Bắc Hàn vừa tiếp tục phóng tên lửa đạn đạo bay qua miền bắc Nhật Bản vào rạng sáng 15/9. Cùng với việc thử thành công bom H hồi đầu tháng này, mối đe dọa tên lửa hạt nhân từ Bình Nhưỡng tới Hoa Kỳ và các đồng minh đang tăng cao hơn bao giờ hết. Đổi lại, Hoa Kỳ cũng đã có kế hoạch tổng thể để bắn chặn ICBM của Bắc Hàn và viễn cảnh về “Chiến tranh giữa các vì sao” là hoàn toàn có thể.

Quân đội Hoa Kỳ thử hệ thống phòng thủ tên lửa

Quân đội Hoa Kỳ cho biết họ đã nâng cấp Thiết bị Hủy diệt Ngoài khí quyển (EKV) – một loại vũ khí sử dụng năng lượng động học. Vài tháng trước, EKV lần đầu tiên đã bắn rơi tên lửa đạn đạo xuyên lục địa giả lập trong một cuộc thử nghiệm hệ thống phòng thủ GMD (Ground-based Midcourse Defense) của Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Hoa Kỳ (MDA).

Các quan chức Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ nói rằng việc thử nghiệm thành công EKV nêu trên đã mở đường cho các phương tiện đánh chặn tiên tiến trong tương lai, có thể phân biệt và tấn công phá hủy các mối đe dọa tên lửa đa tiếp cận.

Phát ngôn viên của MDA trong một tuyên bố mới đây cho hay trong cuộc thử nghiệm bắn chặn đó, tên lửa ICBM giả lập tấn công đã được phóng đi từ bãi thử Reagan tại Kwajalein Atoll, trên quần đảo Cộng hòa Marshall, ở trung tâm Thái Bình Dương, nằm khoảng giữa Hawaii và Philippines.

Tuyên bố trên nói thêm rằng: “EKV sử dụng đa cảm biến giúp thu thập dữ liệu về mục tiêu và chuyển các thông tin này tới Hệ thống Chỉ huy, Kiểm soát, Quản lý tác chiến và Thông tin (C2BMC)”.

Hệ thống đánh chặn này sử dụng radar X-band để theo dõi mục tiêu, sử dụng giải pháp kiểm soát nhiệt để phá hủy ICBM.

Các nhà phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa đánh giá rằng tất cả những nâng cấp nêu trên của EKV là bước tiến quan trọng hướng tới một hệ thống mới trong tương lai, được gọi là Phương tiện Hủy diệt Đa mục tiêu (MOKV). Hệ thống mới này được thiết kế để phóng đi từ Máy đánh chặn mặt đất (GBI), và phá hủy các tên lửa ICBM đang tiếp cận đến. MOKV cũng có thể phát hiện và loại bỏ các ‘mồi nhử’ bay cùng với các tên lửa tấn công thực sự.

Ông Norm Montano, Giám đốc Chương trình EKV của hãng Raytheon trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Scout Warrior vào năm ngoái đã nói rằng các cuộc thử nghiệm EKV hiện tại là nhằm định hướng phát triển MOKV, tuy nhiên các nhà phát triển của Bộ Quốc phòng Mỹ không muốn triển khai hệ thống này quá vội vàng nhằm đảm bảo chắc chắn MOKV có thể hoạt động tốt trong 5 tới 10 năm nữa. Vài tháng trở lại đây, những nhận xét của ông Montano càng có ý nghĩa quan trọng hơn nữa khi căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên ngày càng leo thang nhanh chóng và nhiều chuyên gia phân tích chế độ Kim Jong-un đang tiến rất nhanh trong việc hoàn thiện ICBM có thể tấn công tới lục địa Mỹ.

Ông Montano nói: “Mối đe dọa [từ Bắc Hàn] đang tiến triển. Bình Nhưỡng đang thường xuyên phóng thử [tên lửa]. Quý vị không thể đánh giá thấp bước tiến mà họ đang thực hiện. Chúng tôi không muốn làm gấp MOKV. Chúng tôi muốn đạt được điều đó và đến đích đúng thời điểm. Nếu chúng ta thực hiện quá nhanh, chúng ta có thể không đạt được tất cả những gì chúng ta cần”.

Các ‘mồi nhử’ gắn kèm với tên lửa có cấu trúc gần như tên lửa thật sự. Những bộ phận này được thiết kế nhằm mục đích gây nhầm lẫn cho hệ thống định hướng và hướng dẫn định vị mục tiêu của máy đánh chặn tiếp cận. Qua đó, giúp tăng khả năng tên lửa thực sự có thể vượt qua được hệ thống đánh chắn và nhắm đúng đến mục tiêu định sẵn.

Nếu các hệ thống tìm kiếm, định hướng mục tiêu của công nghệ “phương tiện hủy diệt” trên hệ thống GBI không thể phân biệt được chính xác giữa ICBM mang vũ khí hạt nhân thực sự với ‘mồi nhử’, thì tên lửa nguy hiểm có nhiều khả năng vượt qua hệ thống đánh chặn và tránh bị phá hủy. MOKV được nghiên cứu phát triển chính là để giải quyết kịch bản đe dọa này.

Phát ngôn viên của MDA, trao đổi với tạp chí Scout Warrior rằng: “Chúng tôi sẽ phát triển và kiểm tra các chiến lược kiểm soát và chỉ huy của MOKV ở cả phần kỹ thuật số và phần cứng. Điều đó sẽ đảm bảo cho việc chúng ta có thể quản lý được sự tham gia của nhiều hệ thống phương tiện hủy diệt cho nhiều mục tiêu từ chỉ một máy đánh chặn đơn lẻ. Chúng tôi cũng sẽ đầu tư vào các cấu trúc thông tin và công nghệ định hướng, những thứ hỗ trợ tốt cho cách tiếp cận thay đổi cuộc chơi này”.

Để giảm thiểu rủi ro và có thể phát triển mạnh MOKV, MDA đã trao hợp đồng thực hiện hệ thống này cho cả Boeing, Lockheed và Raytheon.

Ông Steve Nicholls, Giám đốc của Hệ thống Phòng thủ Tên lửa và Phòng không của Raytheon, năm ngoái đã trao đổi với tạp chí Scott Warrior rằng MOKV đang được phát triển để cung cấp cho MDA “một năng lực chủ chốt cho Hệ thống Phòng thủ tên lửa đạn đạo –  phân biệt được các bộ phận gây chết người với ‘mồi nhử”, các biện pháp đối phó và các mảnh vỡ. Phương tiện hủy diệt, được phóng từ máy đánh chặn trên mặt đất, mở rộng khả năng phân biệt trên mặt đất kết nối với các cảm biến gắn trên tên lửa đánh chặn để đảm bảo rằng mối đe dọa thực sự phải bị hủy bỏ chính xác”.

MOKV có thể được coi là bước tiến công nghệ mới trong sự trưởng thành tiếp diễn từ những ý tưởng đã được hình thành từ thời cựu Tổng thống Ronald Reagan với cái gọi là “Chiến tranh giữa các vì sao” – ý tưởng sử dụng một tên lửa đánh chặn để tiêu diệt hoặc phá hủy một tên lửa hạt nhân của đối phương trong không gian. Mô hình này thời đó được chào đón với nhiều sự hoài nghi và do dự, nhiều chuyên gia cho rằng không khả thi về mặt công nghệ.

Thực tế, viễn cảnh về công nghệ đó không chỉ đã đạt được thành quả trong nhiều khía cạnh, mà khả năng nó còn được tiếp tục phát triển hơn nữa với các hệ thống như MOKV. Ông Steve Nicholls của Raytheon giải thích rằng MOKV đang được thiết kế với hàng loạt các sáng kiến kỹ thuật bao gồm bộ cảm biến mới, bộ xử lý tín hiệu, công nghệ truyền thông tin và robot tự động hóa sản xuất cho hệ thống vũ khí chiến thuật tốc độ cao. Ông Nicholls tiết lộ rằng Raytheon sẽ bắt đầu phát triển chính thức sản phẩm MOKV vào năm 2022.

Quỹ đạo thông thường của một tên lửa ICBM hiện nay gồm có giai đoạn “tăng tốc” khi tên lửa được phóng đi từ mặt đất lên không gian; giai đoạn “trung gian” khi tên lửa di chuyển trong không gian phía trên bầu khí quyển trái đất và “giai đoạn cuối” khi tên lửa tái nhập vào bầu khi quyển trái đất và hướng tới mục tiêu tấn công. MOKV được thiết kế để tiêu diệt các mối đe dọa trong giai đoạn “trung gian” khi tên lửa đang đi trong không gian phía trên bầu khí quyển trái đất, nó đúng nghĩa với ý tưởng “Chiến tranh giữa các vì sao” của ông Ronald Reagan.

Khả năng phá hủy các ‘mồi nhử’ cũng như các ICBM thực tế ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh ngày nay công nghệ đang thay đổi nhanh chóng vì những kẻ thù tiềm năng của Hoa Kỳ tiếp tục phát triển các loại tên lửa phức tạp hơn. Các hệ thống ‘mồi nhử’ và các thiết bị giả mạo đi kèm được thiết kế để làm cho tên lửa đánh chặn gặp khó khăn hơn nhiều trong việc phân biệt chính xác giữa “mồi nhử” và tên lửa thật sự.

Kết quả là, cần phải phát triển máy đánh chặn đa mục tiêu với một lần khai hỏa duy nhất có khả năng tiêu diệt nhiều mục tiêu, làm tăng khả năng phá hủy nhanh chóng các ICBM đang tiếp cận mà không cần phải kích hoạt nhiều GBI.

Ông Nicholls cho biết Raytheon sẽ phát triển MOKV với “cấu trúc mở” (open-architecture), một chiến lược được thiết kế để chế tạo ra các hệ thống với khả năng dễ dàng phù hợp và tích hợp các công nghệ mới khi chúng xuất hiện. Chiến lược này sẽ cho phép nền tảng MOKV điều chỉnh tốt hơn khi các mối đe dọa thay đổi nhanh.

Chuyên gia của Raytheon diễn giải rằng kế hoạch phát triển của MDA bao gồm giai đoạn định nghĩa ý tưởng ở thời điểm hiện tại, tiếp đến là đánh giá giảm thiếu rủi ro và tiến tới giai đoạn chứng minh ý tưởng hướng tới chương trình phát triển đầy đủ, bắt đầu từ năm tài khóa 2022.

Phương tiện hủy diệt tiên tiến và kỹ thuật cao này cần phải đủ thời gian nghiên cứu, phát triển để có thể hoàn thành một cách đúng đắn. Đó cũng là điều quan trọng tạo động lực cải tiến các sản phẩm khác trong một nhóm các thiết bị hủy diệt của Raytheon, trong đó có Phương tiện Hủy duyệt Tái thiết kế”, ông Nicholls nhấn mạnh.

Mặc dù ban đầu phát triển MOKV chỉ nhằm mục đích cấu hình “phương tiện hủy diệt” cho GBI, nhưng các chuyên gia sau đó đã sớm có ý tưởng về việc tích hợp công nghệ này vào Tên lửa Tiêu chuẩn 3 (SM-3) – một tên lửa đánh chặn cũng có thể loại bỏ ICBM trên không gian bên ngoài bầu khí quyển trái đất. SM-3 cũng là “phương tiện hủy diệt” ngoài bầu khí quyển nên có thể phá hủy các tên lửa tầm trung và ngắn; “phương tiện hủy diệt” của nó không có thiết bị nổ nhưng lại sử dụng năng lượng động học để va chạm và tiêu diệt mục tiêu. Phía Raytheon nói rằng cú va chạm của SM-3 với mục tiêu tương đương với sức nặng của một chiếc xe tải 10 tấn đang di chuyển với tốc độ khoảng 965km/giờ.

Phát ngôn viên của MDA cho biết: “Nhìn chung, MOKV sẽ giúp cách mạng hóa cấu trúc phòng thủ tên lửa của nước Mỹ, nâng cao khả năng của các máy đánh chặn nhằm đánh bại mối đe doạ vào lục địa Hoa Kỳ đang ngày càng tiến triển và có khả năng hơn bao giờ hết”.

Theo Kris Osborn (National Interest)

 Xuân Thành dịch

Xem thêm: