8h sáng nay (22/11), Toà án nhân dân TP.HCM mở lại phiên toà xét xử sơ thẩm vụ tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng giữa nguyên đơn là Vinasun và bị đơn là GrabTaxi.

Đây là phiên xét xử lần thứ 5 của Phiên toà sơ thẩm, sau một lần tạm ngừng ngày 7/2; một lần tạm đình chỉ ngày 7/3 và hai lần hoãn phiên toà ngày 24/9 và 29/10/2018.

Vụ án thu hút sự chú ý của dư luận và cả ngành toà án khi được đưa ra lấy ý kiến tại Hội đồng thẩm phán Toà án Nhân dân tối cao tới 2 lần.

vinasun
Đại diện Vinasun và Grab tại phiên tòa lần trước. (Ảnh: Tuệ San)

Trước đó, lo sợ có sự can thiệp chỉ đạo vụ án, Vinasun đã gửi đơn kêu cứu tới nhiều cơ quan chức năng, mong muốn được đưa vụ án ra xét xử, bảo đảm tính công bằng, thượng tôn pháp luật. 

Dưới đây là toàn bộ thông cáo Vinasun gửi báo chí ngày 22/10.

1. Nội dung khởi kiện:

Công ty CP Ánh Dương Việt Nam – đơn vị sở hữu taxi Vinasun là nguyên đơn, bị đơn là Công ty TNHH GrabTaxi Việt Nam.

Đơn khởi kiện thể hiện: Lợi dụng việc Bộ GTVT ban hành Quyết định số 24/QĐ-BGTVT ngày 07/01/2016 về “Kế hoạch thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý kết nối hoạt động vận tải theo hợp đồng” (gọi tắt là Đề án 24), GrabTaxi đã thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh vận tải taxi, gây náo loạn thị trường vận tải hành khách bằng taxi. Do GrabTaxi thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật cụ thể gây thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu, lợi nhuận cho Vinasun.

Vinasun yêu cầu GrabTaxi bồi thường thiệt hại cho Vinasun số tiền thiệt hại lợi nhuận là 41.218.896.128 đồng. Việc bồi thường thiệt hại được thực hiện một lần ngay khi bản án/quyết định của TAND cấp có thẩm quyền có hiệu lực pháp luật.

Vinasun dựa vào các cơ sở pháp lý vững chắc cũng như các án lệ trên thế giới để khởi kiện đòi GrabTaxi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng vì: (1) có hành vi trái pháp luật của GrabTaxi, (2) có thiệt hại của Vinasun và (3) có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật của GrabTaxi với thiệt hại của Vinasun.

2. Quan điểm của Vinasun về vụ kiện:

Vinasun luôn giữ triết lý kinh doanh của mình trong suốt hơn 20 năm qua đó là mong muốn đóng góp vào việc tạo ra môi trường kinh doanh vận tải bình đẳng, hợp pháp, có lợi cho người tiêu dùng và đóng góp vào nền kinh tế nước nhà.

Tuy nhiên, từ khi Grab thâm nhập thị trường kinh doanh vận tải taxi tại Việt Nam (2014) đến khi được chính thức tham gia Đề án 24 (1/2016), núp bóng là “đơn vị cung cấp phần mềm kết nối” để được tham gia Đề án 24, theo quy định Grab chỉ là đơn vị cung cấp phần mềm kết nối, hỗ trợ quản lý vận tải cho các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải xe ô tô hợp đồng.. Tuy nhiên, thực tế hoạt động của Grab đã vô hiệu hoá các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải để làm việc trực tiếp với các tài xế, chủ xe, điều hành một quy trình kinh doanh vận tải taxi hoàn chỉnh. Cụ thể, Grab bỏ tiền chiêu mộ người đầu tư xe chạy Grab, điều xe, ăn chia cước với các tài xế, thưởng phạt tài xế. Giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa tài khoản Grab và tài khoản tài xế.

Hồ sơ chứng cứ, các vi bằng, các biên bản lấy lời khai nhân chứng của Toà, quá trình tranh tụng tại phiên toà đã xác định rõ: ngay từ đầu, Grab đã nhắm tới thị trường vận tải taxi, chứ không phải là thị trường vận tải hợp đồng theo quy định của đề án 24.

Phần mềm Grab cài đặt cho lái xe, khách hàng không phải là phần mềm kết nối xe hợp đồng mà là phần mềm đặt xe taxi (giống các hãng taxi đang áp dụng). Đơn vị kinh doanh vận tải cũng không can thiệp được vào bất cứ công đoạn nào của quá trình giao kết giao dịch vận tải của phần mềm Grab.

Tại phiên toà, đại diện pháp luật Grab thừa nhận công ty mẹ đã có chiến lược lỗ tại Việt Nam để giành được thị trường. Ngay từ đầu, Grab đã có chủ định xây dựng thương hiệu cho dịch vụ taxi Grab chứ không phải là dịch vụ của bất cứ hợp tác xã hay doanh nghiệp vận tải nào.

Phần lớn khoản tiền lỗ là để thưởng cho các tài xế. Đây thực chất là một hình thức trợ giá để các tài xế có thể thực hiện cho các chuyến xe với mức cước rẻ do Grab định ra.  

Từ hoạt động vi phạm pháp luật của GrabTaxi đã gây thiệt hại không chỉ với Vinasun mà còn gây nhiều hệ luỵ tiêu cực đến xã hội. Việc Vinasun đứng tên khởi kiện là hành động tích cực nhất để bảo vệ quyền lợi các doanh nghiệp chân chính trong nước trước những tham vọng chiếm lĩnh thị trường của những doanh nghiệp nước ngoài, bắt đầu từ việc dùng biện pháp tài chính để chinh phục thị trường, từng bước gây ảnh hưởng đến các cơ quan quản lý nhà nước và lợi dụng sơ hở của pháp luật để thao túng thị trường.

Vinasun hoàn toàn đồng ý với quan điểm của vị đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM tại phiên xét xử ngày 24/10/2018, khi xác nhận những bằng chứng đầy căn cứ thuyết phục chứng minh rõ ràng việc Grab điều hành trọn vẹn quy trình của một đơn vị kinh doanh vận tải taxi như quyết định giá cước, thu tiền, khuyến mãi, định mức chiết khấu, quy định thưởng phạt… với những chứng cứ rõ ràng. Việc Grab đã trực tiếp kinh doanh như taxi nhưng lại thoát khỏi 13 điều kiện kinh doanh taxi, qua đó đã chiêu mộ lượng tài xế khổng lồ, do đó Grab đã vi phạm Quyết định 24, Nghị định 86; các hợp tác xã chỉ là bình phong. Bên cạnh đó còn có một số vấn đề khác như việc quản lý dữ liệu khách hàng, thông tin bảo mật khách hàng, việc xử phạt, mua bảo hiểm cho tài xế v.v… Những chứng cứ trong hồ sơ vụ án và tranh tụng tại Toà đã chứng minh rằng Grab đã vi phạm vượt quá nhiệm vụ của một đơn vị cung cấp phần mềm khi trên thực tế thực hiện toàn bộ hoạt động điều hành xe kinh doanh. Những hành vi vi phạm của Grab đã phá hủy môi trường kinh doanh lành mạnh, hướng tới vị trí độc quyền và thống lĩnh thị trường.

Từ phán quyết của Toà án sẽ tạo cơ sở hình thành quy định pháp luật một cách sát thực tiễn hơn và các cơ quan quản lý nhà nước sẽ thuận lợi trong kiểm soát hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, đơn giản hoá các thủ tục hành chính trên cơ sở công bằng, thống nhất. Việc định danh Grab là doanh nghiệp kinh doanh taxi chứng minh sự minh bạch của phán quyết cũng là dấu hiệu của tinh thần dân chủ của xã hội pháp quyền. Phán quyết đúng đắn của Toà án nhằm đưa mọi doanh nghiệp (trong nước hay nước ngoài) vào môi trường kinh doanh bình đẳng sẽ có rất nhiều ý nghĩa tích cực cho nền tư pháp Việt Nam.

Vụ kiện này không những đem lại môi trường cạnh tranh công bằng cho doanh nghiệp cũng như thúc đẩy và bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, mà còn góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến doanh nghiệp và môi trường kinh doanh vì mục tiêu phát triển bền vững, lâu dài của đất nước và lợi ích thật sự của người tiêu dùng.

Những doanh nghiệp chân chính, cộng đồng và hàng triệu khách hàng đang chờ đợi một phán quyết của Toà nhằm minh chứng cho sự công bằng của pháp luật, là một chiến thắng để đẩy lùi các hoạt động kinh doanh lợi dụng sơ hở của luật pháp để thao túng thị trường.

Nếu có được môi trường cạnh tranh công bằng, ngành taxi trong nước sẽ có điều kiện nâng cao năng lực cạnh tranh và tự thân thay đổi cung cách quản lý điều hành hiệu quả, áp dụng công nghệ để phục vụ khách hàng tốt hơn.

Cùng với việc tiến hành khởi kiện Grab để bảo vệ lợi ích chính đáng, Vinasun đã và đang tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào quản lý điều hành và kinh doanh taxi, nâng cao chất lượng phục vụ cho khách hàng với tiêu chí nhanh hơn, kịp thời hơn với giá cả luôn ổn định. Toàn thể nhân viên và lái xe Vinasun đã đang và sẽ nỗ lực hơn nữa để phục vụ khách hàng chu đáo, tận tâm, trung thực, an toàn để luôn được khách hàng tin cậy, ủng hộ. Vinasun vẫn tiếp tục duy trì việc đóng góp cho các hoạt động xã hội, đảm bảo trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng, đất nước.

Nhờ vụ kiện này, chúng tôi đã nghiêm túc cải thiện môi trường làm việc, chiến lược kinh doanh và chính sách phục vụ, chăm sóc khách hàng để cùng với Grab và các đơn vị kinh doanh vận tải khác mang đến cho khách hàng dịch vụ tốt nhất.

Mong khách hàng, cộng đồng, báo chí, truyền thông nắm rõ bản chất vụ kiện cũng như kết quả bản án để thông tin không bị bóp méo, sai lệch.

Tuệ San

Xem thêm: