Quyết định rút quân Mỹ khỏi Syria của Tổng thống Donald Trump hôm 19/12 đã gặp phải nhiều chỉ trích gay gắt từ các chuyên gia, nhà lập pháp ở cả hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa, nhưng cựu Đại sứ Mỹ tại Syria Robert S. Ford đã gọi động thái này là “cơ bản đúng đắn”.

Embed from Getty Images

Cựu Đại sứ Mỹ tại Syria, ông Robert S. Ford tham gia phiên điều trần về tương lai Syria tại Hạ viện Mỹ hồi tháng 2/2018.

Những người phê bình gọi quyết định của ông Trump do Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders thông báo hôm 19/12 là “sai lầm to lớn kiểu Obama”, chiến thắng cho những kẻ thù của Mỹ và phản bội lại các đồng minh.

Nhưng ông Robert S. Ford, cựu Đại sứ Mỹ tại Syria từ 2011 đến 2014 dưới thời Tổng thống Barack Obama, trong một bài bình luận đăng trên Washington Post hôm 27/12, đã phản bác lại các chỉ trích nêu trên và nói thêm rằng tổng thống Trump cần phát triển một đội ngũ an ninh quốc gia có thể truyền đạt và thực hiện tốt hơn những mục tiêu chính sách của ông.

Được biết, ông Robert S. Ford là một nhà ngoại giao thông thạo tiếng Ả Rập. Ông đã từng là Đại sứ Mỹ tại Algeria dưới thời Tổng thống George W. Bush sau khi có thời gian làm phó Đại sứ tại Iraq. Ông được Tổng thống Obama chỉ định làm Đại sứ Mỹ tại Syria vào năm 2011.

Ông Robert Ford khẳng định rằng Tổng thống Trump đã “cơ bản đúng đắn” trong việc rút quân Mỹ khỏi Syria.

Ông Ford đã chỉ ra rằng nhiều người phản đối ông Trump lo ngại việc rút quân Mỹ khỏi Syria đồng nghĩa với việc trao chiến thắng cho Nga, Iran và chính phủ Assad. Nhưng cựu Đại sứ Mỹ tại Syria không đồng tình với nhận định này và gọi đó là nỗi sợ hãi “vô lý”. Ông Ford lưu ý rằng chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã kiểm soát gần 2/3 lãnh thổ Syria rồi. Khu vực mà Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn kiểm soát phần lớn là sa mạc và những mỏ dầu dễ bị hạn hán và chất lượng dầu thấp.

“Tóm lại, việc nắm giữ vùng đông bắc Syria sẽ không giúp Washington có thể làm đòn bẩy để đạt được bất kỳ nhượng bộ quan trọng nào từ Damascus, Tehran hay Moscow”, ông Ford viết trên Washington Post.

Đề cập tới đồng minh người Kurd trong SDF của Mỹ – lực lượng dẫn dắt cuộc chiến tranh trên thực địa chống lại phiến quân IS để giành quyền tự trị tại khu vực đông bắc Syria, nhiều người cho rằng quyết định rút quân của ông Trump là một sự phản bội.

Ông Ford lập luận rằng lợi ích lâu dài của Mỹ là “ổn định, chứ không phải khu vực tự trị người Kurd vững chắc”, mà sự ổn định đó phải đạt được thông qua những thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Iran và chính quyền Assad.

Tờ New York Times hôm 20/12 đăng bài viết chỉ trích việc Mỹ rút quân khỏi Syria gây “bối rối” cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khi ông này đang hướng tới năm bầu cử, cũng như một đòn giáng mạnh vào “tinh thần Israel” vì bây giờ Israel chỉ còn lại một mình chống sự bành trướng của Iran trong khu vực.

Tuy nhiên, ông Ford cho rằng Israel “có nhiều hơn khả năng” tự vệ trước Iran và “sự rút lui của quân Mỹ sẽ không là sự thay đổi cuộc chơi đối với an ninh của Israel”. Ông Ford chỉ rõ: “Ông Yaakov Amidror, cựu chỉ huy tình báo quân đội Israel đã từng lưu ý rằng đóng góp của binh lính Mỹ chống lại lực lượng Iran tại Syria là ‘gần bằng không’”.

Trong khi đó, tranh cãi lớn nhất về quyết định rút quân Mỹ khỏi Syria của ông Trump là việc khi không còn sự hiện diện của người Mỹ tại đây, phiến quân IS có thể hồi sinh và phát triển mạnh mẽ trở lại.

Với nhận định này, ông Ford cho biết: “Điều này là có thể, mặc dù tại miền tây Syria dưới sự kiểm soát của quân chính phủ Syria và đồng minh của họ, có rất ít hoạt động của IS. [Nhưng] trong bất kỳ trường hợp nào, binh lính Mỹ không thể phá bỏ được hệ tư tưởng [cực đoan] của IS.”

Kết thúc bài viết trên Washington Post, ông Robert Ford đưa ra một số lời khuyên cho Tổng thống Trump để ông có thể truyền đạt rõ ràng hơn lý do tại sao việc rút quân Mỹ khỏi Syria cơ bản là tốt.

“Tổng thống sẽ đạt được lợi ích về mặt chính trị, quan trọng hơn, an ninh quốc gia Mỹ sẽ đạt được lợi ích từ một đội chính sách đối ngoại hiệu quả hơn”, ông Ford kết luận và lưu ý thêm rằng Tổng thống Trump cần một đội ngũ an ninh quốc gia có thể chuyển tiếp tốt hơn thông điệp của ông cho những người thừa hành nó.

Xuân Thành

Xem thêm: