Một tòa án của Hàn Quốc hôm thứ Sáu (25/8) đã kết án người thừa kế của Tập đoàn Samsung, Lee Jae-yong 5 năm tù giam. Ông Lee bị buộc tội đưa hối lộ cho cựu nữ Tổng thống Park Guen-hye và một số tội danh khác.

Ông Lee Jae-yong được cảnh sát áp giải ra tòa hôm 25/8.

Theo tờ Guardian (Anh Quốc), tỷ phú Lee Jae-yong, Chủ tịch tạm quyền Tập đoàn Samsung, người được đánh giá giàu thứ ba Hàn Quốc, bị cáo buộc đã phê duyệt các khoản tài trợ lớn cho các quỹ được điều hành bởi bà Choi Soon-sil, người bạn thân thiết của vị Tổng thống bị phế truất Park Geun-hye, để đổi lại Samsung nhận được các lợi ích chính trị.

Ông Lee, năm nay 49 tuổi và còn được biết đến với tên gọi Jay Y. Lee, bị buộc tội đưa hối lộ 38 triệu USD cho 4 thực thể do bà Choi Soon-sil kiểm soát và có sự hậu thuẫn của bà Park Guen-hye.

Bà Choi được cho là đã lập các quỹ để ủng hộ các sáng kiến chính trị của bà Park. Samsung không phủ nhận đã quyên góp tiền cho các quỹ này, nhưng tập đoàn điện tử hàng đầu Hàn Quốc nói rằng họ đã bị bà Park ép buộc phải làm như vậy.

Samsung cũng bị cáo buộc đã chi riêng cho bà Choi hàng tỷ won để tài trợ cho con gái bà Park du học tại Đức.

Đổi lại, ông Lee nhận được sự phê duyệt của chính phủ trong việc sáp nhập 2 doanh nghiệp vào Samsung năm 2015 trị giá 8 tỷ USD, một động thái đã củng cố vững chắc vai trò của ông Lee trong tập đoàn. Việc sáp nhập này ban đầu gặp sự phản đối của nhiều cổ đông, nhưng sau đó đã được thông qua do quỹ hưu trí quốc gia – cổ đông lớn của Samsung, đã đồng ý quyết sách này.

Các luật sư của ông Lee sẽ kháng cáo và vụ án này có thể sẽ chỉ kết thúc vào năm tới khi có quyết định cuối cùng từ Tòa án Tối cao Hàn Quốc.

Trước phiên xét xử vào thứ Sáu (25/8), tòa án đã chịu những áp lực lớn từ công chúng về việc đưa ra phán quyết với ông Lee Jae-yong sau khi vụ bê bối xoay quanh bà Park đã chấm dứt vào năm ngoái với việc nữ Tổng thống bị luận tội và bị phế truất. Người dân Hàn Quốc kêu gọi giới chức nước này phải giải quyết triệt để vấn nạn thông đồng giữa các chính trị gia cao cấp và các doanh nghiệp lớn đã kéo dài hàng thập kỷ và ngày càng phát triển hơn.

Ban đầu các công tố viên đã đề xuất mức án cho ông Lee Jae-yong là 12 năm tù giam. Nhưng, sau đó tòa án chỉ tuyên phạt 5 năm tù. Dù vậy đây vẫn là hình phạt nặng nhất đối với một lãnh đạo chaebol (Tập đoàn kinh tế gia đình) của Hàn Quốc từ trước tới nay.

Những nhân vật doanh nhân cỡ lớn khác tại Hàn Quốc theo truyền thống thường chỉ nhận các bản án khá nhẹ. Trong đó có trường hợp của cha của ông Jae-yong. Ông Lee Kun-hee chỉ bị kết án 3 năm án treo vì tội trốn thuế vào năm 2009. Các thẩm phán nêu lý do giảm án cho ông Lee Kun-hee là vì các đóng góp của ông cho sự thành công của nền kinh tế Hàn Quốc, tạo ra nhiều việc làm và thúc đẩy được tinh thần yêu nước trong công chúng.

Ông Park Sangin, giáo sư kinh tế học tại Trường đại học Quốc gia Seoul, phát biểu ngắn trước khi tòa tuyên án với ông Lee Jae-yong: “Các lãnh đạo chaebol thường nhận các án phạt giống nhau ở mọi thời điểm, thậm chí còn có một cách nói gọi là luật ‘3-5’ – nghĩa là 3 năm tù giam, 5 năm quản thúc. Nếu ông Lee nhận một bản án nặng, điều đó có thể được xem như một sự phá vỡ về khuynh hướng ‘quá lớn để bỏ tù’ trong quá khứ”.

Án tù giam 5 năm đã kết thúc các nỗ lực của ông Lee nhằm kiểm soát toàn diện tập đoàn Samsung, nơi ông Lee thực tế đã là người đứng đầu kể từ khi ông Lee Kun-hee bị trụy tim vào năm 2014.

Các nhà đầu tư đang lo lắng rằng án tù của ông Lee sẽ tạo khoảng trống quyền lực tại Samsung và tập đoàn này khó có thể đưa ra được các chiến lược kinh doanh quan trọng. Samsung hiện đang có hàng chục chi nhánh và khối tài sản trị giá tới 322 tỷ USD.

Ngoại giới cũng nhận định rằng với mức phạt nặng dành cho ông Lee có thể cũng sẽ dẫn tới viễn cảnh xấu với bà Park Guen-hye. Nhiều khả năng cựu nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với án tù chung thân khi phán quyết cuối cùng đối với bà được đưa ra vào cuối năm nay.

Tổng thống đương nhiệm Hàn Quốc, ông Moon Jae-in, người đã có chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 5 vừa qua, đã cam kết rằng ông sẽ củng cố lại các tập đoàn chaebol và chất dứt tình trạng cấu kết giữa chính trị gia và các tài phiệt kinh doanh.

Xuân Thành

Xem thêm: