Theo khảo sát mới nhất của một nhóm chuyên gia cố vấn Mỹ, năm 2018 là năm có nguy cơ cao nhất bùng nổ xung đột quân sự giữa Mỹ và Bắc Triều Tiên, tiếp theo là xung đột giữa Iran và Mỹ hoặc với các nước đồng minh của Mỹ, ngoài ra còn có nguy cơ khác trong tranh chấp chủ quyền biển Đông giữa Trung Quốc với một vài nước Đông Nam Á.

GettyImages 691236246
Nhóm hàng không mẫu hạm tấn công USS Carl Vinson và nhóm hàng không mẫu hạm tấn công USS Ronald Reagan của Mỹ cùng Đội Tự vệ trên biển Nhật Bản tại Tây Thái Bình Dương vào ngày 1/6/2017 (Getty Images)

Trong một điều tra, “Trung tâm hành động phòng ngừa” của Ủy ban Quan hệ Đối ngoại Mỹ đã đề nghị các quan chức chính phủ và các chuyên gia chính sách đối ngoại đánh giá khả năng leo thang mâu thuẫn gây xung đột quân sự vào năm 2018, căn cứ vào tình hình mâu thuẫn hiện tại, qua đó xem những xung đột này gây ảnh hưởng thế nào đối với lợi ích quốc gia của Mỹ.

Nguy cơ cao xung đột vũ trang giữa Mỹ với Bắc Triều Tiên và Iran

Tham gia khảo sát có 436 quan chức chính phủ và chuyên gia chính sách đối ngoại, theo đó kết quả cho thấy có 8 xung đột được xem là có độ hiểm họa leo thang cao nhất: đứng đầu là xung đột quân sự giữa Mỹ, Bắc Triều Tiên và nước láng giềng của Bình Nhưỡng; tiếp theo là Iran với Mỹ hoặc đồng minh Mỹ, vì tham gia của Iran đối với mâu thuẫn trong khu vực cũng như hỗ trợ cho các nhóm chiến binh hiếu chiến gây xung đột vũ trang.

Cuộc điều tra được tiến hành trong hai tuần đầu của tháng Mười Một, khi Bắc Triều Tiên tạm dừng bắn tên lửa và thử hạt nhân.

Tranh chấp ở biển Đông cũng có thể dẫn đến xung đột vũ trang

Hiểm họa cao khác là đối với các căn cứ quan trọng của Mỹ và các cuộc tấn công phá hoại trên mạng internet; hành động mạnh của Nga ở Đông Âu đã vô tình hay cố ý gây xung đột quân sự giữa Nga và thành viên NATO; vì tranh chấp biển Đông, Trung Quốc có thể bùng nổ xung đột vũ trang với một hoặc nhiều nước Đông Nam Á; khủng bố nước ngoài hoặc trong nước có thể tấn công khủng bố gây thương vong quy mô lớn vì chính sách mà Mỹ hoặc nước đồng minh của Mỹ gây ra; quân đội chính phủ Syria cố gắng lấy lại quyền kiểm soát địa bàn gây leo thang bạo lực, và tình hình sẽ gây căng thẳng thêm trong quan hệ giữa những nước liên quan đến xung đột Syria gồm Mỹ, Nga và Iran; hoạt động phản loạn của Taliban và tình trạng chính phủ có thể sụp đổ dẫn đến gia tăng bạo lực và bất ổn ở Afghanistan.

Mỹ cần sáng suốt để tránh leo thang mâu thuẫn

Trong một tuyên bố, giám đốc Paul Stares của “Trung tâm Hành động phòng ngừa” nói: “Với nguy cơ bùng nổ xung đột vũ trang gia tăng trên toàn cầu, Mỹ phải có lựa chọn sáng suốt, phải quyết định tập trung nguồn lực vào đâu để tránh những đụng chạm quân sự phải trả giá đắt”.

Ông cho biết, cuộc khảo sát này được tiến hành hàng năm, mục đích để giúp các nhà hoạch định chính sách của Mỹ đưa ra quyết định sáng suốt.

Tính bất thường của Mỹ gây lo ngại

Đây là lần thứ 10 “Trung tâm Hành động phòng ngừa” thực hiện khảo sát này. Trong 10 năm qua, trọng tâm của điều tra là hiểm họa vì hành động bất thường của nước ngoài đối với Mỹ, nhưng hiện nay là hành động bất thường của Mỹ gây nguy hiểm đối với thế giới và đối với bản thân nước Mỹ.

Paul Stares cho biết, hiện nay Mỹ lại trở thành nước hành động khó lường nhất thế giới, điều này gây ra bất an sâu sắc. Ông nói, trong quá khứ Mỹ có thể được coi là hằng số cơ bản, nhưng bây giờ bạn phải đưa Mỹ vào bên không thể đoán trước, bởi vì không ai có thể chắc chắn được Mỹ sẽ có hành động ra sao trong hoàn cảnh cụ thể nào đó.

Tính không thể đoán trước là một chiến thuật được Tổng thống Donald Trump ưa thích. Vào năm 2015, ông Trump từng cho biết, “Tôi không muốn người ta biết chính xác tôi đang làm hoặc nghĩ gì. Điều này sẽ làm cho họ không giữ được thăng bằng.”

Tuyết Mai

Xem thêm: