Phiên họp bất thường của đảng cầm quyền tại Zimbabwe, Đảng Zanu-PF hôm Chủ Nhật (19/11) đã thống nhất quyết định cách chức Chủ tịch Đảng của Tổng thống Robert Mugabe và yêu cầu ông này từ chức. Tuy nhiên, phát biểu trên truyền hình sau đó, ông Mugabe vẫn tuyên bố sẽ tại vị cho tới đại hội Đảng vào tháng 12 tới.

BBC cho hay phiên họp của Đảng Zanu-PF vào sáng Chủ Nhật (19/11) đã quyết định loại bỏ vai trò lãnh đạo của ông Robert Mugabe và cho ông này có 24 giờ để từ chức Tổng thống Zimbabwe hoặc sẽ bị luận tội.

Embed from Getty Images

Người dân Zimbabwe xuống đường biểu tình hôm 18/11 để yêu cầu Tổng thống Mugabe từ chức.

Trong phiên họp bất thường này, Đảng Zanu-PF đã chỉ định ông Mnangagwa làm Chủ tịch đảng và sẽ là ứng viên tranh cử tổng thống trong cuộc tổng tuyển cử năm 2018.

Đảng Zanu-PF cũng khai trừ tư cách đảng viên đối với vợ của ông Mugabe, bà Grace cùng một số quan chức cao cấp khác cùng phe cánh của bà này.

Ông Mugabe sẽ có thời gian tới trưa thứ Hai 20/11 (giờ địa phương) để tuyên bố từ chức hoặc sẽ phải đối mặt với tiến trình luận tội.

Nếu Tổng thống quyết tại vị, Quốc hội Zimbabwe sẽ tiến hành bỏ phiếu luận tội vào hôm thứ Ba (21/11). Chỉ cần đa số 2/3 nghị sĩ tán thành, ông Mugabe sẽ bị cưỡng chế rời nhiệm sở và điều này hoàn toàn hiện thực khi cả Đảng Zanu-PF cầm quyền và Đảng MDC-T đối lập đều thống nhất yêu cầu Tổng thống phải từ chức.

Tuy nhiên, bất chấp sức ép từ nội bộ Đảng Zanu-PF cầm quyền, cũng như các cuộc biểu tình của công chúng, ông Mugabe vẫn thề sẽ tại vị cho tới kỳ đại hội đảng vào tháng 12 tới.

Phát biểu trên truyền hình quốc gia vài giờ sau khi bị Đảng Zanu-PF cắt chức Chủ tịch, ông Mugabe nói rằng ông sẽ vẫn chủ trì đại hội đảng vào tháng 12. Vị Tổng thống 93 tuổi cũng không đề cập trực tiếp đến những tiến triển mới nhất sau phiên họp của Đảng Zanu-PF.

Đứng bên cạnh các tướng lĩnh quân đội tại dinh thự riêng của mình, Tổng thống Mugabe cho hay: “Đại hội Đảng Zanu-PF cầm quyền sẽ diễn ra trong vài tuần tới và tôi sẽ chủ trì tiến trình này”.

Ông Mugabe thừa nhận những chỉ trích từ nội bộ Đảng Zanu-PF, quân đội và công chúng, đồng thời nhấn mạnh cần đưa Zimbabwe trở lại bầu không khí bình thường.

Bất kể hành động của quân đội vừa qua lợi hay hại thế nào, tôi với tư cách thống lĩnh các lực lượng vũ trang [Zimbabwe] thừa nhận những quan ngại của họ”, BBC dẫn phát biểu của ông Mugabe trên truyền hình quốc gia.

Tổng thống thậm chí cho rằng những hành động của quân đội không vi phạm hiến pháp quốc gia, tuy nhiên ông lại không đề cập tới bất kỳ điều gì liên quan tới khả năng sẽ từ chức.

Trước đó, vào thứ Bảy (18/11), hàng chục ngàn người dân Zimbabwe đã xuống đường tuần hành và thể hiện thái độ hân hoan, tin tưởng ông Mugabe sẽ rời nhiệm sở khi Đảng Zanu-PF thông báo sẽ họp thống nhất cắt chức Chủ tịch đảng đối với Tổng thống đương nhiệm.

Với diễn tiến mới nhất sau phát biểu trên truyền hình của ông Mugabe, lãnh đạo của Hội cựu chiến binh Zimbabwe, ông Chris Mutsvangwa đã nói với hãng tin AFP rằng họ sẽ kêu gọi tiếp tục các cuộc biểu tình yêu cầu Tổng thống từ chức.

Ông Mutsvangwa, trước đây từng rất ủng hộ Tổng thống, nói với AFP rằng: “Bài phát biểu [của ông Mugabe] không có gì liên quan tới tình hình thực tế. Chúng tôi sẽ tiến hành luận tội ông ta và chúng tôi kêu gọi người dân hãy lại xuống đường [biểu tình]”.

Lãnh đạo đảng đối lập Morgan Tsvangirai cho biết ông bị “bối rối” trước phát biểu của Tổng thống.

Ông ta đang chơi trò chơi. Ông ta đã làm cả nước thất vọng”, Reuters dẫn phát biểu của ông Tsvangirai.

Yên Sơn

Xem thêm: