Chính quyền Trump hôm thứ Tư (28/8) cho biết con của một số quân nhân và nhân viên chính phủ Mỹ đang làm việc ở nước ngoài sẽ không còn hiển nhiên được coi là công dân Mỹ.

Một số con của nhân viên chính phủ và quân nhân Mỹ làm việc ở nước ngoài sẽ không còn tự động được cấp quốc tịch Mỹ.
Một số con của nhân viên chính phủ và quân nhân Mỹ làm việc ở nước ngoài sẽ không còn tự động được cấp quốc tịch Mỹ. (Ảnh: Natinal Review)

Sở Nhập tịch và Di trú Hoa Kỳ (USCIS) đã ban hành bản cập nhật chính sách hủy bỏ hướng dẫn trước đó nói rằng con của quân nhân và nhân viên chính phủ Mỹ ở nước ngoài được coi là “đang cư trú tại Mỹ” và tự động được cấp quốc tịch Mỹ theo một điều khoản của Đạo luật Di trú và Quốc tịch (INA).

Vào cuối ngày thứ Tư 28/8 (giờ Mỹ), USCIS đã ban hành bản hướng dẫn chi tiết về quy định mới này, trong đó giải thích rằng quy định mới sẽ chỉ ảnh hưởng tới những trẻ em thuộc một trong ba trường hợp sau: Trẻ em không phải là con của công dân Mỹ và được nhân viên chính phủ hoặc quân nhân Mỹ nhận nuôi; con của nhân viên hoặc quân nhân không có quốc tịch Mỹ, những người này nhập tịch sau khi sinh con; và con của công dân Mỹ không đáp ứng các yêu cầu cư trú.

Bản hướng dẫn chính sách mà USCIS ban hành hôm 28/8 tuyên bố rằng USCIS “không còn coi con của nhân viên chính phủ và thành viên lực lượng vũ trang Mỹ đang cư trú ở ngoài nước Mỹ như là ‘đang cư trú trong nước Mỹ’ cho các mục đích yêu cầu quốc tịch theo Điều 320 của Đạo luật Di trú và Quốc tịch”.

Việc triển khai quy định mới này của USCIS đã nhanh chóng gây ra sự hiểu nhầm trên diện rộng, dẫn tới một số người tin rằng nhiều cá nhân sẽ bị ảnh hưởng hơn so với thực tế.

Ông Bradley Moss, luật sư chuyên về an ninh quốc gia nói với The Hill: “Loại quyết định này thuộc về dạng văn bản mà chúng ta không thể phát hành ra công chúng mà không kèm theo một bản tóm tắt với chữ bôi đậm nói ‘quy định này không áp dụng đối với các trường hợp sau’”.

[Quy định mới này] chẳng thay đổi điều gì nếu bạn là một đứa trẻ sinh ra ở nước ngoài với bố mẹ là công dân Mỹ trong một căn cứ quân sự hoặc nói chung là đang ở nước ngoài – bạn vẫn ổn vì theo luật… bạn vẫn được coi là công dân Mỹ khi một trong bố hoặc mẹ bạn đã từng cư trú thực tế trong nước Mỹ,” ông Bradley Moss nói thêm.

Ông Moss khẳng định rằng số cá nhân sẽ chịu ảnh hưởng của quy định mới này là khá nhỏ.

Ông Moss giải thích: “Điều cuối cùng mà quy định mới này muốn đạt được là nhằm mục đích ngăn chặn các cá nhân tìm cách nhập quốc tịch Mỹ cho đứa trẻ họ nhận nuôi có bố mẹ không phải công dân Mỹ hoặc những đứa trẻ hay người chưa bao giờ thực sự có bất kỳ kết nối nào với nước Mỹ.”

Giám đốc tạm quyền của USCIS Ken Cuccinelli tối hôm 28/8 viết trên Twitter rằng mọi người “đang hoảng hốt về thứ chẳng có gì”. Ông Cuccinelli nói rằng văn bản mà mọi người hiểu nhầm là “quyết định chính sách có tính nghiệp vụ cao” mà các nhân viên USCIS sử dụng trong thực thi nhiệm vụ.

Trong một thông báo do USCIS phát hành sau đó, ông Cuccinelli cho hay: “Bản cập nhật chính sách này không ảnh hưởng tới những đứa trẻ của công dân Mỹ. Quy định này chỉ ảnh hướng tới những đứa trẻ được sinh ra ở ngoài nước Mỹ và không phải là công dân Mỹ. Điều này KHÔNG ảnh hưởng tới quyền công dân theo nơi sinh.

Bản cập nhật chính sách này không từ chối quyền công dân của những con cái của nhân viên chính phủ và thành viên quân đội Mỹ sinh ra ở nước ngoài. Chính sách này là để phù hợp giữa quy trình của USCIS và quy trình của Bộ Ngoại giao, nó chỉ là như thế,” ông Cuccinelli nói thêm.

Thông báo của USCIS cũng nói rằng bản hướng dẫn mới sẽ không áp dụng đối với những đứa trẻ có quyền công dân theo nơi sinh hoặc trong trường hợp đang cư trú tại Mỹ. Ngoại lệ này cũng bao gồm những đứa trẻ sinh ra ở nước ngoài của các công dân Mỹ đã từng cư trú tại Mỹ trong năm năm qua.

Trong một tuyên bố gửi tới The Hill, phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ Carla Gleason cho biết ảnh hưởng ước tính của thay đổi này là “nhỏ”, nhưng Bộ Quốc phòng vẫn đang làm việc để cung cấp thêm thông tin rõ ràng cho các gia đình quân nhân.

Bộ Quốc phòng đang làm việc chặt chẽ với các đồng nghiệp của chúng tôi tại USCIS về những thay đổi chính sách gần đây và hiểu rằng tác động ước tính của những thay đổi đặc biệt này là nhỏ. Tuy nhiên, chúng tôi cam kết đảm bảo những gia đình bị ảnh hưởng sẽ được cung cấp thông tin phù hợp, các nguồn lực và sự giúp đỡ trong suốt tiến trình chuyển đổi này,” phát ngôn viên Carla Gleason nói.

Theo The Hill, chính sách mới của USCIS là nhằm áp dụng cho những đứa trẻ đang tìm cách nhập tịch Mỹ thông qua quy trình được gọi là quy trình phái sinh – một cách thức nhanh chóng cấp quốc tịch cho những trẻ em của công dân Mỹ.

Để được cấp quốc tịch phái sinh, trẻ em phải đáp ứng yêu cầu cư trú. Theo những quy định trước đây, việc sống trong nhà ở nước ngoài với bố mẹ công dân Mỹ là đáp ứng được các yêu cầu cư trú này; nhưng quy định mới đòi hỏi điều kiện cư trú là phải sống bên trong nước Mỹ.

Những đứa trẻ ở trong các trường hợp nêu trên bây giờ cần phải nộp đơn xin cấp quốc tịch Mỹ theo Điều 322 của Đạo luật Di trú và Quốc tịch. Điều khoản này coi những đứa trẻ này sinh ra và cư trú bên ngoài nước Mỹ và yêu cầu những đứa trẻ đó phải nộp đơn xin cấp quốc tịch Mỹ và hoàn thành việc này trước khi 18 tuổi.

Theo thông báo của USCIS, chính sách mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 29/10/2019.

Việc thay đổi chính sách này lập tức đã kích hoạt làn sóng phản đối mạnh mẽ từ các nhà lập pháp Dân chủ và các ứng viên tổng thống Dân chủ.

Dân biểu Dân chủ Val Demings cho rằng: “Động thái của chính quyền [Trump] sẽ khiến cho những người Mỹ đang phục vụ đất nước ở nước ngoài gặp khó trong việc có gia đình. Điều này dường như cũng là bước khởi đầu hướng tới chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh, điều mà tổng thống [Trump] đã từng đe dọa thực hiện và nếu làm thế sẽ là vi hiến.

Một quan chức USCIS nói với The Hill rằng chính sách này được cập nhật “bởi vì nó mâu thuẫn với định nghĩa về ‘nơi cư trú’ trong INA và điều 322 (d) của INA, được ban hành năm 2008 sau khi chính sách này được đưa ra và đề cập đến những đứa trẻ đang cư trú ở nước ngoài cùng với thành viên lực lượng vũ trang Mỹ là ‘đang cư trú bên ngoài nước Mỹ’”.

Ngoài ra, chính sách hiện tại cũng mâu thuẫn với bản hướng dẫn của Bộ Ngoại giao. Việc các chính sách không đồng nhất có thể dẫn tới những quyết định không thống nhất của USCIS và Bộ Ngoại giao về yêu cầu cấp quốc tịch và có thể gây ra nhầm lẫn về ngày con của quân nhân và nhân viên chính phủ Mỹ công tác ở nước ngoài trở thành công dân Mỹ,” vị quan chức của USCIS nói thêm.

Như Ngọc (Theo The Hill)

Xem thêm: