo cáo này. Một quan chức ngoại giao của Triều Tiên tại LHQ cho biết: “Tôi không biết ai có thẩm quyền đưa ra ý kiến về bản báo cáo này“.

Tính từ năm 2006, Triều Tiên đã 5 lần thử hạt nhân. Chỉ trong năm 2016, nước này đã tiến hành 26 lần thử tên lửa đạn đạo. Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cũng thể hiện rõ tham vọng và các bước chuẩn bị phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).

Đại sứ Pháp tại LHQ, ông Francois Delattre cho biết, báo cáo này khẳng định Triều Tiên đang tiếp tục tăng cường việc phát triển vũ khí hạt nhân, tiếp tục khiêu khích các nỗ lực giải trừ vũ khí hạt nhân của thế giới.

Ngân hàng Triều Tiên hoạt động tại Trung Quốc

Bản báo cáo dài 105 trang có mô tả nhiều trường hợp mà Trung Quốc bí mật hỗ trợ Bắc Triều Tiên né tránh các chế tài của LHQ.

Một trong các ví dụ là việc Ngân hàng Daedong Credit Bank (DCB) và Ngân hàng Korea Daesong Bank của Triều Tiên nằm trong danh mục chế tài của LHQ thì đều hoạt động ngang nhiên tại Đại Liên, Đan Đông, Thẩm Dương và nhiều thành phố khác ở Trung Quốc. Báo cáo cũng chỉ ra, từ tháng 7/2011, DCB nắm đến 60% cổ phần của một công ty lớn ở Trung Quốc, là cổ đông có quyền chi phối công ty này.

Triều Tiên dùng Trung Quốc làm bàn đạp xây dựng mạng lưới buôn lậu

Báo cáo cũng cho biết, Triều Tiên đã dùng Trung Quốc làm bàn đạp để xây dựng một mạng lưới buôn lậu quốc tế vươn đến tận Angola, Malaysia và các quốc gia Trung Nam Mỹ. Các sản phẩm giao dịch là hàng hóa bị cấm bao gồm vàng, than, đất hiếm cho đến hỏa tiễn, bộ phận đạn đạo và các thiết bị thông tin chiến tranh kỹ thuật cao.

Chỉ tính riêng năm ngoái, thông qua việc xuất khẩu than cho Trung Quốc, Triều Tiên đã thu được hơn 1,2 tỷ đô la Mỹ. Ngoài ra, các giao dịch chợ đen cũng có thể dễ dàng đem về cho Triều Tiên thêm vài tỷ đô la Mỹ.

Báo cáo cho biết, Triều Tiên thông qua Trung Quốc đã xây dựng được mạng lưới buôn lậu toàn cầu với những người liên quan bao gồm “các cá nhân, công ty và ngân hàng tại Trung Quốc, Indonesia, Malaysia và nhiều quốc gia Trung Đông“.

Tự Minh

Xem thêm: