Fox News đưa tin, hôm thứ Năm 4/5, Hạ viện Hoa Kỳ do đảng Cộng hòa chiếm đa số đã thông qua dự luật chăm sóc sức khỏe với số phiếu sít sao, dọn đường cho việc sớm thay thế ObamaCare. Dự luật lần này đã được chỉnh sửa so với bản dự luật ban đầu trình Hạ viện 6 tuần trước.

Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hoa Kỳ sửa đổi này được thông quá với 217 phiếu thuận, 213 phiếu chống.

Chỉ ít phút sau bỏ phiếu, Tổng thống Trump đã tổ chức sự kiện chúc mừng tại Rose Garden. Vây quanh bởi các đồng minh đảng Cộng hòa, ông Trump nói: “Chúng ta sẽ hoàn thành [đạo luật] này”. Tổng thống cam kết  phí đóng bảo hiểm và các khoản không được bảo hiểm sẽ “giảm xuống” và tuyên bố Đạo luật Chăm sóc sức khỏe [ObamaCare] “về cơ bản đã chết”.

Việc thông qua dự luật sức khỏe lần này đánh dấu bước tiến lớn nhất của đảng Cộng hòa nhằm thay thế điều luật mang dấu ấn của chính quyền Obama. Tuy nhiên, dự luật còn phải chuyển tiếp lên Thượng viên và chưa chắc đã được các Thượng nghị sĩ thông qua.

Trong lần bỏ phiếu này tại Hạ viện, toàn bộ Hạ nghị sĩ Dân chủ đã bỏ phiếu chống vì cho rằng dự luật nãy sẽ thu hẹp phạm vi bảo hiểm. Cũng có 20 Hạ nghị sĩ Cộng hòa không đồng ý thông qua dự luật. Trước sự chia rẽ này, các nghị sĩ Dân chủ trong Quốc hội đã mỉa mai hát cùng nhau bài “Na Na Hey Kiss Him Goodbye (Này hãy hôn tạm biệt hắn ta đi)”, ám chỉ đảng Cộng hòa sẽ mất ghế trong cuộc bầu cử Quốc hội 2018.

Nhưng chiến thắng trước mắt đã đủ để các lãnh đạo đảng Cộng hòa ăn mừng.

Phó Tổng thống Pence phát biểu tại sự kiện Rose Garden: “Chào mừng đến với sự khởi đầu của tiến trình kết thúc ObamaCare”.

Tổng thống Trump ca ngợi Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan và cho biết ông tự tin Thượng viện sẽ thông qua và dự đoán đó sẽ là một “chiến thắng không thể tin nổi”.

Việc dự luật này được thông qua với tỉ lệ sít sao hôm thứ Năm là rất đáng chú ý khi nhìn nhận tới việc Chủ tịch Ryan đã phải cho tạm hoãn việc bỏ phiếu cho phiên bản đầu tiên hồi cuối tháng Ba. Giữa những câu hỏi được đặt ra liệu đa số đảng viên Cộng hòa có thể đạt được bước tiến nào đó về dự luật sức khỏe trong bối cảnh quan điểm của họ còn chia rẽ sâu rộng, thì Nhà Trắng và các lãnh đạo quốc hội đã ngăn chặn các ý kiến trái chiều bằng cách gây sức ép trong ít ngày gần đây nhằm hậu thuẫn cho đạo luật sửa đổi.

Ông Ryan nói: “Rất nhiều người trong chúng ta đã phải chờ 7 năm để được bỏ lá phiếu này”.

Trong cuộc thảo luận gay gắt trước khi bỏ phiếu, Chủ tịch Ryan đã kêu gọi các đồng nghiệp hãy loại bỏ ObamaCare, cái mà ông gọi là “trải nghiệm thất bại”. Dẫn chứng tình hình ở bang Iowa, nơi mà công ty bảo hiểm toàn quốc cuối cùng đang đe dọa rút lui, ông Ryan nói: “Đây là một cuộc khủng hoảng… ObamaCare bảo hiểm điều gì nếu bạn không thể mua kế hoạch chăm sóc sức khỏe tại bang của mình?

Bộ trưởng Y tế, Tom Price trao đổi trên chương trình “America’s Newsroom” của Fox News sáng thứ Năm 4/5 rằng ông hy vọng Thượng viện sẽ thông qua dự luật tốt nhất này và phủ nhận những chỉ trích cho rằng kế hoạch đảng Cộng hòa thay thế ObamaCare có thể sẽ dẫn tới giảm phạm vi bảo hiểm.

Những gì chúng tôi muốn làm là có một hệ thống liền mạch, không gây tổn thất cho những người đã mua bảo hiểm từ trước”. Ông Price nói và tuyên bố rằng đề xuất này sẽ đảm bảo những người có các hợp đồng tồn tại trước đó vẫn được bảo hiểm.

Vấn đề nêu trên là điểm chính gây tranh cãi về đạo luật chăm sóc sức khỏe mới này.

Sau khi bản dự luật ban đầu tạm hoãn bỏ phiếu vào tháng Ba vì có sự phản đối của những người bảo thủ, các lãnh đạo đảng Cộng hòa lần này đã đạt được sự ủng hộ bằng cách thêm vào cả các miễn trừ mà các tiểu bang có thể yêu cầu bồi thường liên quan đến yêu cầu bảo hiểm của ObamaCare, bao gồm cả những người có bệnh tật từ trước.

Đầu tuần này, những người theo đường lối ôn hòa lại phản đối rằng những người có bệnh tật từ trước có thể bị mất bảo hiểm do nhà cung cấp tính phí quá cao.

Trong thời điểm then chốt cuối cùng, các lãnh đạo Cộng hòa đã bổ sung hàng tỷ USD để hỗ trợ chi phí bảo hiểm cho những người có bệnh tật từ trước. Các nhà phê bình nói rằng điều đó vẫn chưa đủ, nhưng những thay đổi này đã thu hút được sự ủng hộ của các đảng viên Cộng hòa bảo thủ và trung lập để thông qua dự luật. Các nhà lãnh đạo Cộng hòa loan báo trong đêm thứ Tư họ đã có đủ phiếu bầu và tổ chức bỏ phiếu chính thức vào chiều thứ Năm 4/5.

Trong một chỉ dấu cách thức mà các nhà bảo thủ thay đổi quan điểm về dự luật, Câu lạc bộ vì Tăng trưởng của những người bảo thủ đã rút khỏi cuộc phản đối dự luật trước khi buổi bỏ phiếu bắt đầu vào thứ Năm.

Dù vậy, các đảng viên Dân chủ tiếp tục chống lại đạo luật chăm sóc sức khỏe mới vì họ cho rằng nó sẽ sửa lại nhiều điều khoản quan trọng của ObamaCare. Các nhà lập pháp này đã phát biểu trước Hạ viện rằng đạo luật mới là một “cú đấm vào bụng người dân Mỹ” và nó phục vụ lợi ịch cho các tỷ phú và “giới chủ”.

Bà Nancy Pelosi, lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Hạ viện phát biểu trong một buổi họp báo hôm thứ Năm 4/5: “Dự luật tai hại này đã bị hầu hết mọi người lên án”. Bà cho biết phiên bản mới nhất là “tồi tệ hơn” so với dự luật ban đầu và bà phủ nhận dự luật mới sẽ bảo vệ những người có bệnh từ trước.

Bà Pelosi nói về các đảng viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu cho kế hoạch rằng: “Đây là một vết sẹo mà họ sẽ mang theo”.

Các đảng viên Cộng hòa nói rằng dự luật sức khỏe mới là cần thiết để kiềm chế chi phí bảo hiểm tăng lên và ngăn chặn làn sóng các công ty bảo hiểm rút khỏi thị trường trên toàn quốc.

Ông Kevin McCarthy, lãnh đạo phe đa số Cộng hòa tại Hạ viện nói: “Không làm gì sẽ khiến quá nhiều người Mỹ không được bảo vệ. Chúng tôi đã thử cách của ObamaCare nhưng nó đã thất bại một cách ngoạn mục”.

Tuy nhiên, tại Thượng viện, một số đảng viên Cộng hòa xem xét các dự luật Hạ viện chuyển lên rất khắt khe.

Dự luật mới này sẽ loại bỏ các hình phạt về thuế theo luật của Obama, nhằm thẳng vào những người không mua bảo hiểm. Dự luật mới cũng xoá bỏ thuế tăng lên đối với những người có thu nhập cao hơn và ngành y tế được quy định trong Đạo luật cũ và cắt chương trình Mediaid (hỗ trợ y tế) cho người thu nhập thấp, cho phép các bang áp đặt các yêu cầu về việc làm đối với những người nhận Mediaid. Dự luật mới chuyển đổi tiền trợ cấp của Obama cho hàng triệu người mua bảo hiểm – chủ yếu dựa vào thu nhập của người dân và phí bảo hiểm – vào các khoản tín dụng thuế tăng lên theo lứa tuổi của người tiêu dùng.

Biện pháp này sẽ duy trì yêu cầu của Obama bảo hiểm gia đình bao gồm cả con cái lớn đến tuổi 26.

Tuy nhiên, các bang có thể được phép miễn trừ yêu cầu liên bang, theo đó, sẽ giải phóng các hãng bảo hiểm khỏi các yêu cầu từ thời Obama. Các công ty bảo hiểm được phép nâng phí bảo hiểm cho những người mắc bệnh từ trước, tăng giá bảo hiểm cho người cao tuổi và không bị buộc phải cung cấp các dịch vụ cụ thể như bảo hiểm thai sản.

Dự luật sẽ chấm dứt trợ cấp liên bang cho Chương trình kế hoạch hóa gia đình (Planned Parenthood) trong một năm. Đây được coi là thành công của nhiều đảng Cộng hòa chống hành vi phá thai.

Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) hồi tháng Ba đã ước tính rằng dự luật mới của đảng Cộng hòa sẽ chấm dứt bảo hiểm cho 24 triệu người trong một thập niên. Cũng Văn phòng này cho biết trợ cấp của dự luật mới sẽ ít hào phóng đối với nhiều người, đặc biệt là người có thu nhập thấp và người cao tuổi chưa đến 65 tuổi và những người đủ điều kiện xin Medicare.

Xuân Thành

Xem thêm: