Hoàng tử nổi tiếng của Ả-Rập Saudi bị bắt vì tham nhũng

Thái tử Mohammed bin Salman, Quốc Vương tương lai của Ả-Rập Saudi, gần đây bắt đầu tăng cường quyền lực của mình thông qua một cuộc thanh trừng chống tham nhũng mạnh mẽ. Chiến dịch này đã dẫn tới việc bắt giữ hàng loạt các hoàng thân, bộ trưởng và thương gia, trong đó có Hoàng tử Alwaleed bin Talal – một trong những doanh nhân nổi tiếng nhất của quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới này.

Embed from Getty Images

Thái tử Mohammed  trong một buổi Hội nghị xúc tiến đầu tư quốc tế được tổ chức tại Thủ đô Riyadh vào 24/10/2017.

Hoàng tử Alwaleed là cháu họ của Quốc Vương đương nhiệm Salman bin Abdulaziz Al Saud. Ông Alwaleed là chủ của công ty đầu tư Kingdom Holding, doanh nghiệp đã rót vốn vào Citigroup và Twitter.

Reuters, dẫn nguồn từ quan chức Ả-Rập Saudi, hôm Chủ Nhật (5/11) cho biết Hoàng tử Alwaleed vừa bị bắt cùng với 10 hoàng thân khác, 4 bộ trưởng đương nhiệm và hàng chục cựu bộ trưởng.

Trước đó, một hoàng tử khác là Miteb bin Abdullah, lãnh đạo của Cảnh vệ Quốc gia cũng đã bị bắt giam và Hoàng tử Khaled bin Ayyaf được bổ nhiệm thay thế vai trò đứng dầu lực lượng quân đội quan trọng của Vương Quốc.

Những cáo buộc nhắm vào Hoàng tử Alwaleed bao gồm việc rửa tiền, hối lộ và tống tiến các quan chức. Trong khi, tội danh của Hoàng tử Miteb là biển thủ công quỹ, khai khống nhân viên và trao nhiều hợp đồng cho các công ty cá nhân của mình, trong đó có gói ngân sách trị giá 10 tỷ USD về bộ đàm và một hợp đồng thiết bị quân sự, đạn dược giá trị hàng tỷ Riyal.

Reuters cho biết những cáo buộc nêu trên không thể kiểm chứng độc lập và hiện tại người thân chưa được đến thăm các quan chức đang bị giam giữ.

Cơ sở để Thái tử Mohammed bin Salman thực hiện việc bắt người hàng loạt nêu trên là dựa vào quyền lực của Ủy ban chống tham nhũng mà Quốc Vương Salman vừa ra lệnh thành lập vào hôm thứ Bảy (4/11). Thái tử Salman, 32 tuổi, được bổ nhiệm giữ vai trò Chủ tịch của Ủy ban này.

Ủy ban chống tham nhũng được trao quyền lực rộng lớn để tiến hành điều tra các vụ án; ban hành các lệnh bắt giữ, truy nã, hạn chế di trú; và phong tỏa tài sản.

Reuters, dẫn nội dung sắc lệnh của Quốc Vương Salman, nói rằng: “Đất nước này sẽ không thể tồn tại nếu vấn nạn tham nhũng không bị loại bỏ từ gốc rễ và những kẻ tham nhũng phải chịu trách nhiệm”.

Ngoại giới cho rằng thông qua việc bắt giữ này Thái tử Mohammed muốn loại bỏ những nhân vật hoàng thân có thể cạnh tranh quyền lực với mình.

Trước đó, vào tháng 6, Thái tử Mohammed bin Salman cũng đã lật đổ được người anh họ Mohammed bin Nayef, lúc đó đang là Bộ trưởng Nội vụ và là người kế vị ngai vàng.

Cho tới nay, Thái tử Mohammed đã trở thành người ra quyết định cuối cùng cho các chính sách quân sự, ngoại giao, kinh tế và xã hội của Vương Quốc và đang tiến hành hàng loạt các cải cải kinh tế, xã hội tại Ả-Rập Saudi.

Các nhà phân tích cho rằng cuộc thanh trừng hoàng thân và giới tinh anh gần đây của Thái tử Mohammed vượt xa một chiến dịch chống tham nhũng, và thực tế nó nhắm tới việc loại bỏ các thế lực đối lập với nghị trình cải cách đầy tham vọng của người kế vị ngai vàng trẻ tuổi.

Những cải cách của Thái tử Mohammed nhận được sự ủng hộ rộng rãi của đông đảo công chúng, đặc biệt là giới trẻ, nhưng vấp phải sự phản kháng của một số hoàng thân và giới quý tộc vẫn muốn duy trì truyền thống cai trị hà khắc của Vương Quốc Hồi giáo.

Với sự tác động của Thái tử Mohammed, vào tháng 9 vừa qua, Quốc Vương Salman đã ra thông báo bãi bỏ lệnh cấm phụ nữ lái xe. Thái tử cũng đang cố gắng đẩy mạnh phát triển các hoạt động giải trí công cộng và thu hút khách du lịch quốc tế.

Về kinh tế, Thái tử Mohammed cũng đã cho cắt giảm chi tiêu nhà nước trong một số lĩnh vực và có kế hoạch bán một lượng lớn tài sản nhà nước ra thị trường quốc tế, bao gồm cả công ty dầu mỏ lớn nhất Ả-Rập Saudi, Saudi Aramco.

Về quân đội, Thái tử tăng cường vai trò lãnh đạo của mình bằng việc phát động cuộc chiến chống lại phiến quân Houthi tại Yemen, lực lượng mà Ả-Rập Saudi cho rằng có sự hậu thuẫn của Iran.

Những người phê bình cho rằng cả hai chính sách đối nội và đối ngoại của Thái tử Mohammed đều là những hành động nguy hiểm, trong khi phần đông dân thường Ả-Rập Saudi lại ủng hộ chủ trương của vị Quốc Vương tương lai.

Hùng Cường

Xem thêm: