Chế độ Trung Quốc và nhiều quốc gia thù địch với Mỹ đang khai thác chính sách thị thực du học quốc tế của Mỹ để thực hiện hoạt động gián điệp công nghiệp và quân sự nhắm vào nhiều mục tiêu tại Mỹ, chuyên gia Mỹ cảnh báo trong một hội thảo tại National Press Club, ở Washington D.C hôm 20/8.

sinh vien trung quoc
Một số du học sinh tại Mỹ là gián điệp Trung Quốc. (Ảnh minh họa: David Schaffer/Gettyimages)

Trong cuộc thảo luận, ông Dan Cadman – học giả tại Trung tâm Nghiên cứu Nhập cư (CIS), tác giả của tài liệu nghiên cứu mới xuất bản có tựa “Các chính sách trao đổi du khách và sinh viên nước ngoài của Mỹ đã gây tổn hại tới an ninh quốc gia như thế nào”, cho biết khách du lịch thời vụ tới Mỹ có thể nhận được thị thực có thời hạn 90 ngày hoặc 6 tháng, nhưng với sinh viên và học giả nghiên cứu nước ngoài, thời gian thị thực của họ kéo dài từ 6 tới 8 năm. Đặc biệt, những sinh viên và học giả nước ngoài này có thể hoạt động tự do trong môi trường cởi mở tại Mỹ, cụ thể là trong các trường cao đẳng và đại học.

Ông Cadman cho rằng mặc dù việc tiếp nhận sinh viên và các học giả quốc tế có thể có điều tốt cho Mỹ, nhưng “thực tế đối với các sĩ quan an ninh chính phủ thì điều đó giống như lời [cựu Chủ tịch Trung Quốc] Mao Trạch Đông từng nói, tạo ra một vùng biển cho cá có thể bơi”.

Mặc dù câu nói của ông Mao là đề cập tới du kích trong quần chúng, nhưng nó thực sự tương đồng khi [có thể nói] cộng đồng sinh viên và học giả nước ngoài với quy mô và sự đa dạng của họ và sự cởi mở của môi trường học thuật [Mỹ] đóng vai trò là nơi hoàn hảo cho những người làm gián điệp hoặc những người có ý định xấu có thể che dấu thân phận của họ mà ít có khả năng thực sự nghiêm trọng sẽ bị phát hiện, ít nhất cho tới khi họ hết thời gian [học tập, nghiên cứu tại Mỹ]. Có quá nhiều [sinh viên, nghiên cứu sinh nước ngoài] để các quan chức chính phủ, các điệp viên tình báo, các điệp viên phản gián, và lực lượng thực thi pháp luật Mỹ có thể theo sát [phát hiện đối tượng khả nghi],” ông Cadman nói.

Theo ông Cadman, từ năm 2013 tới năm 2017, có hơn 2 triệu sinh viên và học giả trao đổi không định cư nhập cảnh vào Mỹ theo dạng thị thực du học. Trong đó, nhiều người trong số này đến từ các quốc gia công khai thù địch hoặc đang cạnh tranh khốc liệt với Mỹ.

Ông Cadman dẫn số liệu từ Viện Giáo dục Quốc tế chỉ ra rằng trong năm học 2017 – 2018, đã có 363.341 sinh viên Trung Quốc ghi danh học tại Mỹ. Số liệu này chưa bao gồm các học giả trao đổi.

Cũng theo số liệu trên, ngoài sinh viên từ Trung Quốc, còn có hàng nghìn sinh viên tới từ Ả Rập Saudi (hơn 44.000), Venezuela (hơn 18.000), Iran (gần 13.000), Thổ Nhĩ Kỳ (10.000), Pakistan (7.500), Nga (5.000) và Syria (726).  Cũng có một số sinh viên tới từ Afghanistan, Cuba và Bắc Hàn.

Ông Cadman cho biết mặc dù đa số các sinh viên và học giả nước ngoài vào Mỹ đều không phải là gián điệp, nhưng nhiều chính phủ nước ngoài “cài cắm” vào cộng động sinh viên của họ ở đây những sinh viên cảm thông với chế độ của họ.

Chẳng hạn, Trung Quốc Cộng sản “rất tập trung vào nơi họ muốn đến, điều họ muốn đạt được, nơi họ muốn ở với sự thống trị toàn cầu của mình,” ông Cadman giải thích.

Và đối với gián điệp của chính phủ Trung Quốc, bạn có thể nói, là một chuyện gia đình. Mọi thứ đều hướng tới tích lũy lợi thế công nghệ. Nếu điều gì đó dù trong lĩnh vực quốc phòng và quân sự, hay trong lĩnh vực bí mật thương mại mà họ thấy có thể rút ngắn thời gian và tiền bạc đổ vào nghiên cứu bằng cách đánh cắp các bí mật, thì họ sẽ làm điều đó,” ông Cadman nói thêm.

Ngoài các gián điệp do nhà nước chỉ định từ trước, cũng có “những gián điệp cơ hội”. Những người này đến Mỹ thuần mục đích học tập, nghiên cứu, nhưng một khi “bản thân họ đã thông thạo mọi ngõ ngách” ở đây, họ có thể lấy “những bí mật mà họ có thể chuyển về quê nhà”.

Trước những phát biểu nêu trên của ông Cadman khoảng hai tháng, Phó Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ Mark Warner đã cảnh báo rằng Trung Quốc đang ép du học sinh của họ tại Mỹ phải làm gián điệp. Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Christopher Wray cũng đã từng đưa ra những cảnh báo tương tự.

Đa số áp đảo những trường hợp phản gián tại đất nước chúng ta hiện nay đều liên quan tới công dân Trung Quốc,” ông Warner nói. “Các cơ quan gián điệp Trung Quốc thực sự đang đe dọa các gia đình Trung Quốc.” Ông Warner tiết lộ rằng giới chức Trung Quốc nói với người nhà của du học sinh rằng nếu con em của họ không mang về tài sản trí tuệ Mỹ bất hợp pháp, thì “gia đình của họ sẽ gặp nguy hiểm”.

Trong phiên thảo luận hôm 20/8, ông Cadman cũng đề cập tới một vấn đề là các trường học Mỹ rất khó cưỡng lại các khoản tiền thu được từ sinh viên nước ngoài. Chính khoản thu nhập này khiến các trường cao đẳng và đại học Mỹ có động lực mạnh mẽ để thu hút nhiều sinh viên ngoại quốc.

Theo ông Cadman, sinh viên quốc tế phải trả học phí cao hơn, vì vậy khuyến khích các trường lấp đầy khuôn viên của mình bằng sinh viên nước ngoài. Những du học sinh này thường được chính phủ của họ chi trả tiền học phí và sinh hoạt phí trong suốt thời gian học tập tại Mỹ.

Ông Cadman cảnh báo rằng việc nhận nhiều sinh viên nước ngoài như vậy theo thời gian sẽ khiến nhiều thanh niên Mỹ không có cơ hội học tập. Điều này đặc biệt đáng quan ngại đối với các ngành học liên quan tới STEM – khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học.

Xuân Thành (theo The Epoch Times)

Xem thêm: