Chính phủ Canada hôm thứ Tư (30/1) phát đi thông báo cho biết họ đã quyết định cắt giảm một nửa số viên chức ngoại giao tại Cuba sau khi một nhân viên tại sứ quán ở Havana lại phát hiện bị bệnh lạ.

Embed from Getty Images

Theo Reuters, với một nhân viên vừa bị phát hiện đổ bệnh, số viên chức ngoại giao Canada tại Cuba gặp phải các triệu chứng bệnh lạ từ đầu năm 2017 đã tăng lên con số 14.

Các nhà ngoại giao của Canada và Mỹ lần đầu than phiền về việc bị chóng mặt, đau đầu và buồn nôn không rõ nguyên nhân vào đầu năm 2017. Sau đó, Mỹ đã cắt giảm nhân viên tại Đại sứ quán tại Havana từ hơn 50 người xuống còn 18 người. Tính đến nay, số nhân viên ngoại giao của Mỹ tại Havana mắc phải những triệu chứng bệnh lạ không rõ nguyên nhân đã tăng lên hơn 20 người.

Reuters, dẫn lời một quan chức chính phủ Canada giấu tên, cho biết: “Việc cắt giảm thêm nhân viên tại Đại sứ quán Canada dường như là phản ứng phù hợp.”

Trước đó, vào tháng Mười Một năm ngoái, Canada phát hiện thêm một nhân viên bị bệnh lạ sau nhiều tháng yên ắng. Theo đó, Ottawa đã quyết định sơ tán nhiều nhân viên tại Havana. Cuối năm ngoái, người thân và người phụ thuộc của nhân viên ngoại giao Canada tại Havana cũng đã được yêu cầu về nước.

Chính quyền Cuba đã hợp tác với các nhà điều tra Canada để tìm hiểu nguyên nhân gây ra các triệu chứng bệnh lạ, nhưng chưa có kết luận cụ thể nào được các bên đưa ra.

Vị quan chức Canada nêu trên nói rằng: “Tôi nghĩ tôi có thể nói một cách an toàn rằng các quan chức Cuba cũng thất vọng như chúng tôi khi chúng ta không thể tiến gần tới việc xác định nguyên nhân [gây bệnh lạ].”

Theo Global and Mail (Canada), chính quyền Cuba đã lên tiếng chỉ trích hành động rút nhân viên ngoại giao của Canada.

Đại sứ Cuba tại Canada Josefina Vidal nói rằng việc giảm nhân viên ngoại giao Canada tại Havana sẽ không thể giúp tìm ra nguyên nhân gây ra các triệu chứng bệnh lạ ảnh hưởng tới nhân viên ngoại giao Canada và Mỹ trong hai năm qua.

Bà Vidal nói rằng: “Quyết định của Canada được công bố ngày hôm nay là không thể hiểu được.”

Đại sứ Cuba tại Canada cho biết quyết định này “sẽ không giúp tìm câu trả lời cho triệu chứng sức khỏe của nhân viên ngoại giao Canada và sẽ gây ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao hai nước.”

Được biết, Canada là một trong những đối tác kinh tế quan trọng nhất của Cuba. Năm ngoái, hơn 1 triệu du khách Canada đã tới thăm quốc đảo Caribê, biến Canada trở thành thị trường du lịch quan trọng nhất của Cuba.

Canada cũng là một trong 10 đối tác thương mại hàng hóa hàng đầu của Cuba, với tổng cộng thương mại hai chiều Canada-Cuba trong năm 2017 là 790 triệu USD. Theo các số liệu thương mại mới nhất của Cuba, Canada là đối tác duy nhất mà Cuba đạt được thặng dư thương mại.

Hợp tác thương mại quan trọng nhất giữa hai nước hiện nay là liên doanh giữa công ty Sherritt International của Canada và công ty Cubaniquel độc quyền khai thác nikel tại Cuba. Công ty Cubaniquel sản xuất khoảng 60% sản lượng nikel lẫn bạch kim của Cuba, sau đó xuất khẩu sang liên doanh tại Canada để tinh chế.

Tân Bình