Trong một thông điệp bằng video gửi tới nhân dân Trung Quốc, Đại sứ mới của Hoa Kỳ tại đất nước đông dân nhất thế giới đã nói rằng chấm dứt mối đe doạ mang tên Bắc Triều Tiên, cùng với việc giải quyết sự mất cân bằng trong thương mại hai chiều Mỹ – Trung sẽ là ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ của ông.

Thượng viện Hoa Kỳ hôm 22/5 đã bỏ phiếu với đa số thống nhất (82 phiếu thuận, 13 phiếu trống) phê duyệt ông Terry Branstad làm Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc theo đề xuất của Tổng thống Donald Trump. Những người ủng hộ việc bổ nhiệm này xem đây là sự hiểu biết của ông Trump về tầm quan trọng của việc duy trì mối quan hệ Mỹ-Trung lành mạnh. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức phát đi tuyên bố chào đón ông Branstad trong vai trò mới.

Ông Terry Branstad bắt tay ứng viên tổng thống Donald Trump trong lần vận động tranh cử tại Iowa năm 2016

Ông Terry Branstad là đảng viên Cộng hòa, 70 tuổi, Thống đốc bang Iowa, người nắm giữ cương vị thống đốc lâu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Ông Branstad lần đầu tiên trở thành thống đốc bang Iowa vào năm 1982, tái cử liên tiếp 2 nhiệm kỳ tiếp theo. Trong năm 2010, ông trở lại vai trò quen thuộc và một lần nữa được tái  cử bốn năm sau đó.

Hôm 24/5, ông Terry Branstad chính thức từ nhiệm vị trí Thống đốc Iowa để đảm trách vai trò Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc. Trung úy Kim Reynolds là người kế nhiệm ông Branstad và trở thành nữ thống đốc đầu tiên trong lịch sử bang Iowa.

Ông Terry Branstad nổi tiếng với việc tại nhiệm thời gian dài tại Iowa, nhưng còn một điều đặc biệt hơn thế, ông được phía chính quyền Bắc Kinh coi là “một người bạn lâu năm” của Trung Quốc.

Cũng trong thông điệp bằng video nêu trên, ông Branstad đã kể lại 3 thập kỷ gắn bó với Trung Quốc. Ông đã có một tình bạn lâu dài với Chủ tịch Tập Cận Bình từ năm 1985.

Hơn 30 năm trước, ông Tập, khi đó là một cán bộ nông nghiệp trẻ, đã đến Iowa trong nhiệm kỳ đầu tiên làm thống đốc của ông Branstad. Sau đó, hai người đã giữ liên lạc với nhau thường xuyên. Gần đây nhất, Thống đốc Iowa đã gặp Chủ tịch Tập trong một cuộc họp tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh vào năm 2013. Một năm trước đó, ông Branstad đã tổ chức tiệc chiêu đãi tại bang Iowa để tiếp đón ông Tập, lúc đó đang là Phó Chủ tịch Trung Quốc. Ông Branstad cũng gặp ông Tập ở Trung Quốc một lần khác vào năm 2011.

Phát biểu với kênh phát thanh NPR hồi tháng 1, ông Branstad có nói rằng: “Tôi đã nói với ông Donald Trump nhiều lần, ‘Đừng nói gì xấu về Trung Quốc khi ông ở Iowa. Chúng tôi có một mối quan hệ tuyệt vời ở đó”.

Với sự hiểu biết về Trung Quốc và cá nhân lãnh đạo tối cao của nước này, trong thông điệp bằng video được phát hành trên một nền tảng truyền video phổ biến tại Trung Quốc, ông Branstad tự tin nói rằng: “Giải quyết sự mất cân bằng thương mại song phương, chấm dứt mối đe dọa Bắc Triều Tiên và mở rộng giao lưu nhân dân sẽ là những ưu tiên hàng đầu của tôi”.

Những gì ông Branstad  nói cũng chính là mong muốn hiện nay của Tổng thống Trump. Mặc dù ông Trump vào tuần trước có đăng tweet rằng các nỗ lực của Trung Quốc nhằm kiềm chế các chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên đã thất bại. Nhưng thực tế, Tổng thống Mỹ vẫn đang đặt hy vọng rất lớn vào Trung Quốc và cá nhân Chủ tịch Tập Cận Bình trong việc gây ảnh hưởng lớn hơn lên chế độ Kim Jong-un.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng thường xuyên nói rằng Bắc Kinh đang làm tất cả những gì có thể để xử lý vấn đề Bắc Triều Tiên, trong đó có thực thi các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, đồng thời thúc đẩy đối thoại lớn hơn để giảm căng thẳng.

Chúng tôi cũng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức. Một mối quan hệ mạnh mẽ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể cung cấp các giải pháp [để giải quyết các vấn đề nảy sinh]”. Ông Branstad nói thêm như vậy, nhưng cũng không đưa ra chi tiết về việc ông hy vọng sẽ làm việc với Trung Quốc như thế nào.

Phía trước của ông Branstad ngoài “núi cao” Bắc Triều Tiên, còn là vấn đề nan giải về cán cân thương mại Mỹ – Trung. Theo số liệu từ Bộ Tài chính Mỹ, Hoa Kỳ năm 2016 đang chịu mức thâm hụt thương mại với Trung Quốc là 347 tỷ USD.

Tân Bình

Xem thêm: