Tổng thống Mỹ Donald Trump có lẽ đã gặp nhiều thuận lợi hơn trong việc thuyết phục các Hạ nghị sĩ Cộng hòa thông qua Đạo luật Chăm sóc Y tế Hoa Kỳ (AHCA) mà ông toàn lực ủng hộ nhằm thay thế ObamaCare, nếu ông hiểu được điều gì khiến họ nói không với AHCA.

>> Trump thất bại trong nỗ lực hủy ObamaCare đầu tiên

Tin tốt là không một ai hay tờ báo cánh tả nào có thể nói Tổng thống đã không nỗ lực thuyết phục các nhà lập pháp thông qua AHCA. Ông đã mời các nghị sĩ tới Nhà Trắng, đã cử các trợ lý giỏi tới Capiol Hill, đã nói chuyện qua điện thoại một cách tích cực, say mê và thậm chí dùng cả đe dọa.

Nhưng, ông Trump chưa thực sự nỗ lực để hiểu lý do tại sao một số Dân biểu Cộng hòa không muốn bỏ phiếu thông qua AHCA.

Tổng thống Trump và Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan đã buộc phải hủy phiên bỏ phiếu cho AHCA vào phút chót trước giờ đưa nó ra Hạ viện. Trước đó lập luận áp đảo nhất mà ông Trump đưa ra để bảo vệ cho AHCA là nếu các Hạ nghị sĩ Cộng hòa không thông qua dự luật này, họ có thể đánh mất thế đa số trong năm 2018. Điều này có thể đúng hoặc sai. Hoặc chính việc thông qua một phương án thay thế ObamaCare đáng thất vọng có thể sẽ khiến Đảng Cộng hòa mất ghế. Dù trường hợp nào xảy ra, ông Trump đã đi quá xa khi dùng nỗi sợ căn bản của Đảng để đe dọa những người không chịu nghe lời.

Không phải những Dân biểu Cộng hòa này không sợ lời đe dọa đó, cũng chẳng phải họ không quan tâm đến vị thế của Đảng trong Quốc hội. Họ không bỏ phiếu cũng không phải vì không muốn thay thế ObamaCare. Rốt cuộc họ nói KHÔNG, đơn giản vì họ không thích những gì nêu trong dự luật này và không tin Thượng viện sẽ thông qua nó, hoặc cho rằng AHCA sẽ được sửa để trở nên tốt hơn trong các phiên thảo luận. Ít nhất cho tới hiện nay, một số lượng đáng kể các Hạ nghị sĩ Cộng hòa lo sợ hậu quả của việc thông qua một đạo luật không đầy đủ hơn là hậu quả của việc không thông qua nó.

Một số đảng viên Cộng hòa cảm thấy rằng Đạo luật Chăm sóc Y tế Hoa Kỳ mới này chưa đủ để giảm phí bảo hiểm mà người tiêu dùng đang thấy quá cao. Văn phòng ngân sách Quốc hội (CBO) cho biết dự luật trên cuối cùng sẽ giảm chi phí bảo hiểm, nhưng trong 3 năm đầu người dùng sẽ chịu phí cao hơn. Hãy tưởng tượng cử tri sẽ nghĩ gì về Đảng Cộng hòa ở thời điểm mùa thu năm 2018, nếu AHCA được thông qua và người dân vẫn thấy mình phải chi trả quá nhiều mà những danh mục được bảo hiểm quá ít? Một số Hạ nghị sĩ Cộng hòa muốn xóa bỏ yêu cầu của Obamacare ở các mục bảo hiểm bao gồm: chăm sóc ngoại trú, nhập phòng cấp cứu, nhập viện, chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh, điều trị tâm thần và điều trị nghiện, thuốc theo toa, chăm sóc phục hồi, phòng thí nghiệm, chăm sóc dự phòng và các dịch vụ nhi khoa. Một mặt, yêu cầu bảo hiểm bao hàm quá nhiều nội dung sẽ làm tăng chi phí của các công ty bảo hiểm, dẫn đến tăng phí bảo hiểm. Nhưng mặt khác, người tiêu dùng muốn mình được bảo hiểm toàn diện.

Những người khác cho rằng dự luật thay thế không khác nhiều Obamacare nên chẳng đạt tiêu chuẩn của họ. Dân biểu Mo Brooks đến từ Alabama tuyên bố: “Dự luật không đáp ứng được những lời hứa của tôi với người dân là hoàn toàn thay thế Obamacare.” Dân biểu Rick Crawford từ Arkansas đăng trên Twitter rằng: “Dự luật hiện đang duy trì cấu trúc và phương pháp tiếp cận tổng thể của Obamacare, tức là đóng đinh vai trò của chính phủ liên bang trong vấn đề bảo hiểm y tế.”

Trong khi đó, những người có quan điểm bảo thủ về chính sách y tế cũng phản đối dự luật. Dân biểu Avik Roy đã chỉ ra rằng AHCA “sẽ dẫn đến những khoản tăng phí bảo hiểm ròng đáng kể cho những người tham gia có thu nhập thấp hơn trong thị trường bảo hiểm cá nhân, đặc biệt là những người ở độ tuổi năm mươi và sáu mươi“. Đây là những vấn đề gai góc trong việc phải lựa chọn đánh đổi.

Thực tế là Đảng Cộng hòa có thể cố gắng quét sạch mọi thứ không tốt của Obamacare, nhưng không có cách nào để thực hiện điều đó mà không tác động xấu tới cuộc sống của hàng triệu cử tri. Họ có thể cố hạ chi phí, nhưng lợi ích bảo hiểm theo đó cũng bị giảm đi. Tóm lại họ không thể ban hành một số đề xuất ưa thích của Đảng Cộng hòa, chẳng hạn đưa ra một bản sửa đổi vẫn còn lỗi, mà không có sự ủng hộ của một số Thượng nghị sĩ Dân chủ hoặc loại bỏ thủ tục filibuster (cản trở thông qua đạo luật).

Như Mark Meadows, Chủ tịch Freedom Caucus (nơi tập trung một số thành viên Cộng hòa) của Hạ viện cho biết, hầu như không có ai trong nhóm của ông muốn ấn nút KHÔNG khi bỏ phiếu cho AHCA. Họ đã rất muốn thông qua dự luật nhưng chỉ đơn giản là thấy nó không đủ tốt và không đáng.

Một nhà lãnh đạo giỏi có thể giúp phân loại ưu tiên mâu thuẫn, nhưng ít có dấu hiệu cho thấy Tổng thống Trump có bất kỳ quan tâm nào đến vai trò đó. Trong những ngày cuối cùng vận động nhằm thông qua AHCA, có những báo cáo đáng tiếc rằng ông Trump đã nhiệt tình thuyết phục Hạ nghị sĩ Cộng hòa thông qua dự luật, nhưng lại không thực sự hiểu rõ điều gì trong dự luật khiến họ chần chừ không muốn bỏ phiếu.

Một trợ lý giấu tên của đảng Cộng hòa trong Hạ viện nói với CNN rằng khi động tới các chi tiết của dự luật này, ông Trump “hoặc không biết, không quan tâm hoặc cả hai.

Trên tờ Los Angeles Times, Michael Steel, cựu trợ lý lãnh đạo của đảng Cộng hòa, đã đăng tải bức chân dung kỳ quái về một vị tổng thống vừa có biểu lộ háo hức, vừa vô thức. Ông ta nói: “Ryan (Chủ tịch Hạ viện) đã học được rằng phong cách giao thiệp uể oải của ông ta chẳng có tác dụng gì đối với Trump vì Tổng thống không quan tâm tới chi tiết của chính sách. Nhưng Ryan biết cách đánh giá sự cao sự hăng hái của ông Trump trong việc gây áp lực cho những đảng viên Cộng hòa còn do dự.

Có vẻ như Tổng thống Trump đã đặt quan tâm đến việc giành chiến thắng nhiều hơn là nắm rõ điều ông muốn chiến thắng là gì. Nhưng chính sự không tập trung vào các chi tiết như vậy đã lấy đi chiến thắng mà ông đang cực kỳ mong mỏi.

Jim Geraghty/National Review

Minh Tâm biên dịch

Xem thêm: