Trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực, Nhật Bản đã tìm thấy một liên minh không thể hoàn hảo hơn – Thủ tướng Mahathir của Malaysia – người tuyên bố sẵn sàng đẩy lùi ảnh hưởng của Trung Quốc.

Mahathir
Thủ tướng Malaysia Mahathir bắt tay với người đồng cấp Nhật Bản Shinzo Abe. (Ảnh: Prime Minister’s Office of Japan)

Trao tặng huân chương cao nhất

Trong chuyến thăm của tân Thủ tướng Malaysia đến Nhật Bản hôm 6/11, ông Mahathir Mohamad đã được Nhật Hoàng Akihito trao tặng Huân chương Đồng Hoa (Order of the Paulownia Flowers) – cấp cao nhất của huân chương Mặt trời mọc – nhằm tôn vinh những đóng góp của ông trong việc tăng cường quan hệ song phương giữa hai nước.

Bên cạnh đó, giải thưởng cũng phản ánh sự tán thành của Tokyo dành cho Mahathir – người tuyên bố sẵn sàng đẩy lùi ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.

Mahathir là nhà lãnh đạo châu Á thứ ba được nhận huân chương truyền thống này, sau cố Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu và cựu Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh.

Lãnh đạo 93 tuổi Malaysia từ lâu luôn bị lôi cuốn bởi thành tựu kinh tế của đất nước “Mặt trời mọc”. Trong thời gian đầu tiên làm thủ tướng từ năm 1981 – 2003, ông Mahathir từng thực thi chính sách ‘Hướng Đông’ như một câu trả lời cho việc tìm kiếm các giải pháp thay thế cho các mô hình phát triển phương Tây. Sáng kiến ​​này tập trung vào các quốc gia như Nhật Bản và Hàn Quốc – nơi mà Mahathir ấn tượng bởi năng lực quản lý và đạo đức nghề nghiệp của người lao động.

Trong bài phát biểu năm 2002, Mahathir đã ghi nhận cách chính phủ Nhật Bản “ngăn chặn” quyền bá chủ Tây phương và ca ngợi “lòng yêu nước, kỷ luật, đạo đức nghề nghiệp tốt, hệ thống quản lý có thẩm quyền và trên tất cả là sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ và khu vực tư nhân” của Nhật Bản.

Mahathir trở lại nắm quyền sau khi lãnh đạo Liên minh Hy vọng (Pakatan Harapan) giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Malaysia hồi tháng 5/2018, chấm dứt sự kìm kẹp dưới 60 năm cầm quyền của Liên minh Mặt trận quốc gia (Barisan Nasional).

Thắt chặt liên minh

Lập trường cứng rắn của Mahathir khi thương thảo với Trung Quốc là hoàn toàn trái ngược hẳn với các phản ứng tích cực của các nước thành viên ASEAN đối với quyền lực kinh tế của chế độ Bắc Kinh.

Tokyo kỳ vọng Malaysia dưới thời Mahathir sẽ hỗ trợ thúc đẩy tự do hàng hải trên biển Đông – vốn là trọng tâm của một số tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc và các quốc gia ASEAN khác nhau, trong đó có Malaysia.

Kể từ khi lên nắm quyền, Thủ tướng Mahathir đã bày tỏ mong muốn thu hút các nhà đầu tư Nhật Bản đầu tư vào Malaysia nhiều hơn nữa, ông đã thực hiện 3 chuyến thăm cấp nhà nước đến đất nước “Mặt trời mọc” chỉ trong vòng 6 tháng qua.

Trong báo cáo ngân sách được công bố tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Malaysia Lim Guan Eng cho biết chính phủ Nhật Bản bày tỏ niềm tin đối với chính quyền mới của Malaysia, và đã đề nghị đảm bảo mua lượng trái phiếu đồng Yên trị giá hơn 200 tỷ Yên (gần 2 tỷ USD) do Chính phủ Malaysia phát hành.

Các chuyên gia đánh giá Malaysia dưới sự lèo lái của tân Thủ tướng Mahathir với tầm nhìn chính sách “Hướng Đông” mà Nhật Bản là trục chính, Mahathir sẽ nâng mối quan hệ chiến lược Nhật Bản – Malaysia lên một tầm cao mới.

Chuyến thăm lần thứ 3 đến Nhật Bản của ông Mahathir dự kiến kéo dài từ ngày 5 – 8/11.

Theo SCMP,
Chân Hồ

Xem thêm: