Dự luật ngân sách hai năm, trong đó tăng chi tiêu và giới hạn trần nợ công, mà Tổng thống Donald Trump đàm phán thành công với các lãnh đạo đảng Dân chủ đầu tuần qua, hôm thứ Năm (25/7) đã được Hạ viện Mỹ thông qua với sự ủng hộ của lưỡng đảng.

dự luật ngân sách hai năm, Hạ viện Mỹ
Lưỡng đảng Hạ viện Mỹ hôm 25/7 đã bỏ phiếu thông qua dự luật ngân sách hai năm. (Ảnh minh họa từ ShutterStock)

Theo Reuters, hôm 25/7, Hạ viện đã bỏ phiếu thông qua dự luật ngân sách hai năm với đa số ủng hộ (284-149). Dự luật này dự kiến sẽ được gửi tới Thượng viện bỏ phiếu vào tuần tới trước khi chuyển tới Tòa Bạch Ốc để Tổng thống Trump ký thành luật.

Nhìn chung, dự luật ngân này sẽ cho phép chính quyền Trump chi tiêu khoảng 2,75 nghìn tỷ USD trong vòng hai năm tới vào một loạt các chương trình liên bang và dỡ bỏ giới hạn trần nợ công theo luật định cho tới tháng 7/2021, vượt xa kỳ bầu cử tổng thống và quốc hội Mỹ vào tháng 11/2020.

Dự luật ngân sách hai năm, được xây dựng trong nhiều tháng qua, đã được các quan chức chính quyền Trump và lãnh đạo lưỡng đảng tại Quốc hội đàm phán thành công trong tuần này. Đây là một ví dụ hiếm thấy về sự hợp tác của hai đảng Cộng hòa và Dân chủ trong việc ban hành một dự luật lớn trong năm nay.

Các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện nên ủng hộ Thỏa thuận Ngân sách Hai năm, trong đó giúp ích rất lớn cho Quân đội và Cựu chiến binh của chúng ta,” ông Trump viết trên Twitter trước cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện hôm 25/7.

Lãnh đạo đa số Thượng viện, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitch McConnell vào sáng 25/7 đã nói rằng nếu Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát chuẩn thuận dự luật ngân sách hai năm, ông sẽ đưa dự luật này ra bỏ phiếu tại Thượng viện vào tuần tới trước kỳ nghỉ hè kéo dài 5 tuần.

Ông McConnell đã từng nhiều lần hoan nghênh chi phí quốc phòng gia tăng trong dự luật đã được lãnh đạo lưỡng đảng thống nhất.

Nữ Chủ tịch Ủy ban Thẩm định Hạ viện Nita Lowey nói với Reuters rằng kế hoạch chi tiêu ngân sách hai năm này đã bác bỏ đề xuất cắt giảm ngân sách của Tổng thống Trump, thay vào đó là “nhiều hơn các giới hạn ngân sách hợp lý” mà bà Lowey cho rằng chúng sẽ cho phép nhiều khoản đầu tư vào “các ưu tiên trong nước quan trọng”.

Mặc dù nhiều Dân biểu Cộng hòa đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật nêu trên, nhưng cũng có một số nghị sĩ bảo thủ phản đối.

Theo Reuters, Ủy ban Nghiên cứu của đảng Cộng hòa, một nhóm 105 dân biểu bảo thủ tại Hạ viện, đã bác bỏ dự luật ngân sách hai năm, gọi đó là “sự liều lĩnh”. Thay vào đó, các dân biểu này đề xuất cắt giảm mạnh các chi tiêu không cố định phi quốc phòng xuống còn 349 tỷ USD trong năm nay so với mức 597 tỷ USD trong dự luật. Trong khi đó, họ lại đề xuất tăng thêm hàng tỷ USD vào ngân sách chi tiêu quốc phòng 738 tỷ USD trong năm tới mà dự luật đề cập.

Quỹ Peter G. Peterson phi đảng phái đã lưu ý rằng vào năm tới chính phủ liên bang sẽ chi tiền trả lãi các khoản nợ nhiều hơn chi vào các chương trình cho trẻ em. Quỹ này ước tính, trong vài năm tới, khoản tiền trả lãi “sẽ lẹm vào chi tiêu quốc phòng”.

Ngay cả khi dự luật ngân sách hai năm chính thức được thông qua, thì chính phủ Trump và Quốc hội vẫn sẽ phải tiếp tục thảo luận và thống nhất thông qua hàng loạt các dự luật chi tiêu cụ thể khác cho các khoản 1,37 nghìn tỷ USD chi tiêu không cố định phân bổ cho năm tài khóa mới bắt đầu từ ngày 1/10 tới đây.

Năm ngoái và đầu năm nay, chính phủ Mỹ đã phải đóng cửa tạm thời với thời gian dài kỷ lục khi Tổng thống Trump cương quyết yêu cầu khoản chi cho bức tường biên giới Mỹ – Mexico, trong khi các nghị sĩ Dân chủ tại Quốc hội cũng không chịu nhượng bộ.

Hiện vẫn chưa rõ liệu “cuộc chiến tường biên giới” có lặp lại vào tháng Chín tới khi Quốc hội làm việc trở lại sau kỳ nghỉ hè dài ngày hay không.

Cũng cần lưu ý thêm rằng, với dự luật ngân sách hai năm này, Quốc hội và Chính phủ Mỹ sẽ phải gánh chịu thâm hụt ngân sách và nợ công hàng năm nhiều hơn nữa. Từ năm 2016 tới nay, nợ công của Mỹ đã tăng thêm 2,45 nghìn tỷ USD và bây giờ đang ở mức 22,4 nghìn tỷ USD.

Xuân Thành

Xem thêm: