Hôm nay, thứ Ba 9/5 cử tri Hàn Quốc tham gia cuộc bỏ phiếu quan trọng bầu ra vị tổng thống mới để giải quyết những vấn đề rất quan trọng của nền kinh tế lớn thứ tư châu Á: quan hệ với Bắc Triều Tiên và Hoa Kỳ; Bất bình đẳng kinh tế; Sức mạnh lâu dài của các tập đoàn chaebol (tập đoàn do các gia đình kiểm soát).

Dưới đây chỉ ra các ứng viên tổng thống trong cuộc bầu cử dự kiến sẽ giải quyết các vấn đề then chốt của đất nước ra sao:

Giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên

Moon Jae In
Ông Moon Jae In, ứng cử viên dẫn đầu trong cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc (Ảnh: Alchetron)

Dưới sự cầm quyền của chính phủ bảo thủ hiện tại, Hàn Quốc đã lựa chọn cách tiếp cận đối đầu cứng rắn với Bắc Triều Tiên. Seoul tham gia tập trận chung cùng Washington ở ngoài khơi bán đảo Triều Tiên và cùng các bên thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với các chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa của Bình Nhưỡng. Nhưng ứng cử viên đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây, ông Moon Jae In đã từng nói rằng ông để ngỏ khả năng đàm phán với lãnh đạo Bắc Triều Tiên, ông Kim Jong Un  về vấn đề hạt nhân. Đó là một sự đột phá mạnh mẽ so với chính sách gần đây. Ông Moon, ứng cử viên của đảng Dân chủ cho rằng các biện pháp trừng phạt đơn lẻ là chưa đủ để thuyết phục chế độ miền Bắc đóng băng và sau đó tiến tới hủy bỏ các chương trình hạt nhân của họ.

Một trong  những đối thủ khác của ông Moon, ông Hong Joon Pyo – ứng cử viên của đảng Hàn Quốc Tự do – đã nói rằng một chính phủ đặt dưới sự lãnh đạo của ông Moon sẽ quá mềm mỏng với Bắc Triều Tiên. Ông Hong cho biết ông là đại diện thực sự của những người bảo thủ, ưu tiên mối quan hệ gần gũi với Hoa Kỳ và đang kêu gọi “hòa bình bằng vũ lực”, ủng hộ hiện trạng kiềm chế chặt chẽ Bắc Triều Tiên.

 ông Hong Joon Pyo – ứng cử viên của đảng Hàn Quốc Tự do

 Vấn đề quan hệ với Hoa Kỳ

Chính phủ hiện tại đã chấp nhận để Hoa Kỳ thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) trên lãnh thổ Hàn Quốc nhằm chống lại các cuộc tấn công tên lửa từ miền Bắc. Các đối thủ chính của ông Moon, gồm ông Hong và ông Ahn Cheol Soo – người theo đường lối ôn hòa, thuộc đảng Nhân Dân, đã bày tỏ ủng hộ sự triển khai hệ thống THAAD này. Trái lại, ông Moon đã gọi việc triển khai THAAD vừa qua là “rất đáng tiếc” và nêu quan điểm trong một cuốn sách xuất bản gần đây rằng Hàn Quốc nên học cách “nói không với người Mỹ“.

Vấn đề các tập đoàn Chaebol

Vụ việc Tổng thống Park Geun Hye bị bãi nhiệm và bắt giam do cáo buộc tham nhũng phản ánh sự ảnh hưởng mạnh mẽ của các tập đoàn chaebol tới các quan chức cao cấp trong chính phủ. Các vụ bê bối tương tự vẫn chưa thể ngăn chăn được quyền lực của các tập đoàn gia đình này.

Cũng giống trong quá khứ, hầu hết các ứng cử viên hiện tại đã hứa sẽ đưa ra các quy định để làm cho chaebol minh bạch hơn và khiến các chủ tịch tập đoàn này khó khăn hơn trong việc giúp con của họ giành được tài sản thông qua những giao dịch đáng ngờ nhưng sinh lợi liên quan đến công ty của họ. Ông Moon muốn tạo cơ chế để các cổ đông thiểu số có quyền lực hơn trong việc bầu các thành viên hội đồng quản trị của các tập đoàn, như vậy, cuối cùng sẽ làm giảm sự kiểm soát của gia đình đối với chaebol. Ông Ahn cũng có quan điểm tương tự, đề xuất rằng Ủy ban Thương mại Lành mạnh của chính phủ nên được trao nhiều quyền hơn để kiểm soát các chaebol.

Ông Hong ví von rất hình ảnh rằng để giúp đất nước thoát khỏi tham nhũng hãy đưa nó qua máy giặt. Ông ta muốn trấn áp quyền lực của các nghiệp đoàn lao động và thẳng thắn ủng hộ chaebol vì tầm quan trọng của họ trong nền kinh tế.

Vấn đề bất bình đẳng về kinh tế

Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên trong nhóm tuổi từ 25 đến 29, ở mức 8,2% trong tháng 11/2016, mức cao nhất kể từ năm 1999, đặt ra dấu hỏi về khả năng tạo công ăn việc làm cho sinh viên tốt nghiệp đại học gần đây.

Ông Moon đã tuyên bố sẽ tạo ra 810.000 việc làm trong khu vực công và tăng thuế đối với người giàu. Nhưng ông Ahn, vốn là một doanh nhân, đã nói rằng kế hoạch của ông Moon rất tốn kém. Thay vào đó, ông Ahn tập trung vào khu vực tư nhân và cho rằng “các công ty vừa củng cố tăng trưởng của đất nước vừa tạo ra việc làm”. Ông muốn đảm bảo việc làm cho thanh thiếu niên trong 5 năm, trong khi hứa hẹn mức lương ở các công ty nhỏ có thể cạnh tranh với những gì họ có thể kiếm được tại các tập đoàn.

Tân Bình